Przedstawiciele Google poinformowali kilka dni temu, że stworzony przez firmę komputer kwantowy zbudowany w oparciu o 53-kubitowy procesor Sycamore zdołał osiągnąć „kwantową supremację” – tzn. wykonał zadanie, które nie jest możliwe do zrealizowania z wykorzystaniem klasycznych komputerów. Wieści te zostały ciepło przyjęte przez naukowców z całego świata. Sukces firmy Google kwestionują jednak przedstawiciele koncernu IBM.
Kwantowa supremacja jest pewnym konceptem naukowym, który w założeniu ma ostatecznie dowodzić przewagi komputerów kwantowych na tradycyjnymi. Nie chodzi tu jednak o udowodnienie, że są one bardziej wydajne, ale o zademonstrowanie, że mogą wykonywać operacje, które dla zwykłych komputerów nie są możliwe do wykonania. Termin ten spopularyzował John Preskill, amerykański fizyk w poprzedniej dekadzie, jednak w opracowaniach naukowych pojawiał się on wcześniej, już w latach 80 poprzedniego stulecia.
Przed bazującym na procesorze Sycamore komputerze kwantowym Google postawiono zadanie wykonania obliczeń mających na celu sprawdzenie, czy wygenerowany przez niego zestaw liczb faktycznie jest losowy. Według twórców eksperymentu, najbardziej wydajnym, dzisiejszym superkomputerom realizacja tego zadania zajęłaby ok. 10 000 tys. lat – zaś komputer kwantowy przeprowadził stosowne obliczenia i zwrócił wynik w zaledwie 200 sekund.
Pierwotnie informację o swoim sukcesie Google podał już pod koniec września 2019 r. – jednak wtedy koncern najwyraźniej się nieco pospieszył i została ona szybko usunięta z sieci. Teraz jednak pełne opracowanie na ten temat opublikowano na łamach magazynu Nature.
Wątpliwości co do realności osiągnięcia Google zgłosili jednak przedstawiciele koncernu IBM: Edwin Pednault, John Gunnels, Dmitri Maslov oraz Jay Gambetta z zespołu IBM Research. Sugerują oni, że w celu podkreślenia wagi rezultatów swoich prac przedstawiciele Google dopuścili się pewnego przekłamania. Chodzi o wspominane powyżej 10 000 lat, których – według Google – potrzebowałby tradycyjny superkomputer by przeprowadzić te same obliczenia. Zdaniem specjalistów z IBM Research, ta wartość została radykalnie zawyżona, a możliwości dzisiejszych komputerów – niedoszacowane. Z opublikowanego na blogu firmy artykułu wynika, że współczesny superkomputer potrzebowałby na przeprowadzenie owych wyliczeń ok. 2,5 dnia – co wciąż jest oczywiście wynikiem radykalnie gorszym niż w przypadku Sycamore, jednak zdecydowanie lepszym niż estymował Google. Taka różnica oznacza jednak, że trudno tu mówić o „kwantowej supremacji” – bo choć komputer kwantowy Google przeprowadził swoje obliczenia zdecydowanie szybciej, to wciąż nie mamy do czynienia z sytuacją, której wykonałby on zadania niemożliwe do wykonania przez dzisiejsze maszyny, a z obliczeniami, które są możliwe do wykonana zarówno na tradycyjnych, jak i kwantowych komputerach – tyle, że te drugie radzą sobie z tym zdecydowanie szybciej.
Więcej informacji znaleźć można w blogu IBM Research.
