Jak wynika z badania Bain & Company, powodem tego spadku była pogarszająca się sytuacja makroekonomiczna i duża niepewność geopolityczna. Jednak branża ma przed sobą dobre perspektywy, ponieważ fundusze zgromadziły pokaźne środki na inwestycje i cały czas poszukują ciekawych firm do przejęcia, przekonują specjaliści.
W minionym roku fundusze zainwestowały w około 100 spółek w Europie Środkowo-Wschodniej, podczas gdy w bardzo dobrym roku 2021 przejęły udziały w 140 firmach. Pod względem kierunku zmian, sytuacja w naszym regionie nie odbiega jednak od światowych trendów. Jak wynika z raportu Bain & Company, na świecie liczba akwizycji dokonanych przez fundusze spadła o 10%, a wartość transakcji obniżyła się o 35% do 654 mld dolarów.
“Wojna w Ukrainie, spowolnienie gospodarcze oraz wzrost inflacji i stóp procentowych spowodowały, że również w naszym regionie inwestorzy stali się bardziej ostrożni. Jednak ich aktywność całkowicie nie zamarła. Fundusze wciąż dokonywały nowych inwestycji i aktywnie poszukiwały kapitału. Widać więc, że inwestorzy oswajają się z nowymi warunkami i to dobry prognostyk na kolejne miesiące” – skomentował Paweł Szreder, partner w Bain & Company Poland/CEE.
Tak jak i w poprzednich latach, fundusze inwestujące w regionie najbardziej interesowały się spółkami z sektora produkcji przemysłowej, IT i dóbr konsumenckich. Coraz większą popularnością cieszy się też branża medyczna.
Największe transakcje w 2022 roku
Pogorszenie koniunktury wraz z niepewnością wywołaną wojną w Ukrainie i napięciami na linii Pekin-Waszyngton spowodowały, że w minionym roku w regionie nie doszło do spektakularnych przejęć ze strony tradycyjnych inwestorów private equity. Wyjątkowo duży udział w wartości transakcji prywatnych miały wyspecjalizowane fundusze infrastrukturalne oraz typu growth equity.
Do największych transakcji z udziałem funduszy infrastrukturalnych można zaliczyć przejęcie Emitela przez Cordiant Digital Infrastructure oraz ogłoszone objęcie 50% udziałów w spółce FiberForce przez InfraVia Capital Partners. Obie transakcje osiągnęły wartość ponad 400 mln euro. Z kolei największe transakcje typu growth equity to: dokapitalizowanie kwotą ponad 600 mln euro estońskiej firmy Bolt, 500 mln euro chorwackiego Rimac Group czy 220 mln euro czeskiej Rohlik Group.
Nowe inwestycje
Spadek wycen spółek giełdowych spowodował, że fundusze wstrzymywały się też z wychodzeniem z inwestycji. W minionym roku sprzedały 60 środkowoeuropejskich firm, a po stronie kupujących najczęściej pojawiali się inwestorzy branżowi. W Polsce, PKP Energetyka z portfela CVC trafiła do PGE, a Grupa Inelo, dostawca rozwiązań technologicznych dla transportu ciężkiego z portfela Innova Capital znalazł nabywcę w Grupie Eurowag.
Ciekawą transakcją na krajowym rynku było też przejęcie 51% akcji Grupy Empik przez Ewę Szmidt-Belcarz w ramach wykupu menedżerskiego od Penta Investments. W minionym roku fundusze właściwie nie decydowały się na sprzedaż spółek przez giełdę. Jednym z wyjątków była oferta publiczna słowackiej firmy Gevorkyan na praskiej giełdzie papierów wartościowych.
Pomimo bardziej wymagającego otoczenia rynkowego, fundusze z Europy Środkowo-Wschodniej aktywnie pozyskiwały kapitał na nowe inwestycje. Innova Capital zebrał od inwestorów 220 mln euro, czeski Genesis Capital 150 mln euro, a Resource Partners 200 mln euro. W 2022 roku fundusze na całym świecie pozyskały 1,3 bln dolarów, co jest drugim najwyższym w historii wynikiem i tylko nieznacznie niższą kwotą od tej zebranej w roku 2021. Łączna pula środków na inwestycje, jakimi obecnie dysponują fundusze private equity na świecie, to 3,7 bln dolarów.
“W ubiegłym roku obserwowaliśmy jedynie chwilowe spowolnienie, a nie trwałe odwrócenie trendu. Europa Środkowo-Wschodnia pozostanie atrakcyjnym miejscem inwestycji dla funduszy private equity ze względu na potencjał wzrostu, możliwości konsolidacji sektorowej i rozwoju biznesu spółek portfelowych” – podsumował Paweł Szreder.
