Wykorzystanie rozwiązania Blockchain, na którym opiera się najpopularniejsza dziś wirtualna waluta – Bitcoin – umożliwia stworzenie środowiska prostych aplikacji i rejestrów danych. Te zaś odpowiadają na najważniejsze potrzeby dzisiejszego biznesu.
Fundacja World Economic Forum w 2016 roku uznała protokół Blockchain za jedną z trzech najważniejszych technologii, które będą mieć największy wpływ na cyfryzację światowej gospodarki. Pozostałe dwie technologie to nanosensory i nowe generacje akumulatorów.
Nowy sposób na integrację różnych podmiotów
„Eksperci jasno wskazują, że Blockchain ma potencjał, aby zredefiniować obecne modele biznesowe i interakcje w każdej dziedzinie gospodarki. Z punktu widzenia biznesowego, Blockchain pomaga automatyzować transakcje biznesowe i transfer wartości pomiędzy wieloma różnymi uczestnikami z pominięciem wielu, a czasami nawet wszystkich pośredników. Transakcje między stronami są weryfikowane i zatwierdzane w przejrzysty sposób, uniemożliwiając manipulacje warunków biznesowych, które są integralną częścią sieci” – mówi Karolina Marzantowicz, IBM Distinguished Engineer CEE Blockchain & FSS . Czym zatem, z perspektywy biznesowej, jest Blockchain? Jest to zdecentralizowany – w ramach sieci użytkowników – i zabezpieczony, przy wykorzystaniu zaawansowanych algorytmów kryptograficznych, rejestr zachodzących w tej sieci transakcji.
Architektura protokołu Blockchain opiera się na współdzieleniu rejestru pomiędzy wszystkimi użytkownikami sieci, przy założeniu, że jakiekolwiek dodatkowe informacje lub bloki danych dopisywane są do rejestru jedynie w momencie, gdy zostaną one zaaprobowane przez całą sieć. Charakterystyka Blockchain nie pozwala na modyfikowanie raz zapisanych w rejestrze danych. Umożliwia to tworzenie współdzielonego pomiędzy wieloma użytkownikami rejestru transakcji, do którego można jedynie dopisywać kolejne dane. Wrażliwe dane zapisane w rejestrze są poza tym chronione i dostępne wyłącznie dla uprawnionych użytkowników.
Droga do integracji i automatyzacji procesów biznesowych
Naturalnie rozproszony charakter, duża transparentność oraz wiele wbudowanych mechanizmów szyfrowania to cechy trudne do przecenienia z perspektywy zastosowań biznesowych. Bezcenna jest jednak możliwość wykorzystania protokołu Blockchain jako fundamentu do działania pewnych algorytmów przetwarzania danych. Staje się to możliwe za sprawą tzw. inteligentnych kontraktów (Smart Contract). Mogą one stanowić część – niezmiennych i wykonywanych warunkowo – rejestrów Blockchain. „Rejestr transakcji można porównać do rozproszonej bazy danych. Ale Blockchain to zdecydowanie więcej niż rejestr. Protokół ten może posłużyć do implementacji przetwarzania danych transakcyjnych w środowisku z definicji rozproszonym. Dzięki temu procesy biznesowe, które zazwyczaj są realizowane na podstawie rozwiązania klasy BPM i bazy danych w ramach jednego przedsiębiorstwa, mogą być implementowane dla wielu niezależnych organizacji” – twierdzi Karolina Marzantowicz.
Środowisko aplikacyjne zbudowane na bazie protokołu Blockchain w naturalny sposób wspiera transparentność procesów biznesowych i zapewnia dostęp do tzw. jednego źródła prawdy w zakresie historii transakcji oraz warunków biznesowych spełnionych w momencie realizacji tej transakcji. Co istotne, charakterystyka opartych na tym protokole przepływów – pomiędzy węzłami danych i transakcji gwarantuje niezmienność informacji w czasie. „Zastosowane mechanizmy kryptograficzne podnoszą poziom zaufania pomiędzy zaangażowanymi stronami, co w konsekwencji eliminuje pośredników i upraszcza proces” – dodaje Karolina Marzantowicz.
Coś więcej niż tylko wirtualny pieniądz
Technologia Blockchain umożliwia stworzenie rozproszonego środowiska rejestrowania transakcji lub przetwarzania prostych danych. „Blockchain powstał z połączenia istniejących od dawna algorytmów i koncepcji przetwarzania rozproszonego, jako sieć pozwalająca na wymianę wirtualnych środków bezpośrednio pomiędzy jej użytkownikami – z pominięciem światowych systemów płatniczych i walutowych. Tak pojawił się Bitcoin, wirtualna waluta, ale też aplikacja oparta na technologii Blockchain” – mówi Karolina Marzantowicz. Blockchain znajduje dziś zastosowanie również w kontekście wymiany różnorakich zasobów cyfrowych – od treści, przez dane uwierzytelniające, po kontrolę tożsamości.
Korzyści z zastosowania technologii Blockchain najszybciej czerpać mogą te branże, w których zasoby są zdigitalizowane. Firmy, które specjalizują się w obrocie zasobami fizycznymi, muszą w pierwszej kolejności zadbać o cyfryzację stosownych procesów biznesowych, w czym pomocne okazują się choćby rozwiązania z obszaru internetu rzeczy.
