W 2023 roku uczniowie IV klas otrzymali od rządu laptopy na podstawie ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli. Wedle założeń, program „Laptop dla ucznia” miał być kontynuowany w kolejnych latach. Jak się jednak okazuje, rząd premiera Mateusza Morawieckiego nie zabezpieczył finansowania na realizację programu i nie wpisał tego wydatku do projektu ustawy budżetowej. Mimo, że Komisja Europejska kwestionowała sfinansowanie zakupu laptopów w ramach KPO. Dlatego w 2024 roku program nie będzie kontynuowany w dotychczasowej formule – poinformowało Ministerstwo Cyfryzacji.
Pod koniec listopada 2023 roku Komisja Europejska wskazała, że wydatek na wspomniany program nie będzie kwalifikowany do refinansowania. Jak wskazują przedstawiciele Ministerstwa Cyfryzacji, cały program został przygotowany na szybko, bez kompleksowej strategii i bez konsultacji. Nie przygotowano także żadnej edukacyjnej aplikacji, która miałaby realnie wspierać rozwój kompetencji cyfrowych dzieci, bądź wspierać rodziców.
W tym roku program „Laptop dla ucznia” nie będzie więc kontynuowany w dotychczasowej formule. Ministerstwo Edukacji Narodowej wspólnie z Ministerstwem Cyfryzacji wypracuje nowe założenia programu tak, aby realnie podnosił potencjał i kompetencje cyfrowe uczniów i wspierał nauczycieli. Założeniem jest, aby uczniowie otrzymali urządzenia mobilne w 2025 roku. Rodzaj sprzętu, niezbędne oprogramowanie i zabezpieczenia będą przedmiotem analizy oraz dyskusji z partnerami społecznymi i rodzicami – poinformowano. “Żaden rocznik nie będzie poszkodowany” – zapewniła ministra edukacji Barbara Nowacka.
Zapowiedziano wprowadzenie programu naprawczego. Instytut Badań Edukacyjnych, na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej, przygotuje analizy dotyczącą wykorzystywania nowych technologii w edukacji i potrzeb sprzętowych na różnych etapach edukacji oraz wykorzystania różnych urządzeń, w tym mobilnych. Do końca czerwca MEN przygotuje nową kompleksową Politykę Cyfryzacji Edukacji – wspólnie z IBE i ekspertami. Zrealizowane zostaną oba kamienie milowe. Niewydane laptopy z poprzedniej edycji trafią do szkół ponadpodstawowych, ze szczególnym uwzględnieniem szkolnictwa zawodowego i szkół w małych ośrodkach.
“Zdajemy sobie sprawę z tego, że wiele dzieci oraz ich rodziców czekało na to, aby w tym roku odebrać obiecane im laptopy. Zaczynając naszą pracę w rządzie wierzyliśmy w to, że cały program był przygotowany profesjonalnie. To co zastaliśmy oraz ustaliliśmy, pokazało nam jednak, że tak nie było. Niestety, wiele informacji było ukrywanych przed opinią publiczną przez naszych poprzedników. Przez błędy i zaniedbania poprzedniego rządu jesteśmy zmuszeni do zawieszenia programu „Laptop dla ucznia”. Po uzdrowieniu wróci w nowej kompleksowej formule „Cyfrowy uczeń” – powiedział wicepremier i minister cyfryzacji, Krzysztof Gawkowski.
Problemy formalne programu „Laptop dla ucznia”
1. Brak zabezpieczenia finansowego (zarówno ze środków Budżetu Państwa jak i KPO) do realizacji przetargu w roku 2024;
2. Brak zgody Komisji Europejskiej na realizację KPO w zakresie zakupu komputerów dla klas IV.
3. Brak przygotowanej w poprzedniej kadencji dokumentacji przez MEiN wskazanych jako kamienie milowe KPO – strategia cyfryzacji edukacji oraz ram dystrybucji sprzętu do szkół.
4. Brak jasności co do podstawy prawnej ogłoszenia przetargu, ze względu na brak źródeł finansowania.
5. Konieczność zmiany ustawy w zakresie przetwarzania danych osobowych i terminu realizacji zadań z ustawy
Problemy merytoryczne programu „Laptop dla ucznia”:
1. Brak przygotowania systemowego do wykorzystywania urządzeń przez dzieci w szkole oraz w domu – brak strategii cyfryzacji edukacji przygotowanej przez poprzednie kierownictwo MEiN. Brak wytycznych dla nauczycieli i szkół jak wykorzystywać komputery przez dzieci.
2. Brak przygotowania szkół do włączenia komputerów w działania edukacyjne – brak infrastruktury LAN, infrastruktury przyłączy elektrycznych, brak bezpiecznego systemu przechowywania laptopów, które stanowią własność rodziców.
3. Brak wsparcia uczniów w zakresie higieny cyfrowej.
Koszty programu „Laptop dla ucznia” w roku 2023 i szacunek kosztów na rok 2024
• 1,15 mld zł – wydano na zakup laptopów dla uczniów w 2023 – z KPO (prefinansowanie).
• 1,3 mld – potrzebne jest na realizację programu w 2024 roku – z Budżetu Państwa (poprzedni rząd nie wpisał tych środków do projektu ustawy budżetowej).
