Z Piotrem Oraczem, dyrektorem generalnym Elitmind Academy, rozmawiamy o dojrzałości polskich firm w operowaniu danymi biznesowymi; wyzwaniach operacjonalizacji danych; znaczeniu reguł Data Governance; potrzebie rozwoju kompetencji użytkowników biznesowych w obszarze obsługi danych; a także o nowatorskim podejściu do szkoleń techniczno-biznesowych i szczegółach oferty Elitmind Academy.
Treści edukacyjne tworzymy z myślą o firmach, ich pracownikach oraz stawianych im zadaniach w oparciu o doświadczenia, które zdobyliśmy podczas realizacji setek projektów z zakresu Data & AI. Punktem wyjścia każdego z naszych materiałów jest ustalenie roli, jaką jego odbiorcy pełnią w organizacji, i określenie realnych problemów.
Czy polskie firmy w dojrzały sposób podchodzą do kwestii wykorzystania dostępnych dla nich danych biznesowych?
Zdecydowanie tak. Wielu naszych klientów zakończyło lub jest w trakcie realizacji projektów, mających na celu budowanie organizacji zarządzanych dzięki danym. Oznacza to, że decyzje biznesowe coraz częściej podejmowane są w oparciu o twarde dane, rzadziej zaś na podstawie wiedzy eksperckiej czy przeczucia.
Co nie mniej ważne, klienci coraz częściej decydują się na wykorzystanie podejścia zapewniającego pracownikom możliwość samodzielnego eksplorowania danych. Sprawia to, że biznes zyskuje możliwość niezależnego wytworzenia oczekiwanych raportów, uzyskując efekty zarezerwowane wcześniej jedynie dla wyspecjalizowanych pracowników IT.
Jakie są główne wyzwania związane z zastosowaniem potencjału danych w procesach operacyjnych i decyzyjnych?
W ramach Grupy Elitmind pracujemy z klientami z wielu branż, w tym energetyki, telekomunikacji, komunikacji, robotyki, produkcji, FMCG, farmacji czy usług medycznych. Dzięki temu mamy szeroki pogląd na potrzeby i plany przedsiębiorstw związane z obszarem DATA & AI, niezależnie od specyfiki biznesu.
W ostatnich latach na znaczeniu zdecydowanie zyskała analityka danych, w szczególności pod kątem wsparcia sprzedaży i marketingu online. Ograniczenia wpływające na zmniejszenie sprzedaży w kanałach tradycyjnych przełożyły się na znaczący wzrost potrzeb związanych z ideą omnichannel, tworzeniem zintegrowanych, nowoczesnych platform analitycznych oraz monetyzacją danych. Potwierdzają to projekty, które realizowaliśmy w ciągu minionego roku. Kolejny obszar, zyskujący coraz więcej na znaczeniu, to zrównoważony rozwój, zwłaszcza wpływ firmy, jej usług czy procesu produkcji na środowisko.
Klienci są coraz bardziej świadomi, że sama wiedza techniczna, czy raczej narzędziowa, jest niewystarczająca. Narzędzia to przede wszystkim sposób uporządkowania i zautomatyzowania pracy z danymi. Jednocześnie, nawet wykorzystanie jednego narzędzia może powodować spore problemy organizacyjne w firmach.
Oba te obszary wymagają gromadzenia danych z najróżniejszych systemów źródłowych, a także ich przetwarzania i analizy, często przy użyciu algorytmów sztucznej inteligencji. Wraz ze wzrostem wolumenu danych niezbędna staje się optymalizacja przetwarzania oraz zapewnienie dostępu do danych zagregowanych i detalicznych dla coraz większych grup pracowników. Z jednej strony systemy muszą być zaprojektowane tak, aby były łatwo skalowalne, a z drugiej – na tyle intuicyjne i przyjazne, aby z końcowych raportów mogła skorzystać jak najszersza grupa użytkowników biznesowych.
Dlaczego tak istotna jest dziś kwestia umiejętnego zarządzania danymi i wdrażania reguł Data Governance?
Zanim odpowiem na to pytanie, to myślę, że warto doprecyzować co mamy na myśli, mówiąc o Data Governance. Część osób posługując się tym terminem, myśli przede wszystkim o zarządzaniu dostępem do danych, politykach bezpieczeństwa oraz monitorowaniu całego środowiska. Istnieje jednak inna perspektywa, która definiuje Data Governance jako sposób poukładania i zarządzania przepływami danych w organizacji.
