Wraz z rozwojem cyfrowej gospodarki dynamicznie rośnie ilość generowanych, konsumowanych, kopiowanych i przechowywanych przez nie danych. Jak podaje Statista, w 2021 roku całkowita, globalna ilość danych osiągnęła poziom 79 zettabajtów. Przewiduje się, że do roku 2025 wartość ta podwoi się. Ta nieustająca ekspansja danych dała początek zjawisku znanemu jako grawitacja danych (z ang. Data Gravity).
Terminu tego po raz pierwszy użył – w 2010 roku – Dave McCrory, Global Head of Insights & Analytics w Digital Realty, firmie będącej operatorem centrów danych. Ekspert miał na myśli zaobserwowaną cechę charakteryzującą duże zbiory danych, polegającą na występowaniu tendencji do przyciągania mniejszych zbiorów danych oraz aplikacji i usług – podobnie jak planety przyciągają satelity siłą grawitacji. Zatem im większa grawitacja (baza danych), tym więcej przyciąga obiektów (danych, aplikacji i usług).
Z czasem termin grawitacji danych zaczęto też odnosić do trudności w przenoszeniu dużych i “ciężkich” zbiorów danych. Proces ten staje się coraz bardziej uciążliwy ze względu na rosnącą wagę danych i ich integralną rolę w operacjach przedsiębiorstw. Może to zatem sprawić, że zmiana dostawcy usług w chmurze lub przeniesienie danych z powrotem lokalnie będzie nie tylko trudne i kosztowne, ale również powolne i wiążące zasoby.
Dlatego przy projektowaniu rozwiązań wykorzystujących dane biznesowe należy wziąć pod uwagę nie tylko obecną grawitację danych, ale także jej potencjalny wzrost. Gęstość danych będzie bowiem z czasem wzrastać i powodować przyciąganie kolejnych aplikacji i usług. Zjawisko to – napędzane przez ciągłe przyjmowanie nowych technologii, takich jak choćby popularna obecnie sztuczna inteligencja, ale także rosnące potrzeby w zakresie lokalizacji danych, ich regulacji oraz suwerenności – stanowi poważne wyzwanie dla przedsiębiorstw.
Jak sobie radzić z grawitacją danych?
Aby zapewnić, że dostarczane przez dane informacje są aktualne, dokładne i użyteczne, muszą być one efektywnie zarządzane. Bez odpowiednich polityk, procedur i zasad, sama ilość danych w hurtowni, jeziorze (Data Lake) czy innym zbiorze danych może stać się przytłaczająca. Co gorsza, dane te mogą zostać niewykorzystane. Z kolei mądre zarządzanie tworzy dane lepszej jakości i umożliwia łatwe ich identyfikowanie, lokalizowanie i przenoszenie w razie potrzeby.
Grawitacja danych ma duży wpływ na możliwości integracji danych – zwłaszcza jeśli chodzi o ujednolicenie systemów, zmniejszenie marnowanych zasobów czy przerabianie rozwiązań. Dlatego zrozumienie zawczasu w jaki sposób zjawisko to będzie mogło wpłynąć na organizację, powinno zapewnić odpowiednie środki, które pozwolą poradzić sobie z szybko rosnącym wpływem danych na system. Warto zająć się zwłaszcza optymalizacją pamięci masowej, aby umożliwić większą skuteczność w manewrowaniu danymi.
Problemem, który stwarza rosnąca grawitacja danych, są bowiem opóźnienia występujące wtedy, gdy aplikacje zaczynają znajdywać się zbyt daleko od danych, z których korzystają. Firmy powinny więc skupić się na tym, aby przepustowość i równowaga obciążeń rosły wraz z grawitacją danych. Pomocne w tym będzie wykorzystanie przetwarzania brzegowego, które polega na umieszczeniu mocy obliczeniowej i aplikacji bliżej miejsca generowania danych. Może to zmniejszyć potrzebę przenoszenia dużych ilości danych na duże odległości, ułatwiając przetwarzanie i analizowanie danych w czasie rzeczywistym.
Innym ze sposobów radzenia sobie z grawitacją danych jest przyjęcie strategii wielochmurowej. Oznacza ona korzystanie z wielu dostawców usług w chmurze, w celu wykorzystania różnych funkcjonalności oferowanych przez każdego z nich. Zabieg taki powinien pomóc złagodzić skutki grawitacji danych, umożliwiając przenoszenie danych i mocy obliczeniowej między dostawcami w zależności od potrzeb.
Organizacje mogą też replikować dane i przechowywać je w wielu lokalizacjach. Może to być pomocne w tych przypadkach, gdy nie jest możliwe przeniesienie danych lub gdy dane są cenne i ważne jest, aby mieć kopię zapasową danych na wypadek jakiejkolwiek awarii. Wreszcie można również korzystać z usług zarządzania danymi w chmurze. Usługi te mogą zautomatyzować wiele procesów związanych z przenoszeniem danych między różnymi lokalizacjami, ułatwiając w ten sposób radzenie sobie z grawitacją danych.
Data Gravity Index
Warto dodać, że firma Digital Realty, stworzyła globalny Data Gravity Index, który mierzy rosnącą intensywność i siłę tworzenia danych w przedsiębiorstwach. Przygotowano go, aby pomóc firmom w zidentyfikowaniu najlepszej lokalizacji do przechowywania danych, co staje się coraz ważniejsze wraz ze wspomnianym wzrostem ich ilości. Raport ten można pobrać tu.
Źrodła: Statista, Digital Realty, Dataconomy, Talend.
