Organizacje pozarządowe apelują o wprowadzenie podatku cyfrowego od big techów

Organizacje pozarządowe, przedstawiciele polskiego biznesu technologicznego, nauki oraz mediów, skierowali list otwarty do Ministra Cyfryzacji i Ministra Finansów w sprawie konieczności wprowadzenia podatku cyfrowego od globalnych platform internetowych. Przychody z tego tytuły miałyby zasilać fundusz celowy, który dokonywałby strategicznych inwestycji w obszary związane z budowaniem cyfrowej suwerenności Polski. 

Globalne platformy internetowe stały się krytyczną infrastrukturą dla ruchów społecznych, debaty publicznej i działalności gospodarczej.

„Ostatnie miesiące dobitnie pokazały zagrożenia, jakie taka zależność ze sobą niesie. Model biznesowy globalnych platform premiuje agresywne formy angażowania uwagi, eliminując uczciwą konkurencję i swobodną wymianę informacji. Ma niszczący wpływ na rzetelne dziennikarstwo, jakość debaty publicznej, procesy demokratyczne, prywatność oraz dobrostan ludzi korzystających z mediów społecznościowych. Z przeprowadzonego w Polsce monitoringu wynika, że platformy społecznościowe, komunikatory i gry cyfrowe stały się też głównym miejscem krzywdzenia dzieci i młodzieży(1)„ – czytamy we wspomnianym liście otwartym.

„Społeczne i gospodarcze koszty kryzysu psychicznego, przemocy w sieci, uzależnień cyfrowych i erozji procesów demokratycznych obciążają dziś budżet państwa. Polska nie może sobie pozwolić na dalsze subsydiowanie globalnych firm technologicznych kosztem własnych obywateli i przedsiębiorców. Żeby zwiększyć udział tych firm w kosztach społecznych i gospodarczych, jakie generuje ich model biznesowy, Polska
powinna wprowadzić podatek cyfrowy„ – apelują twórcy listu.

Wskazują też przykłady podobnych rozwiązań wprowadzonych w Europie.

„Podobne rozwiązania funkcjonują już m.in. we Francji i Włoszech, przynosząc wymierne korzyści finansowe i społeczne. Zgodnie z przewidywaniami ekonomistów, podatek nie został przerzucony na konsumentów (tj. ceny usług cyfrowych nie wzrosły po jego wprowadzeniu). Od 2020 r. w Polsce obowiązuje opłata audiowizualna, pobierana od platform audiowizualnych i dostawców VoD. Z tego tytułu do budżetu wpłynęło już ponad 150 mln zł. Jednocześnie wprowadzenie opłaty audiowizualnej nie spowodowało wzrostu cen subskrypcji na platformach objętych tym podatkiem”.

I dodają: „W czasach wojny kognitywnej krytyczna infrastruktura cyfrowa wykracza daleko poza warstwę sprzętową. Obejmuje również protokoły komunikacyjne, sieci reklamowe, internetowe przeglądarki i wyszukiwarki oraz algorytmy mediów społecznościowych. Wobec pilnej potrzeby strategicznych inwestycji w tych obszarach, postulujemy utworzenie funduszu celowego, zasilanego przychodami z podatku cyfrowego„.

Taki fundusz mógłby wspierać:

• działania badawczo-rozwojowe w dziedzinach o strategicznym znaczeniu dla naszego bezpieczeństwa;
• budowę otwartej i niezależnej infrastruktury, zarządzanej przez podmioty publiczne lub spółdzielcze, w tym wyspecjalizowanych platform cyfrowych wspierających naukę, edukację i ochronę zdrowia;
• budowanie odporności społeczeństwa w sferze informacyjnej, w tym wsparcie jakościowego dziennikarstwa, przeciwdziałanie dezinformacji i fact-checking w mediach publicznych i prywatnych;
• rozwój godnych zaufania usług technologicznych, w tym sztucznej inteligencji, działających w zgodzie z europejskimi standardami;
• otwieranie danych publicznych, które sprzyja usprawnieniu administracji publicznej, a jednocześnie umożliwia jej demokratyczną kontrolę;
• badanie szkód związanych z rosnącą ekspozycją społeczeństwa na zagrożenia technologiczne i przeciwdziałanie im;
• edukację technologiczną dzieci i dorosłych, w tym praktyczną naukę higieny cyfrowej, oraz kampanie tłumaczące społeczeństwu korzyści płynące z polskich i europejskich regulacji rynku cyfrowego.

„Apelujemy do Panów Ministrów o przeprowadzenie, w porozumieniu z innymi resortami, w zakresie ich właściwości, konsultacji z przedstawicielami środowisk, które reprezentujemy: organizacji pozarządowych, polskiego biznesu technologicznego, nauki i mediów. Jesteśmy gotowi wesprzeć Rząd RP naszą wiedzą i doświadczeniem w wypracowaniu szczegółowych rozwiązań” – kończą swój apel NGO.

Sygnatariusze:
Fundacja Panoptykon
Fundacja Centrum Cyfrowe
Fundacja Digital Poland
Fundacja Instrat
Fundacja Instytut Cyfrowego Obywatelstwa
Fundacja Moje Państwo
Fundacja Open Future
Fundacja Pracownia Współtwórcza
Fundacja SpeakLeash
Izba Wydawców Prasy
Polska Sieć Ekonomii
Stowarzyszenie Dziennikarzy i Wydawców REPROPOL
Związek Pracodawców Wydawców Cyfrowych

(1) Bigaj, M., Ciesiołkiewicz, K., Mikulski, K., Miotk, A., Przewłocka, J., Rosa, M., Załęska, A. (2025).
Internet dzieci. Raport z monitoringu obecności dzieci i młodzieży w internecie. Warszawa: Fundacja „Instytut
Cyfrowego Obywatelstwa” oraz Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu
małoletnich poniżej lat 15.