Mamy więc definicję ról i odpowiedzialności. Wiemy, kto jest właścicielem poszczególnych zbiorów danych, kto nimi zarządza oraz jakie są zasady dostępu do danych na poziomie całej firmy i poszczególnych jej działów. Wspomniane polityki dostępu i bezpieczeństwa są tylko kolejnym elementem w całej układance.
Warto pamiętać, że temat Data Governance nie jest nowy. Kwestie związane z koniecznością zarządzania danymi pojawiały się, odkąd istnieją systemy do ich przechowywania. Obecnie znajdujemy się jednak w okresie bardzo intensywnej transformacji cyfrowej, która doprowadziła do prawdziwej eksplozji danych.
Organizacje zaczynają dostrzegać realną potrzebą i korzyści płynące z uporządkowania procesów zarządzania danymi. Temat ten przestał być zarezerwowany tylko dla wielkich międzynarodowych firm. Interesują się nim duże, średnie, a także – coraz częściej – małe firmy, które w coraz większym stopniu pracują z danymi, rozwijają ich analitykę oraz podejmują decyzję właśnie w oparciu o gromadzone informacje.
Nasi klienci zaczynają dostrzegać, często w bolesny sposób, że brak uporządkowanych procesów zarządzania danymi przekłada się na błędne decyzje biznesowe, utracone szanse lub opóźnienia w reagowaniu na potencjalne problemy. Kluczowa jest też kwestia bezpieczeństwa dostępu do danych oraz ich współdzielenia w ramach organizacji.
Na końcu tej ścieżki zawsze stoją odbiorcy danych. Może to być zarówno zarząd, menedżerowie wyższego i średniego szczebla, jak i specjaliści z różnych dziedzin. Każda z tych osób ma inne umiejętności pracy z danymi oraz narzędziami wspierającymi analizę i eksplorację danych. Tu pojawia się potrzeba edukacji na temat tego, jak efektywnie pracować z danymi.
Zapewne to właśnie w obliczu takich potrzeb zdecydowali się Państwo na uruchomienie Elitmind Academy…
Rzeczywiście. Od kilku lat obserwujemy rosnące potrzeby edukowania pracowników firm w kontekście pracy z danymi oraz rozwiązaniami oferowanymi w modelu chmury obliczeniowej. Cała nasza inicjatywa edukacyjna rozpoczęła się od współpracy z Microsoft.
W ramach naszego partnerstwa zaczęliśmy systematycznie realizować warsztaty dotyczące np. analityki w usługach chmurowych Microsoft Azure, tworzeniu raportów w oparciu o Microsoft Power BI czy budowaniu i wdrażaniu algorytmów opartych na funkcjach uczenia maszynowego. Były to warsztaty dedykowane niedużym, kilkunastoosobowym grupom.
Wszystko zmieniło się wraz z nadejściem pandemii COVID-19. Dosłownie z tygodnia na tydzień musieliśmy zmienić formułę naszych szkoleń i przejść na model online. Było to sporym wyzwaniem, ale jednocześnie otworzyła się przed nami możliwość organizowania szkoleń dla setek uczestników. Zaobserwowaliśmy też, że formuła jednodniowych warsztatów nie wyczerpywała potrzeb uczestników, którzy chcieli uczyć się, jak realizować bardziej zaawansowane scenariusze.
Wówczas zdecydowaliśmy się uruchomić bardziej kompleksowe kursy online w modelu na żądanie. Takie podejście zapewnia dostępność kursu dla dowolnej liczby osób, a jednocześnie dostarcza dużą porcję wiedzy – niezbędnej, aby realizować konkretne scenariusze biznesowe, a ostatecznie przejść formalną certyfikację Microsoft i uzyskać potwierdzenie wiedzy zdobytej we współpracy z nami.
Nasz pierwszy kurs, oferowany w takim modelu, cieszył się ogromnym zainteresowaniem. Systematycznie pojawiały się również prośby o uruchomienie analogicznych szkoleń z nieco innych obszarów. W odpowiedzi na te potrzeby zdecydowaliśmy się stworzyć dedykowaną linię biznesową i powołać osobną spółkę skoncentrowaną na edukacji użytkowników biznesowych w obszarach związanych z najnowszymi technologiami.
Jakich kompetencji poszukują klienci w związku z planami lepszego wykorzystania posiadanych danych?
Klienci są coraz bardziej świadomi, że sama wiedza techniczna, czy raczej narzędziowa, jest niewystarczająca. Narzędzia to przede wszystkim sposób uporządkowania i zautomatyzowania pracy z danymi. Jednocześnie, nawet wykorzystanie jednego narzędzia może powodować spore problemy organizacyjne w firmach. Dzieje się tak, gdy poszczególne działy zaczną wykorzystywać to samo narzędzie w sposób inny niż zakładano. Efektem jest chaos w danych oraz ich obiegu. Pojawiają się problemy z uporządkowaniem dostępu do danych oraz określeniem, które źródła danych są obowiązujące do dalszych analiz.
