Z dr Dariuszem Standerskim, wiceministrem cyfryzacji rozmawiam o nowelizacji ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne; powoływaniu pełnomocników ds. informatyzacji w poszczególnych resortach; a także stworzeniu Komitetu ds. cyfryzacji, który m.in. będzie koordynował publiczne projekty IT i aprobował inwestycje powyżej 5 mln zł.
Co zmieniła ta ustawa o informatyzacji podmiotów publicznych podpisana niedawno przez Prezydenta?
Bardzo dużo. To ustawa, o której mało się mówiło, a zmienia naprawdę wiele. Po pierwsze, tworzy podstawę prawną Komitetu ds. cyfryzacji. Będzie on rozpatrywał wszystkie, duże inwestycje cyfrowe w administracji centralnej. Dotyczyć to będzie projektów przekraczających pułap 5 mln zł oraz wszystkich finansowanych z funduszy unijnych. Będą one musiały zyskać akceptację Komitetu.
Oznacza to również, że każdy taki projekt – jeszcze przed rozpoczęciem – będzie musiał zostać oceniony przez Radę Architektury. Sprawdzi ona, czy projekt gwarantuje interoperacyjność, jest zgodny z zasadami Architektury Informacyjnej Państwa i czy nie wydajemy pieniędzy dwa razy na to samo. Skontroluje, czy wprowadza nowe funkcje, a nie utrudnienia, czy komunikuje się z innymi, istniejącymi systemami w sektorze publicznym.
Komitet ds. cyfryzacji będzie rozpatrywał wszystkie, duże inwestycje cyfrowe w administracji centralnej. Dotyczyć to będzie projektów przekraczających pułap 5 mln zł oraz wszystkich finansowanych z funduszy unijnych.
W końcu będziemy wydawać fundusze na IT w sposób spójny. Tworzyć takie rozwiązania i systemy, które ze sobą się komunikują. Dziś, w przypadku różnych inwestycji ministerstw, często okazuje się, że – aby z nich skorzystać – trzeba zakładać kilka różnych kont. To się właśnie kończy!
Jak ustawa wpływa na strategię cyfryzacji polskiej administracji?
Otrzymaliśmy podstawę prawną pod wdrożenie Strategię Cyfryzacji Polski do 2035 roku, której projekt ogłosiliśmy w październiku 2024 roku. Teraz będziemy mogli przyjąć ją jako dokument rządowy.
W jaki sposób będzie działał Komitet do spraw cyfryzacji?
W każdym Ministerstwie powołany zostanie pełnomocnik ds. informatyzacji. Będzie on odpowiadał za cyfryzację w danym obszarze. Pełnomocnik będzie pojedynczym punktem kontaktowym. To bardzo dużo zmienia na zapleczu, tworzy pamięć instytucjonalną w danej jednostce. Dzięki temu będziemy lepiej zarządzać cyfryzacją polskiej administracji.
Każdy, duży projekt w publicu – jeszcze przed rozpoczęciem – będzie musiał zostać oceniony przez Radę Architektury. Sprawdzi ona, czy projekt gwarantuje interoperacyjność, jest zgodny z zasadami Architektury Informacyjnej Państwa i czy nie wydajemy pieniędzy dwa razy na to samo.
Pełnomocnik ds. informatyzacji stanie się swego rodzaju „resortowym” CIO?
Można tak powiedzieć. Będą oni także członkami Komitetu do spraw cyfryzacji i otrzymają upoważnienie do reprezentowania danego ministerstwa. Wszystko, co pełnomocnicy ustalą na posiedzeniu Komitetu, będzie wpisywane w protokole i będzie oficjalnym stanowiskiem danego resortu. To rozwiązanie przenosi poziom koordynacji prac nad cyfryzacją na zupełnie inny poziom niż dotychczas.
Najważniejsze rozwiązania wprowadzone w nowelizacji ustawy o informatyzacji- Wprowadzona zostaje definicja Architektury Informacyjnej Państwa (AIP).
- AIP jest metodą strategicznego zarządzania budową, rozwojem i utrzymaniem systemów i zasobów informacyjnych państwa.
- Celem jest budowa sprawnego systemu informacyjnego, który świadczy usługi dla obywateli i firm, zapewniając wysoką jakość i optymalne koszty.
2. Wprowadzone zostają rozwiązania dotyczące interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych.
3. Powstanie Komitet do spraw Cyfryzacji, który zastąpi dotychczasowy Komitet Rady Ministrów do spraw Cyfryzacji.
- Zadaniem nowej jednostki będzie koordynacja działań i szybkie podejmowanie decyzji dotyczących cyfryzacji naszego kraju.
4. Minister Cyfryzacji opracuje Strategię Informatyzacji Państwa.
- Przygotowanie kompleksowego i długoterminowego dokumentu zapewni wieloletnią perspektywę rozwoju informatyzacji Polski.
- Dokument zapewni także spójną wizję rozwoju cyfryzacji oraz racjonalne wykorzystanie środków budżetowych i funduszy europejskich na ten cel.
5. Minister Cyfryzacji będzie prowadził inwentaryzację systemów teleinformatycznych przy użyciu Systemu Inwentaryzacji Systemów Teleinformatycznych (SIST).
- W systemie będą przetwarzane informacje dotyczące m.in. istniejących i planowanych rejestrów publicznych i systemów teleinformatycznych. Chodzi także o wykaz przepisów, które stanowią podstawę prawną dla prowadzenia takich rejestrów.
6. Nowe przepisy realizują tzw. kamień milowy Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO).