Karolina Marzantowicz, IBM Distinguished Engineer CEE Blockchain & FSS
W zastosowaniach biznesowych przewagą rozwiązań wykorzystujących koncepcję rozproszonego rejestru są: bezpieczeństwo, przejrzystość i weryfikowalność operacji, a także dostępność danych i skalowalność środowiska wynikająca z rozproszonego charakteru sieci. „Na bazie Blockchain można stworzyć bezpieczne środowisko wymiany zasobów pomiędzy stronami. Jest to tym cenniejsze, że w cyfrowej gospodarce ciągle pojawiają się nowe typy zasobów mających realną wartość – jak prawo dostępu do danych” – uważa Karolina Marzantowicz. Oznacza to, że technologia stworzona z myślą o wirtualnym pieniądzu sprawdza się w wielu zastosowaniach związanych ze współpracą różnych podmiotów i wymianą cyfrowych zasobów.
Potencjał biznesowy protokołu Blockchain pozwala wręcz na zmianę modeli biznesowych podmiotów z wielu sektorów gospodarki – umożliwia łatwą automatyzację licznych procesów, ułatwia integrację biznesową odrębnych organizacji, a także pozwala na znaczne ograniczenie lub wyeliminowanie elementów pośredniczących w transakcjach. Jednocześnie, procesy wspierane przez środowisko sieciowe wykorzystujące Blockchain muszą być jednoznaczne, jasno określone, niezmienne w określonej perspektywie czasu i zaakceptowane przez wszystkie zaangażowane podmioty. „Dzięki tej technologii gospodarka cyfrowa ma szansę stać się środowiskiem dużo bardziej opartym na współpracy poszczególnych podmiotów niż tylko czystej konkurencji rynkowej. Takie podejście może otworzyć drogę do nowych modeli biznesu, wymaga jednak otwartości oraz zmiany tradycyjnego myślenia przedsiębiorców” – uważa Karolina Marzantowicz.
Realne wyzwania rynkowe
Blockchain – a dokładniej możliwość wbudowania prostego kodu aplikacyjnego w transparentne, bezpieczne i niemożliwe do późniejszej modyfikacji rejestry – ma duże szanse na zrewolucjonizowanie obsługi wielu procesów biznesowych. Chodzi tu przede wszystkim o te procesy, które wymagają współdziałania wielu niezależnych komórek, zespołów i organizacji, przetwarzając jednocześnie newralgiczne dane. Przykładem może tu być obsługa złożonych łańcuchów dostaw. Zastosowanie rozwiązań opartych na sieci Blockchain pozwoli znacznie ograniczyć liczbę zaangażowanych w kontrolę takiego procesu osób oraz instytucji, a także ilość przesyłanej dokumentacji, a co za tym idzie, umożliwi uproszczenie i skrócenie całego procesu. Proste, wykonywane warunkowo fragmenty kodu aplikacyjnego, umieszczone w rejestrze systemu opartego na protokole Blockchain, umożliwią automatyczną weryfikację poszczególnych etapów procesu logistycznego, włącznie z autoryzacją płatności za otrzymany towar, jak tylko zostanie on umieszczony w magazynie docelowym. Blockchain niesie podobny potencjał niemal we wszystkich procesach złożonych z wielu, następujących po sobie działań podejmowanych w ramach rozproszonej organizacji lub ekosystemu biznesowego. Finanse, bankowość czy służba zdrowia to tylko przykłady segmentów gospodarki, dla których takie rozwiązania mogą okazać się użyteczne.
„Korzyści z zastosowania technologii Blockchain najszybciej czerpać mogą te branże, w których zasoby są zdigitalizowane. Firmy, które specjalizują się w obrocie zasobami fizycznymi, muszą w pierwszej kolejności zadbać o cyfryzację stosownych procesów biznesowych, w czym pomocne okazują się choćby rozwiązania z obszaru internetu rzeczy” – wyjaśnia Karolina Marzantowicz. Ilość wdrożeń rozwiązań biznesowych opartych na możliwościach protokołu Blockchain na rynku dobitnie pokazuje, że technologia ta jest rozwiązaniem wystarczająco dojrzałym, aby sprostać nawet oczekiwaniom dużych firm uczestniczących w złożonych ekosystemach biznesowych. „Tylko w 2016 roku IBM zrealizował ponad 400 – opartych na sieci Blockchain – projektów dla klientów z sektorów: finansowego, ubezpieczeniowego, administracji publicznej, transportu, logistyki, energetyki, przemysłu i motoryzacji” – dodaje Karolina Marzantowicz. W podobny sposób Blockchain może uprościć tworzenie nowoczesnych, dynamicznych aplikacji pełniących funkcję interfejsu obsługi dla różnego rodzaju usług IT działających w warstwie styku organizacji z klientem lub partnerem biznesowym.
Artykuł ukazał się na łamach opracowanego we współpracy z firmą IBM Raportu ITwiz: Cyfrowa gospodarka oparta na zaufaniu
