Wraz z nabierającym na znaczeniu trendem hiperautomatyzacji coraz więcej procesów występujących w sektorze produkcyjnym jest z powodzeniem cyfryzowanych. Digitalizacja nie omija także logistyki wewnętrznej (intralogistyki) w zakładach przemysłowych, centrach logistycznych czy magazynach. Świadczyć może o tym chociażby innowacyjne rozwiązanie wrocławskiego startupu Optimatik, autorska platforma do optymalizacji floty autonomicznych pojazdów intralogistycznych AGV oraz tradycyjnych wózków widłowych, rozwijana w S5 – Akceleratorze Technologii 5G w Łódzkiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Zaprezentowano ją niedawno podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu, w ramach projektu „Dolnośląskie Innovation Rocket”.
System Optimatik 5G Intralogistics Platform, bo o nim mowa, pomaga w sposób bezinwazyjny pozyskać niedostępne dotychczas dane na temat schematów poruszania się wspomnianych wózków widłowych, robotów AGV czy pociągów logistycznych oraz efektywności takiej floty. Analizuje także dane tych pojazdów pod kątem potencjalnych problemów. W każdej fabryce czy magazynie, w którym pracują jednocześnie tradycyjne wózki widłowe i roboty, dochodzi bowiem nagminnie do wielu sytuacji zmniejszających efektywność procesu intralogistycznego. Dzieje się tak choćby z powodu kolizji tradycyjnych wózków z AGV czy też awaryjnych zatrzymań tych ostatnich, powodujących zatory.
Ponadto flota tego typu wykorzystywana jest często w sposób nieefektywny – pojazdy poruszają się po dłuższych trasach niż powinny, robią puste przebiegi, mają zbędne przestoje, a nawet stoją w korkach. Dane dotyczące tego typu incydentów – wygenerowane przez Optimatik w postaci tzw. mapy ciepła, a więc planu zakładu, na którym kolorami naniesiona jest częstotliwość z jaką wózki przebywają w danych częściach hali – pozwalają usprawniać podział prac i zleceń transportowych w celu eliminacji problemów. A należy pamiętać, że intralogistyka to jeden z dwóch największych wydatków operatorów magazynów i zakładów przemysłowych i każde oszczędności w tym zakresie są na pewno pożądane. A te Optimatik szacuje na 20-30%.
Jednoczesne monitorowanie pojazdów wielu producentów
Obecnie wszyscy dostawcy robotów AGV oferują wraz z tymi pojazdami dedykowane systemy do monitoringu ich pracy oraz diagnostyki. Jednak dane dostępne w tych platformach są ograniczone jedynie do pojazdów AGV – niestety, nie mierzą ruchu pojazdów obsługiwanych przez pracowników. A te z kolei stanowią wciąż ponad 98% maszyn intralogistycznych. W istotny sposób ogranicza to więc funkcjonalność tego typu platform, podkreślają przedstawiciele Optimatik.
„Dodatkowo, każdy taki system daje możliwość monitorowania pojazdów tylko jednego producenta AGV. Tymczasem rynkowym standardem w dużych zakładach produkcyjnych jest korzystanie z pojazdów różnych dostawców” – tłumaczy Radek Miszczak, CEO i współzałożyciel Optimatik. „Rozwijany przez nas system jest unikatowy w skali międzynarodowej i służy do jednoczesnego monitorowania w jednej aplikacji pojazdów tradycyjnych oraz AGV różnych producentów. To pierwszy krok do sprawnej digitalizacji procesów intralogistycznych” – dodaje.
Polsko-austriacka współpraca
Z jednej strony Optimatik tworzy więc platformę do integracji logistyki wewnętrznej, a z drugiej zmienia analogowe wózki widłowe w inteligentne maszyny. Dzięki kooperacji z austriackim startupem technologicznym SLOC, który montuje peryferia Internetu Rzeczy na wózkach widłowych (rodzaj umiejscowionego w specjalnej skrzynce komputera pokładowego, zintegrowanego z różnymi sensorami IOT), system Optimatik 5G Intralogistics może pobierać z nich dane diagnostyczne. Widzi więc np. czy widły wózka są podniesione, załadowane, czy pojazd jest w ruchu oraz śledzi inne operacje maszyny. Te wszystkie dane były do tej pory niedostępne dla specjalistów ds. logistyki wewnętrznej, a są dla nich źródłem wniosków krytycznych. Wspomniane „skrzynkowe” rozwiązanie jest jednak przejściowe – docelowo aparatura do zbierania niezbędnych danych będzie integralną częścią samego wózka widłowego. Ma to już nawet miejsce w wypadku pojazdów autonomicznych zintegrowanych z rozwiązaniem Optimatik.
