Polska w grze o Baltic AI Gigafactory – klimat, energetyka i technologia jako przewagi konkurencyjne

Rosnące zapotrzebowanie na moce obliczeniowe dla sztucznej inteligencji wymusza w Europie budowę nowej infrastruktury cyfrowej. Polska – dzięki sprzyjającym warunkom klimatycznym, rosnącemu udziałowi OZE i silnemu zapleczu technologicznemu – ma szansę stać się kluczową lokalizacją Baltic AI Gigafactory, projektu realizowanego w ramach unijnego funduszu InvestAI.

Według Polish Data Center Association (PLDCA), o wyborze naszego kraju decydują trzy czynniki:

• Po pierwsze, klimat – średnia roczna temperatura w Polsce (8,9°C) jest niższa niż w większości konkurencyjnych lokalizacji, co ogranicza zapotrzebowanie na energię do chłodzenia centrów danych i może oznaczać setki milionów euro oszczędności operacyjnych w cyklu życia obiektu.
• Po drugie, transformacja energetyczna – w czerwcu 2025 roku udział OZE w produkcji energii po raz pierwszy przewyższył udział węgla, a plany rządowe zakładają wzrost udziału zielonej energii do ponad 50% w perspektywie pięciu lat.
• Po trzecie, kompetencje – Polska jest liderem regionu CEE w branży centrów danych i rozwija projekty wykorzystujące m.in. odzysk ciepła odpadowego z serwerowni.

Baltic AI Gigafactory, oparty na infrastrukturze liczącej ok. 100 tys. procesorów GPU nowej generacji, byłby jedynym projektem o charakterze ponadpaństwowym w ramach InvestAI, co dodatkowo wzmacnia jego szanse na finansowanie unijne. Inicjatywa wpisuje się w założenia przygotowywanego przez KE „Cloud and AI Development Act”, który zakłada potrojenie mocy obliczeniowych UE w ciągu 5-7 lat i ich bardziej równomierną dystrybucję geograficzną.

Efektywność energetyczna oraz dekarbonizacja stanowią klucz do konkurencyjności inwestycji. PLDCA wskazuje, że ulokowanie Gigafabryki AI w Polsce może ograniczyć zużycie energii o nawet 1,7 TWh w cyklu życia obiektu, co spełnia cele unijnej dyrektywy EED i wspiera rozwój zrównoważonej infrastruktury.

„Mamy w Polsce dużo doświadczeń w inicjatywach optymalizujących konsumpcję energii przez centra danych, co w kontekście budowy gigafabryki będzie wykorzystane. Pierwsza kwestia to optymalizacja wskaźnika efektywności energetycznej obiektu, tzw. PUE. Im mniejsza konsumpcja energii związana z działalnością operacyjną data center, tym lepiej. Przykładowo centrum danych na naszym kampusie w Poznaniu charakteryzuje się wskaźnikiem na poziomie 1.2, a docelowo chcemy zbliżyć się do 1.1. Idąc dalej, obiekty typu fabryka AI będą produkować gigantyczne ilości energii w postaci tzw. ciepła odpadowego. Kluczowe jest, aby ją efektywnie wykorzystać. Dlatego uruchomiliśmy wspólnie z Veolia Energia Poznań pierwszy w Polsce wielkoskalowy projekt wykorzystania ciepła odpadowego z centrum danych na potrzeby systemu ciepłowniczego w Poznaniu. Te przykłady udowadniają, że lokalne zaplecze technologiczne i kompetencyjne ma realną wartość dodaną dla konkurencyjności projektu gigafabryki w Polsce” – komentuje Wojciech Stramski, CEO spółki Beyond.pl, należącej do PLDCA, która uruchamia w Poznaniu pierwszą w regionie Europy Środkowo-Wschodniej Fabrykę AI i należy do konsorcjum Baltic AI Gigafactory.

Jeśli projekt zostanie zrealizowany, Polska zyska nie tylko inwestycję wartą miliardy euro, ale także pozycję lidera zielonych centrów danych w Europie Środkowo-Wschodniej, umacniając swoją rolę w cyfrowej transformacji kontynentu.

„Polska jest jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek Europy i niekwestionowanym liderem regionu CEE. Lokalizacja Baltic AI Gigafactory w Polsce to nie tylko inwestycja technologiczna – to strategiczny krok w stronę budowy realnej przewagi w obszarze infrastruktury cyfrowej. Ten projekt to kolejny etap na drodze do tego, by Polska stała się regionalnym liderem rynku data center i nowoczesnych technologii” – podsumowuje Piotr Kowalski, dyrektor zarządzający PLDCA.