Prywatne sieci 5G generują nowe możliwości biznesowe

Z Pawłem Dąbrosiem, CEO i współzałożycielem INNERGO, rozmawiamy o: prywatnych sieciach 5G; świadomości polskich firm na ich temat; skali ich wykorzystywania; branżach, które najczęściej je stosują; korzyściach płynących z wdrożenia Private Wireless; wyzwaniach stojących przed firmami implementującymi takie sieci; roli integratora w procesie wdrażania prywatnych sieci 5G i tym, co wyróżnia INNERGO w tej roli.

Prywatne sieci 5G to w Polsce wciąż jeszcze rozwiązanie mało popularne. Czy jest to związane z faktem, iż wciąż czekamy na ogłoszenie przetargu na dedykowane pasmo (3,8–4,2 GHz) dla tych sieci, czy może wynika z niskiej świadomości na temat Private Wireless?

W mojej opinii oba powody mają taką samą wagę. Taki jest po prostu etap rozwoju rynku. Testy prywatnych sieci 5G już się w Polsce odbywały i odbywają, podobnie w innych krajach. Jeżeli chodzi o samą świadomość dotyczącą tych sieci, to uważam, że jest ona duża i mam nadzieję, że będzie jeszcze rosnąć. Rozwiązania technologiczne do budowy tych sieci już są.

Co do dedykowanego pasma to faktycznie, gdyby było ono już oficjalnie dostępne do celów komercyjnych i wiadomo byłoby, jak można je pozyskać do budowy prywatnych sieci, to zapewne wiele by ułatwiło. Natomiast nie jest to jedyny sposób jej budowy. Występują różne modele wdrożeń i różne modele konfiguracji, również takie, kiedy tworząc prywatną sieć, korzystamy z pasma 5G publicznego operatora. Wtedy odpada konieczność występowania o przydział pasma, aczkolwiek wówczas ta sieć nie będzie już całkiem prywatna.

Nie będzie prywatna, bo?

To co rozumiemy przez prywatne sieci 5G, to przede wszystkim własna infrastruktura i własne zarządzanie siecią. To świadczy o jej prywatności. Sieć taka jest więc wydzielona i nie ma związku z siecią operatora. Choć wracając znów do modeli wdrożeniowych sieci prywatnej 5G, to są i takie, w których wykorzystujemy infrastrukturę operatora, a zarządzanie mamy własne.

Często łączy się termin sieci prywatnych z terminem sieci kampusowych, które oferują i zakładają operatorzy telekomów. Czy rzeczywiście są to zbieżne pojęcia?

Sieci kampusowej, oferowanej jako usługę przez operatora, nie nazywałbym siecią prywatną. Jest to najczęściej wydzielona usługa realizowana na infrastrukturze, sprzęcie, a także zarządzana przez danego operatora. Owszem, otrzymujemy na pewnym poziomie możliwości zarządzania – np. dodawania i konfigurowania abonentów – jednak sam rdzeń sieci i jej część wykonawcza leży po stronie operatora. Jest to zatem tylko usługa. Można by ją nawet nazwać Private Wireless as a Service. Idea sieci prywatnych polega zaś m.in. na tym, że mamy nad nimi pełną kontrolę. W takim sensie, że gospodarujemy pasmem, urządzeniami, dostępem i wszystkimi zasobami sieci, które w sieci kampusowej operatora podlegają podziałowi pomiędzy znacznie większe grupy abonentów czy użytkowników. W sieci prywatnej natomiast mamy je tylko dla swojej firmy.

Wróćmy do zainteresowania polskich firm tą technologią? Jaka może być skala jej wykorzystywania?

Jak patrzę na nasze projekty i obserwuję to, co się dzieje, to moim zdaniem zainteresowanie w Polsce jest spore. Prowadzone są testy, których przybywa. I myślę, że to nabierze tempa, gdy pojawi się pierwsze wdrożenie komercyjne. Albo gdy będą już dostępne wspomniane wcześniej częstotliwości. Uważam, że wiele firm nie chce tracić czasu na testy, nie mając pewności, kiedy będzie można użyć tego rozwiązania.

Jakie branże najchętniej decydują się na wdrożenie prywatnej sieci 5G?

Patrząc na dotychczasowe doświadczenia, mogę powiedzieć, że największą grupę stanowią zastosowania przemysłowe oraz publiczne typu Smart City, które określamy jako Connected City, bo celem tego rozwiązania jest sprawienie, aby wszystko było ze sobą skomunikowane. Takie wdrożenia realizują samorządy w swoich Connected Cities.

