Polskie firmy przeznaczają na inwestycje w AI średnio 0,6% swoich rocznych dochodów

Nawet 37% polskich firm opracowało już własne rozwiązania AI wspierające innowacje. Z kolei 45% korzysta z powszechnie dostępnych narzędzi AI w sposób doraźny. Takie dane przynosi „Międzynarodowy Barometr Innowacji 2025” firmy Ayming. A jak to wygląda globalnie? Z 75% firm, które zadeklarowało wykorzystywanie AI, 40% używa okazjonalnie ogólnodostępnych platform (np. ChatGPT), a 35% stworzyło własne rozwiązania AI. Pod względem adaptacji AI krajowe organizacje wypadają więc nieco lepiej, niż ich zagraniczne odpowiedniki. Różnica pojawia się jednak w kwestii inwestycji. Polskie firmy przeznaczają na AI średnio 0,6% swoich rocznych dochodów, podczas gdy globalna średnia wynosi 0,8%. I to przy znacznie wyższych przychodach.

Analiza budżetów przeznaczanych na rozwój AI, przeprowadzona w ramach raportu wskazuje, że przebadane polskie firmy inwestują w AI na podobnym poziomie co przedsiębiorstwa z innych krajów. Globalnie 86% firm alokuje część swojego budżetu innowacyjnego na rozwój AI. Z kolei w Polsce inwestycje w ten obszar podjęło 93% przebadanych przedsiębiorstw. Najczęściej wskazywanym przedziałem inwestycji – zarówno w Polsce, jak i w pozostałych krajach – jest 6-20% budżetu badawczo-rozwojowego.

Według danych z raportu, średnia alokacja budżetowa na innowacje w polskich firmach wynosi 6,6% rocznego przychodu. Biorąc pod uwagę, że na sztuczną inteligencję przypada blisko 10% tego budżetu, okazuje się, że przeciętna polska firma inwestuje w AI zaledwie 0,6% swoich rocznych przychodów. W przypadku pozostałych krajów – analogiczny wskaźnik wynosi 0,8%.

“Aby AI mogła stać się efektywną dźwignią rozwojową i znacząco zwiększyć innowacyjność polskiego biznesu, konieczne jest, aby inwestycje w tę technologię nie tylko dorównały poziomowi innych krajów, ale wręcz go przewyższyły. Warto zauważyć, że zachodnie firmy często operują na znacznie wyższych przychodach. Oznacza to, że nawet przy podobnym procencie budżetu przeznaczonego na AI, ich inwestycje mogą być większe od tych w polskich firmach. Być może nadszedł czas, aby przemyśleć strategię finansowania i intensyfikować nakłady na AI, co pozwoli nam w pełni wykorzystać jej potencjał” – komentuje Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik, dyrektor Konsultingu w Ayming Polska.

Niewykorzystany potencjał

W przypadku dużej części biznesu wdrożenie sztucznej inteligencji jest kluczowe dla przyszłości i konkurencyjności firm. W tym kontekście niezbędne jest również zwiększenie ogólnych nakładów na innowacje. A największym wyzwaniem w kontekście rozwoju innowacyjności pozostaje finansowanie – wskazują autorzy raportu. Jednocześnie firmy nie wykorzystują w pełni dostępnych instrumentów wsparcia, takich jak ulgi podatkowe i dotacje, co stanowi niewykorzystany potencjał.

Autorzy analizy podkreślają, że prace związane z wdrażaniem AI w różnych sektorach – o ile obejmują działania badawczo-rozwojowe – mogą kwalifikować się np. do ulgi B+R. Takim projektem może być chociażby wdrożenie sztucznej inteligencji w celu optymalizacji procesów produkcyjnych. AI na bieżąco analizuje wtedy dane i dostosowuje pracę maszyn, pozwalając zmniejszyć odpady oraz zwiększyć wydajność. Inną możliwością jest zastosowanie AI do predykcyjnego utrzymania ruchu, umożliwiającego przewidywanie awarii maszyn na podstawie analizy danych historycznych. Sprzyja to lepszemu planowaniu konserwacji i unikaniu przestojom. Kolejnym przypadkiem jest wykorzystanie AI do optymalizacji tras dostaw w logistyce, co zwiększa efektywność operacyjną. Zastosowań jest sporo.

Sztuczna inteligencja napędza procesy kreatywne

Eksperci Ayming Polska wskazują na jeszcze jeden istotny aspekt sztucznej inteligencji – jej zdolność do usprawniania i przyspieszania procesu rozwoju innowacji.

“AI może pełnić rolę katalizatora innowacji – jej zastosowania, takie jak analizy predykcyjne czy wsparcie osób decyzyjnych w generowaniu pomysłów i określaniu priorytetów, mogą znacznie przyspieszyć badania i rozwój w firmie oraz uczynić ten proces bardziej efektywnym. W ten sposób AI nie tylko zwiększa zasób innowacyjny firmy, ale również wspiera szybszy i łatwiejszy rozwój, tworząc pozytywne sprzężenie zwrotne” – zauważa Piotr Frankowski, Managing Director w Ayming Polska.

Potencjał takiego zastosowania AI zauważyło wspomniane już 37% przebadanych polskich przedsiębiorstw. Opracowały one własne rozwiązania dedykowane do wspierania badań i rozwoju. Jak się okazuje, w tym kontekście polskie przedsiębiorstwa najczęściej wykorzystują AI do analizy danych. Na tę opcję wskazało 42% respondentów, co czyni ją najpopularniejszym zastosowaniem AI w procesach innowacyjnych. Choć ten wynik jest nieco niższy niż globalna średnia (53%), nadal świadczy o silnym zainteresowaniu tym obszarem. Na drugim miejscu znajdują się analizy predykcyjne. Są one stosowane przez 33% polskich firm – również nieco poniżej globalnego poziomu (43%). Ciekawym trendem jest natomiast, że 37% polskich firm wykorzystuje AI do generowania pomysłów. Wskazuje to na większe zaangażowanie w procesy kreatywne niż na arenie międzynarodowej.

“Międzynarodowy Barometr Innowacji 2025” opiera się na ankiecie przeprowadzonej w czerwcu 2024 roku, która objęła 1 227 respondentów z 17 krajów. Byli wśród nich dyrektorzy ds. badań i rozwoju, dyrektorzy finansowi, prezesi oraz dyrektorzy technologiczni. Wśród uczestników znalazło się również 60 polskich firm o różnej wielkości (od 1-9 do 20 000+ pracowników).