Donald Trump nałożył 20% cła na kraje Unii Europejskiej. W odpowiedzi na ten ruch UE przygotowuje się do działań odwetowych. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przekazała, że unia finalizuje właśnie pierwszy pakiet ceł na towary amerykańskie o wartości do 26 miliardów euro na połowę kwietnia br. To w odpowiedzi na amerykańskie 25% cła na stal i aluminium. Dalsze środki dotyczące szerszego zakresu towarów i usług wejdą w życie pod koniec kwietnia. Nie znamy jeszcze szczegółów ale najprawdopodobniej UE uderzy w usługi cyfrowe.
Prezydent USA wielokrotnie żalił się w swych wypowiedziach, że kraje UE nie kupują w USA samochodów czy produktów rolnych podczas gdy amerykanie importują z Europy „miliony samochodów oraz ogromne ilości żywności i produktów rolnych”. Czy Stany Zjednoczone rzeczywiście traktowane są niesprawiedliwie?
Rzeczywiście przez ostatnie 15 lat UE konsekwentnie eksportowała do Stanów Zjednoczonych więcej towarów, niż importowała. Według danych Eurostatu, deficyt w handlu towarami USA z UE wyniósł 158 mld dolarów w 2023 roku. W latach 2013-2023 nadwyżka UE w handlu towarami z USA wahała się od 81 mld euro w roku 2013 do 166 mld euro w 2021 roku. Jednak już w usługach USA miały nadwyżkę eksportu nad importem z UE wynoszącą 104 mld euro w 2023 roku. A to znacznie zmniejsza ogólny deficyt handlowy do „zaledwie” 54 mld euro. Jest to stosunkowo niewielka kwota w porównaniu z całkowitą wartością gospodarki USA wynoszącą 27 bilionów dolarów.
Na horyzoncie uderzenie w usługi cyfrowe
Eksport usług cyfrowych nadal jest kluczowym motorem napędowym szerszych zysków dla gospodarki USA. Najnowsze dane opublikowane przez Departament Handlu USA wskazują, w jaki sposób handel cyfrowy nadal rośnie rok do roku, generując znaczną nadwyżkę i wzmacniając ogólny handel usługami w USA. Otóż w 2023 roku eksport usług dostarczanych cyfrowo przez USA wygenerował 655,5 mld dolarów, w porównaniu z 637 mld dolarów rok wcześniej. Tymczasem nadwyżka handlowa w usługach dostarczanych cyfrowo wzrosła do 266,8 mld dolarów w 2023 roku. Rok wcześniej kwota ta wyniosła 254,5 mld dolarów. W 2023 roku eksport usług dostarczanych cyfrowo stanowił 64% całego eksportu usług USA, co świadczy o sile tego obszaru w ogólnym handlu Stanów Zjednoczonych.
Z kolei nadwyżka USA w handlu usługami z UE – w tym usługami cyfrowymi – wyniosła 71,2 mld dolarów w 2022 roku. Natomiast eksport usług USA do UE – w tym również usług cyfrowych – osiągnął w 2023 roku 261,7 mld dolarów. Dlatego też usługi cyfrowe wydają się być idealnym obszarem do wywarcia nacisku przez UE na USA.
„Według mnie Komisja Europejska zagrozi wprowadzeniem wysokich ceł/podatków właśnie na amerykańskie usługi” – stwierdził Piotr Kuczynski, analityk rynków finansowych reprezentujący Dom Inwestycyjny Xelion.
Z kolei wczoraj (3 kwietnia) minister gospodarki Austrii Wolfgang Hattmannsdorfer, powiedział na konferencji prasowej: „Musimy uderzyć w republikańskie stany i w przyjaciół Donalda Trumpa, czyli w firmy technologiczne”.
Główne kategorie usług cyfrowych eksportowanych przez USA obejmują:
- Usługi e-commerce i telekomunikacyjne, obejmujące handel detaliczny online i telekomunikację.
- Usługi w przetwarzania w chmurze i przechowywania danych.
- Potencjalnie usługi obsługiwane przez ICT, w tym biznesowe, profesjonalne, techniczne, finansowe, reklamowe i medialne (muzyka, telewizja i filmy) oraz własności intelektualnej (w tym opłaty licencyjne za oprogramowanie).
- Oprogramowanie i usługi analizy danych.
Jakie mogą być konsekwencje ceł od usług cyfrowych?
W ocenie Ursuli von der Leyen, cła nałożone przez Donalda Trumpa są „poważnym ciosem dla światowej gospodarki”, a wywołana przez niego wojna handlowa przyniesie inflację i podniesie koszty życia milionów konsumentów. Z tego samego powodu ucierpią także wszystkie firmy.
Również prawdopodobne opodatkowanie usług cyfrowych może mieć poważne konsekwencje dla wszystkich krajów europejskich, w tym Polski. Zwłaszcza jeśli chodzi o usługi chmurowe – większość krajowych firm korzysta bowiem z oferty amerykańskich hiperskalerów czyli Amazon, Microsoft i Google.