Inne zastosowanie z sektora publicznego, to ogólnokrajowe systemy ratownictwa – które mogą np. rozważyć stworzenie mobilnych sieci prywatnych, które mogą być uruchamiane na czas akcji na danym obszarze, gdzie zazwyczaj na co dzień nie ma uzasadnienia budowy stacji bazowych operatora.

Kolejny sektor to branża transportowa, np. lotniska. Kiedy mówimy o tym, dla kogo taka sieć jest odpowiednia, przykład lotniska jest bardzo trafny. Mówimy o rozległym terenie, rzadko wyposażonym w budynki i sieć, ale gdzie porusza się wiele specjalizowanych pojazdów – część z nich można dzięki sieci 5G zamienić w pojazdy autonomiczne. Private Wireless w takich okolicznościach pokaże pełnię zalet. Stawiamy jedną stację bazową, do tego ewentualnie jakieś wzmacniające urządzenia transmisyjne i mamy całe lotnisko w zasięgu.

I oczywiście wymienione wcześniej jako pierwsze – zastosowania w przemyśle. Wiodącym sektorem wykorzystującym to rozwiązanie jest górnictwo odkrywkowe. Pierwsza sieć prywatna na świecie powstała w 2014 roku w kopalni rudy żelaza Rio Tinto w Australii. Jest to obszar rzędu 100 km2, z obiektami położonymi na nim w różnych lokalizacjach. Prywatna sieć 5G zapewnia między innymi transmisję odpowiedzialną za obsługę pojazdów autonomicznych – ciężarówek wożących urobek.

Kolejne zastosowanie to zapewnienie łączności na farmach wiatrowych – zarówno na lądzie, jak i na morzu. Sieć zapewnia tam komunikację dla wszystkich urządzeń, w tym na przykład dla dronów, które monitorują stan wiatraków.

Sieci prywatne 5G są stosowane również w sektorze logistycznym, we wszelkiego rodzaju parkach logistycznych, na placach składowych, w magazynach i hurtowniach. W tego typu lokalizacjach transmisja danych ma kluczowe znaczenie, ponieważ w myśl idei Przemysłu 4.0 łączy się w nich wszelkie, możliwe urządzenia i systemy. Prywatna sieć 5G może np. zapewnić transmisję odpowiedzialną za obsługę inteligentnych pojazdów. Czy będą to samobieżne ciężarówki, jak w kopalni Rio Tinto, czy autonomiczne wózki przewożące towary w magazynie logistycznym. Ale także obsługę różnego rodzaju urządzeń monitorujących warunki pracy czy otoczenie.

Zatem kopalnie, duże zakłady, farmy wiatrowe czy kampusy przemysłowe to typowe miejsca, gdzie z powodzeniem można stosować tę technologię. Ale jestem przekonany, że gdy już zaczniemy z niej korzystać, to pojawią się kolejne obszary zastosowania.

Z ciekawostek, Nokia opracowała rozwiązanie, które umożliwia zainstalowanie sieci Private Wireless na… Księżycu. Tam sieć ma zapewnić komunikację między urządzeniami i pojazdami, w czasie nowych misji księżycowych.

Jakie korzyści płyną z uruchomienia w przedsiębiorstwie prywatnej sieci 5G? I jaka jest przewaga sieci Private Wireless nad siecią publiczną?

Na korzyści trzeba patrzeć w dwóch kategoriach: technicznej i biznesowej. Zaczynając od tej pierwszej, chodzi o parametry, jakie możemy uzyskiwać w prywatnych sieciach 5G. Przede wszystkim sieć zapewnia wysoką przepustowość i zasięg, co przekłada się na mniejszą liczbę stacji bazowych potrzebnych do obsługi urządzeń na danym obszarze. Szybkość transmisji jest rzędu 1 Gb/s, przy małych opóźnieniach i zniekształceniach. Co jest istotne w systemach czasu rzeczywistego, np. w systemach sterowania produkcją, w których z czujników zbieramy dane, przetwarzamy je i generujemy informacje sterujące urządzeniami i systemami. Dane dostarczane są sprawnie, bezpiecznie i z małymi opóźnieniami.

Korzyści biznesowe to wydajność i bezpieczeństwo. Mamy dużą pewność, że nie braknie nam zasobów i nie spotkamy się z jakimś ograniczeniem, np. ze strony operatora. Drugi wymiar to bezpieczeństwo związane z tym, że dane z naszej sieci nie wydostają się na zewnątrz. To my panujemy nad nimi i mamy je odseparowane od świata zewnętrznego.