Coraz więcej firm zgłasza się do nas z prośbą o uruchomienie programów edukacyjnych pozwalających pracownikom poszczególnych działów lepiej zrozumieć procesy biznesowe w firmie, jeszcze zanim przystąpią do ich wizualizowania w postaci raportów czy kokpitów menedżerskich.
Klienci coraz częściej decydują się na wykorzystanie podejścia zapewniającego pracownikom możliwość samodzielnego eksplorowania danych. Sprawia to, że biznes zyskuje możliwość niezależnego wytworzenia oczekiwanych raportów, uzyskując efekty zarezerwowane wcześniej jedynie dla wyspecjalizowanych pracowników IT.
Dobrym przykładem jest tutaj program Analityka Biznesowa dla firmy. W ramach takiego programu rozpoczynamy szkolenie od umiejętności miękkich, takich jak: obsługa zmiany w organizacji, standardy i warsztat pracy analityka oraz modelowanie procesów biznesowych. Dopiero w kolejnym kroku dokładamy elementy technologiczne, związane z wizualizacją danych oraz odzwierciedlaniem procesów biznesowych w strukturach danych.
Oczywiście, jeśli mówimy o szkoleniach opartych o platformę Microsoft Azure, to wspieramy się kursami oferowanymi przez Microsoft, tzw. Fundamentals. Nasze, bardziej zaawansowane kursy zapewniamy uczestnikom dopiero jako kolejny krok.
Jakiego rodzaju korzyści zapewniają kursy organizowane pod szyldem Elitmind Academy?
Jestem przekonany, że dzięki naszym szkoleniom firmy są w stanie samodzielnie budować i rozwijać kluczowe kompetencje w dziedzinie analizy danych, a także wykorzystywać je na wiele sposobów i w wielu obszarach biznesowych – od marketingu i sprzedaży, przez realizację zamówień i obsługę klienta, po zagadnienia związane z finansami i kontrolingiem.
Do jakich firm oraz grup użytkowników kierują Państwo ofertę szkoleń Elitmind Academy?
Naszą ofertę kierujemy przede wszystkim w stronę firm średnich i dużych. Z myślą o takich organizacjach organizujemy kursy na żądanie w modelu online. Szkolenia te są także dostępne dla odbiorcy indywidualnego. Odrębną grupę szkoleń stanowią kursy dostosowane do środowiska klienta. Proponujemy je tym firmom, które mają już zbudowane rozwiązania bazodanowe i potrzebują zdobyć kompetencje do dalszego rozwoju systemów i sprawnego wdrażania analityki.
Zapewniamy również wiele programów konsultingowych. Na poziomie strategicznym pomagamy w przygotowaniu do implementacji konkretnych technologii związanych z danymi, wdrożeniu reguł Data Governance czy zbudowaniu mapy drogowej, dotyczącej rozwoju obszaru zarządzania danymi w firmie. Na poziomie operacyjnym dzielimy się np. z najlepszymi praktykami w zakresie budowania i optymalizowania raportów dla poszczególnych działów biznesowych oraz audytami bezpieczeństwa danych.
Chciałbym przy tym podkreślić, że budując nasze programy szkoleniowe, skupiamy się na kwestiach biznesowych i użytkowych. Odeszliśmy od oferowania uniwersalnych szkoleń z konkretnych technologii. Materiały edukacyjne budujemy w oparciu o rolę odbiorców w organizacji. Mamy więc inną ofertę dla osób odpowiedzialnych za tworzenie raportów – deweloperów, konsultantów i analityków, inną dla użytkowników biznesowych, a jeszcze inną dla zespołów IT odpowiedzialnych za utrzymanie środowisk danych, automatyzację ich obsługi, licencjonowanie oprogramowania oraz bezpieczeństwo danych.
Jaką wartość oferują szkolenia Elitmind Academy?
Nasza propozycja wyróżnia się przede wszystkim innym podejściem do rozwoju kompetencji w obszarze technologii. Treści edukacyjne tworzymy z myślą o firmach, ich pracownikach oraz stawianych im zadaniach w oparciu o doświadczenia, które zdobyliśmy podczas realizacji setek projektów komercyjnych z zakresu Data & AI. Nasze materiały nie są instrukcjami obsługi wybranych narzędzi. Punktem wyjścia każdego z nich jest ustalenie roli, jaką jego odbiorcy pełnią w organizacji, i określenie realnych problemów, których rozwiązywania chcemy nauczyć uczestników szkolenia.
