Modele AI pokonują ludzi w olimpiadzie matematycznej – sukces OpenAI i Google DeepMind

Modele sztucznej inteligencji firm OpenAI i Google DeepMind uzyskały wyniki na poziomie złotych medali w tegorocznej Międzynarodowej Olimpiadzie Matematycznej (IMO) – prestiżowym konkursie, w którym co roku rywalizują najlepsi uczniowie szkół średnich z całego świata. To symboliczny, ale znaczący krok pokazujący, że AI zaczyna osiągać realne postępy w jednym z najtrudniejszych obszarów: matematycznym rozumowaniu wymagającym kreatywności i ścisłego myślenia, a nie tylko faktów i reguł.

Zarówno OpenAI, jak i Google ogłosiły, że ich systemy poprawnie rozwiązały pięć z sześciu zadań IMO – wynik lepszy niż u większości ludzkich uczestników. To spora zmiana w porównaniu do ubiegłego roku, kiedy system Google wymagał od ludzi wcześniejszego tłumaczenia zadań na język formalny. Tym razem oba modele – nazwane „nieformalnymi” – przetwarzały pytania i formułowały odpowiedzi bezpośrednio w języku naturalnym, generując w pełni uzasadnione rozwiązania.

Dla badaczy to nie tylko imponujący pokaz możliwości, ale i ważny krok w rozwoju tzw. „rozumowania w domenach nieweryfikowalnych” – czyli takich, w których nie istnieje jednoznaczna, programistyczna metoda potwierdzenia poprawności. Modele AI dobrze radzą sobie z faktami i prostą matematyką, ale prawdziwym wyzwaniem pozostają problemy otwarte, wymagające abstrakcyjnego myślenia, czyli właśnie takie jak zadania IMO.

Zaciekła rywalizacja OpenAI i Google DeepMind

Choć osiągnięcia obu firm są zbliżone, nie obyło się bez kontrowersji. OpenAI ogłosiło swoje wyniki zaraz po oficjalnym zakończeniu konkursu, co spotkało się z krytyką ze strony Google DeepMind. Według badaczy Google, OpenAI nie zastosowało się do zasad oceniania IMO i przedwcześnie ogłosiło sukces. Google współpracowało bezpośrednio z organizatorami konkursu i poczekało z oficjalną publikacją wyników do poniedziałku, aby uszanować uczniów biorących udział w zawodach, poinformował portal TechCrunch.

Mimo tego sporu pewne jest, że AI osiąga poziom, na którym może rywalizować z ludzkimi mistrzami matematyki. Z punktu widzenia rozwoju sztucznej inteligencji znaczy to dużo więcej niż PR-owy wyścig gigantów. Wysoka skuteczność w rozwiązywaniu trudnych problemów matematycznych to wskaźnik, który dobrze koreluje z przyszłymi możliwościami modeli AI w zastosowaniach naukowych, technicznych i edukacyjnych.

Tego rodzaju benchmarki – choć nieformalne – uważnie śledzone są przez środowisko akademickie i branżę. Wielu badaczy AI to matematycy, dlatego sukcesy w IMO mogą realnie wpływać na postrzeganie kompetencji danego modelu oraz przyciągać najlepsze talenty. Oczekuje się, że w najbliższych miesiącach OpenAI zaprezentuje model GPT-5, ale już teraz jasne jest, że wyścig o dominację w dziedzinie AI jest bardziej wyrównany niż kiedykolwiek.