Z kolei inny austriacki startup, Insider Navigation, dostarczył dla wrocławskiego startupu algorytm pozycjonowania, który nie wymaga instalacji w fabryce żadnych aktywnych urządzeń, typu anteny, bramki czy beacony, co jest na pewno dużym ułatwieniem przy uruchomieniu systemu i praktycznie redukuje koszt dodatkowej infrastruktury.
Technologia 5G wprowadzi intralogistykę na wyższy poziom
W ramach wspomnianego wcześniej programu akceleracyjnego ŁSSE S5, startup Optimatik pracuje obecnie nad alarmowaniem w czasie rzeczywistym. Takie rozwiązanie umożliwić ma operatorowi wózka natychmiastową reakcję na zdarzenie, a ze względu na ilość oraz ciężar przesyłanych danych, niezbędna do tego jest łączność 5G, którą zaprojektowano w końcu głównie do wspierania potrzeb Przemysłu 4.0.
„Wymagania co do przepustowości sieci, dużej liczby równocześnie podłączonych urządzeń na stosunkowo małej powierzchni, mobilności oraz gwarantowanych niskich opóźnień są niezmiernie trudne, a często wręcz niemożliwe do spełnienia nawet przez przemysłowe sieci WiFi. Dlatego coraz więcej firm będzie stawiało na prywatne sieci 5G. Badania sugerują, że to właśnie logistyka wewnątrzzakładowa i wykorzystanie w tym celu pojazdów autonomicznych będzie pierwszym polem zastosowania 5G w przemyśle. Sam ten obszar może pozwolić na osiągnięcie zwrotu z inwestycji w wewnętrzną sieć 5G” – tłumaczy Tomasz Kobza, ekspert firmy Ericsson, który pełni funkcję mentora w programie S5 – Akceleratora Technologii 5G.
I tak, dzięki sieci 5G, Optimatik będzie mógł wdrażać optymalne z perspektywy odbiorców rozwiązanie oparte na edge computingu. „Nasze sensory będą mogły wysyłać pobierane dane, w paśmie 5G, bezpośrednio do lokalnego systemu obliczania. Dzięki temu nie będziemy musieli montować lokalnych jednostek obliczeniowych na wózkach widłowych, co obniża koszt ich wytworzenia o około 17%. Uzyskanie dostępu do szerszej przepustowości sieci 5G pozwoli także znacznie zwiększyć atrakcyjność naszego rozwiązania. Będziemy mogli dołączać do naszego komputera pokładowego dodatkowe źródła informacji i wysyłać w czasie rzeczywistym więcej danych” – tłumaczy Jerzy Lipiński, Product Owner i współzałożyciel Optimatik.
Dodatkowo, dzięki niskim opóźnieniom w przesyle danych, technologia 5G pozwolić ma startupowi na dwukierunkową komunikację z urządzeniami. Obejmować będzie ona pobieranie danych do analizy oraz jednoczesne wysyłanie do urządzenia poleceń typu: ogranicz prędkość, zatrzymaj się czy rozpocznij ładowanie. Najprawdopodobniej infrastruktura 5G będzie więc w najbliższym czasie niezbędna częścią transformacji cyfrowej każdego zakładu przemysłowego. „Tylko tak szeroka sieć pozwala bowiem przesyłać dane z kilkuset mierzonych pojazdów jednocześnie w czasie rzeczywistym” – zapewnia Jerzy Lipiński.
Plany na przyszłość
Obecnie zespół Optimatik finalizuje rundę inwestycyjną seed. A dzięki pozyskanym od inwestorów środkom, w pierwszej kolejności zamierza wesprzeć realizację kolejnych zagranicznych wdrożeń systemu. Ponadto startup podejmuje kolejne współprace z paroma producentami pojazdów intralogistycznych w celu integracji swojego rozwiązania bezpośrednio z ich urządzeniami. „Do tej pory dzięki programowi ŁSSE 5G Lab udało się już zrealizować integrację systemu z robotami jednego z największych producentów AGV. Stale usprawniamy również integrację platformy z różnymi systemami typu BI czy ERP przedsiębiorstw” – mówi Radek Miszczak.
Jednocześnie rozwijany jest system do pobierania i szczegółowej analizy danych dotyczących baterii elektrycznych oraz szybkich ładowarek zasilających wózki. „Połączenie w naszej aplikacji tych danych z już dostępnymi będzie przełomem w branży intralogistycznej” – zapewnia Jerzy Lipiński.
O tym, jak skuteczne są rozwiązania proponowane przez Optimatik, przekonać się mogli niedawno uczestnicy XXX Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Zaproszenie startupu na to wydarzenie to efekt uczestnictwa w projekcie „Dolnośląskie Innovation Rocket” służącym wsparciu innowacyjnych oraz obiecujących firm z regionu. Wersję demonstracyjną systemu integrującą jednocześnie prace wózków widłowych i AGV marki Mobile Industrial Robots, dystrybuowanych przez firmą ASTOR, można zobaczyć z kolei w hub4industry w Krakowie.