Kolejna sprawa to podejście do realizacji szkoleń. Unikamy wtłaczania bardzo dużej ilości informacji w krótkim czasie, bo po miesiącu 50% przekazanej w ten sposób wiedzy ulatuje z głów uczestników. Nie ma to nic wspólnego z umiejętnościami zapamiętywania.
Dużo lepsza jest metoda dawkowania wiedzy. Dlatego zarówno nasze kursy na żądanie, jak i szkolenia z trenerem są konstruowane w podziale na moduły, a te na lekcje i tematy. Ponadto każdy moduł kończy się pracą domową, która umożliwia zamianę teorii w praktykę, oraz quizami dodatkowo utrwalającymi wiedzę.
Istnieje perspektywa, która definiuje Data Governance jako sposób poukładania i zarządzania przepływami danych w organizacji. Mamy więc definicję ról i odpowiedzialności. Wiemy, kto jest właścicielem poszczególnych zbiorów danych, kto nimi zarządza oraz jakie są zasady dostępu do danych na poziomie całej firmy i poszczególnych jej działów.
Zdarza się, że do realizacji konkretnych prac domowych potrzebne jest środowisko testowe. Odciążamy naszych klientów od ich przygotowywania i zapewniamy uczestnikom dostęp do chmurowego środowiska Elitmind Academy. Co więcej, pozwalamy im realizować szkolenia w swoim tempie. Najczęściej spotykanym scenariuszem jest realizacja kursu przez grupy uczestników, często bardzo liczne. Nie ma tu jednak przypadku. Pomagamy klientom ułożyć szczegółowe harmonogramy przeszkolenia całych działów tak, aby skutecznie wspierać wdrożenie konkretnych technologii czy procesów.
Wyróżnia nas też fakt, że uczestnikom szkoleń zapewniamy dodatkowe konsultacje, w ramach których realizujemy np. konkretne scenariusze na strukturach danych odzwierciedlających konkretne środowiska produkcyjne. Pogłębiamy te obszary wiedzy, na których zależy uczestnikom, i pomagamy zoptymalizować gotowe już rozwiązania. Takie konsultacje nierzadko przekształcają się też w projekty wdrożenia nowych rozwiązań analitycznych, które realizujemy jako Elitmind.
Jakie kursy ukażą się w najbliższej przyszłości?
Aktualnie kończymy tworzenie – skupionych wokół platformy Power BI – szkoleń skierowanych do różnych grup użytkowników. Docelowo chcemy objąć programem całą Microsoft Power Platform. Ważnym kierunkiem rozwoju naszej oferty jest również wsparcie budowania zaawansowanych kompetencji w zakresie poszczególnych usług Microsoft Azure, a w przyszłości także i usług dostępnych w ramach innych platform chmurowych. Niezależnie jednak od tego, najbardziej interesuje nas tworzenie kompleksowych, przystępnych dla uczestników, programów edukacyjnych, w których technologia jest tylko jednym z elementów.
Dlaczego szkolenia dotyczące wykorzystania danych w biznesie są dziś tak istotne?
O kompetencje z zakresu Data & AI od kilku lat trwa bój na rynku pracy. Tym bardziej więc firmy powinny szkolić pracowników z możliwości i sposobów wykorzystywania danych w konkretnych procesach biznesowych. Rozwój kompetencji w tym obszarze nie jest potrzebą przyszłości. To teraźniejszość każdej organizacji, która w świadomy sposób podchodzi do rozwoju biznesu.
Posłużę się przykładem z funkcjonowania Grupy Elitmind. Nasze materiały edukacyjne są dziś elementem onboardingu oraz rozwoju kompetencji wszystkich pracowników. Poza tym, każdy szef działu musi prezentować wskaźniki strategiczne dla zarządu i kontrolować pracę zespołu poprzez wskaźniki operacyjne. Wszystkie zespoły w naszej firmie pracują z danymi, aby wyciągać wnioski pozwalające optymalizować kluczowe procesy biznesowe.
Potrzeba analizowania, drążenia danych i wyciągania wniosków istnieje zarówno na poziomie zarządu i kadry kierowniczej, jak i wśród specjalistów realizujących projekty dla naszych klientów. Dzięki wiedzy o tym, jak wykorzystywać dane na wielu szczeblach organizacji, jesteśmy w stanie budować zaawansowane rozwiązania w obszarze analityki.