Postępująca transformacja cyfrowa, pandemia, lockdowny, praca zdalna, zagrożenia cybernetyczne, wypalenia zawodowe, wojna na Ukrainie – w takiej rzeczywistości żyjemy od wielu miesięcy. Te gigantyczne zmiany w naszym otoczeniu będą miały bezpośredni wpływ na rynek szkoleniowy. O nowych potrzebach i trendach w tym sektorze opowiada raport “Rynek szkoleniowy w czasach niepewności”, przygotowany przez firmę Altkom Akademia.
Początek pandemii na rynku pracy nie napawał optymizmem. Kryzys nie ominął również rynku szkoleniowego. W badaniu Polskiej Izby Firm Szkoleniowych z 2020 roku, ponad 50% firm szkoleniowych przewidywało realne zagrożenie likwidacją. Jak okazało się niedługo później, wszyscy musieliśmy przystosować się do nowej kultury pracy, w formie online. Dla firm szkoleniowych było to odwrócenie formuły o 180 stopni. W praktyce oznaczało również prace nad stworzeniem szkoleń, które byłyby równie angażujące i jakościowe, co szkolenia stacjonarne. Firmy, które chciały szkolić swoich pracowników, również przestawiły się na szkolenia online, które okazały się tańsze od stacjonarnych i na dodatek z niegraniczonym rynkiem dostawców.
Respondenci badania przeprowadzonego przez firmę Altkom Akademia wskazywali, że konieczne było zwiększenie nacisku na szkolenia miękkie, które można podzielić na kategorie związane z przestawieniem się na pracę zdalną takie jak:
- zarządzanie zespołem online, zarządzanie zespołami rozproszonymi,
- komunikacja online, jak przeprowadzać rozmowy „one to one” online, jak prowadzić wirtualne spotkania,
- praca zespołowa,
a z drugiej strony dotyczące w większym stopniu sfery mentalnej pracowników:
- radzenie sobie ze stresem,
- asertywność,
- zarządzanie trudnymi emocjami,
- work / life balance, mental health.
Pojawiła się także potrzeba organizacji szkoleń związanych z cyberbezpieczeństwem, wykorzystaniem różnych narzędzi do pracy zdalnej (w tym platform do komunikacji), przetwarzaniem danych w chmurze oraz częstszych szkoleń językowych.
Nowe potrzeby szkoleniowe
Dostępność wiedzy online sprawiła, że pracownicy zmienili swoje podejście do szkoleń. Obecnie oczekują oni od pracodawców szkoleń nie tylko wysokojakościowych, ale również podzielonych na w niewielkie części – tzw. mikrolearning możliwy do zaaplikowania w dowolnym momencie. Pracownicy nie chcą też spędzać na szkoleniach długich godzin. W raporcie czytamy, że ponad połowa respondentów (54%) wskazuje, że najchętniej wybiera szkolenia podzielone na moduły rozłożone w czasie, np. na 3-4 dni i w godzinach pracy. Inne zdanie na ten temat mają z kolei szefowie, którzy najchętniej wybierają całodniowe szkolenia.
Na podstawie analizy głównych obszarów szkoleń w firmach widać, że pracownicy uczestniczą w bardzo różnorodnych ścieżkach rozwojowych. Nieco bardziej popularne są obszary związane z umiejętnościami miękkimi – największy odsetek osób wskazało obszar związany z zarządzaniem projektami (51%), następnie z zarządzaniem zespołem (43%) oraz obszar związany z umiejętnościami miękkimi (41%). Zaraz potem jednak uczestnicy wybierali obszar cyberbezpieczeństwo (35%), MS Office (34%), zarządzanie i organizacja projektów IT (31%) czy bazy danych (25%).
Jaka tematyka szkoleń będzie interesująca w przyszłości?
Jeśli chodzi o najbliższą przyszłość, na pierwszym miejscu ponownie pojawiają się szkolenia związane z zarządzaniem projektami, zyskały więcej głosów niż odpowiedzi dotyczące obecnie wybieranych kursów – wzrost o 7%. W drugiej kolejności wybierane są szkolenia związane z zarządzaniem zespołem – w tym obszarze także odnotowano wzrost o 8%. Umiejętności miękkie wskazuje 30% czyli o 8% mniej niż wybiera się takich szkoleń obecnie i była to największa negatywna różnica z zakresów tematycznych, podkreślają autorzy raportu.
Wiele wskazań mają również kursy dotyczące baz danych (29% – wzrost o 5% w stosunku do obecnie wybieranych szkoleń) oraz zarządzanie i organizacja projektów IT (wzrost o 10%). Należy zaznaczyć, że największe pozytywne różnice w obszarach zaobserwowano w: AI (wzrost o 12%), chmurze (11%), zarządzaniu i organizacji projektów IT (10%) oraz business intelligence (10%). Są to dziedziny związane z zagadnieniami technicznymi, co sugeruje, że szczególnie w tym sektorze należy się spodziewać wzmożonego popytu na szkolenia.
Co ciekawe, jeżeli chodzi o zainteresowanie różnymi tematami szkoleń ze względu na płeć, największy odsetek kobiet wskazało na zarządzanie projektami (46%), umiejętności miękkie (45%) oraz zarządzanie zespołem (43%). Kolejne obszary zostały wskazane przez jedną czwartą lub mniejszy odsetek respondentek. Z kolei mężczyźni najczęściej wskazywali na kursy związane z obsługą chmury (38%), ale dużą popularnością będą też cieszyły się inne tematy: bazy danych, cyberbezpieczeństwo (po 35%), systemy Microsoft, zarządzanie i organizacja projektów (po 32%) czy języki programowania lub zarządzanie projektami (po 31%).
Respondenci w badaniu ankietowym mogli również wyrazić swoją opinię na temat form szkoleń, które będą interesujące dla nich w przyszłości. Ankietowani uważają, że największym zainteresowaniem będą się cieszyć szkolenia stacjonarne/wyjazdowe (55%), distance learning (52%) i szkolenia hybrydowe (40%). Szkolenia e-learningowe wskazuje 31% ankietowanych, blended learning 23% badanych, microlearning 21%, a naukę w miejscu pracy – 17% ankietowanych. Jeszcze mniej osób wskazuje na mentoring (14%) i m-learning (12%). Najmniejszym zainteresowaniem według ankietowanych w przyszłości będą cieszyć się szkolenia superwizyjne (2%).