Na bazie prywatnych sieci 5G można zbudować również rozwiązania dla tzw. komunikacji krytycznej, prawda?

Tak, oczywiście. W systemach komunikacji krytycznej, ekipa ratunkowa nie tylko dysponuje łącznością głosową i transmisją danych, ale może też transmitować obraz z miejsca zdarzenia, a dyspozytor może wysyłać takiej ekipie instrukcje w formie całych paczek danych czy informacji wideo. A wszystko z wysoką gwarancją stabilności i jakości połączenia.

Czy wdrożenie tej technologii wiąże się z jakimiś wyzwaniami? Mówi się np. że prywatne sieci 5G mogą być skomplikowane w zarządzaniu…

Z zarządzaniem taką siecią, spokojnie poradzi sobie administrator działu IT zarządzającego obecnie siecią Wi-Fi, mimo że prywatna sieć 5G jest dużo bardziej zaawansowana technologicznie. Natomiast mechanizmy zarządzania są bardziej scentralizowane. W takim sensie, że system zarządzania obejmuje wszelkie komponenty. Z jednego miejsca widzimy więc całą sieć – jej parametry techniczne, transmisyjne, biznesowe, związane z bezpieczeństwem, a dodatkowo także możemy analizować dane, na podstawie których możemy sieć nadal rozwijać.

Warto zaznaczyć, że sieci te „żyją” wraz z rozwojem firmy. Ponadto wdrożenie takiej sieci generuje często nowe możliwości, o których wcześniej użytkownik w ogóle nie wiedział. Na ogół nie ma większych problemów z rozwijaniem takiej sieci. Tak jak wspomniałem wcześniej, kluczowe i krytyczne jest jej odpowiednie zaprojektowanie. Uwzględnić należy na przykład ukształtowanie terenu czy występowanie licznych konstrukcji metalowych, gdzie propagacja fal może być utrudniona. Zawsze trzeba przeprowadzić dokładne pomiary propagacji i zaplanować, gdzie np. postawić dodatkowe urządzenia wzmacniające.

Inne wyzwanie stoi po stronie biznesu, a związane jest z dobrym zdefiniowaniem tego, do czego tej sieci będziemy używać. I to właśnie już na etapie projektowania. Warto wtedy wziąć pod uwagę jak najwięcej potencjalnych zastosowań, aby taką sieć dobrze zwymiarować.

Jaką rolę w tym procesie pełni integrator?

Integrator – taki jak INNERGO – jest podmiotem, który widzi wspomniane zagadnienia z różnych stron. Po pierwsze, od producenta, dostawcy czy vendora, wie jakie są możliwości techniczne i jak je można praktycznie wykorzystać, czy też jak zostały one użyte we wcześniejszych instalacjach.

Po drugie, jest w stanie nie tylko każdemu klientowi doradzić, jak taką sieć zaprojektować, ale także powiedzieć – jeszcze przed jej zaplanowaniem – jak w konkretnym przypadku można ją wykorzystać. Wskazuje zatem zawczasu potencjalne korzyści biznesowe. A co szczególnie istotne, zna też możliwości różnych systemów oraz środowisk i może je dobrze z taką siecią zintegrować. A po uruchomieniu również zapewnić serwis gwarancyjny i pogwarancyjny.

Dlaczego warto wybrać INNERGO jako integratora w obszarze prywatnych sieci 5G?

Przede wszystkim mamy ponad 15-letnie doświadczenie jako projektant, dostawca i integrator rozwiązań teleinformatycznych wspierających cyfrową transformację. Mamy duże doświadczenie w rozwiązywaniu różnych, nietypowych sytuacji, dotyczących mniej lub bardziej złożonych systemów teleinformatycznych.

Na bazie wspomnianego doświadczenia jesteśmy w stanie zaproponować kilka rozwiązań, aby zapewnić ciągłość pracy organizacji podczas aktualizacji czy wdrożenia nowego systemu. A także – co jest bardzo istotne – odpowiednio zidentyfikować możliwe zagrożenia w projekcie i przedstawić plan ich zminimalizowania.

Po drugie – na naszą korzyść przemawia już kilkuletnia współpraca z Nokią oraz zrealizowane projekty w zakresie budowy wysokowydajnych sieci WAN – na bazie IP-MPLS czy DWDM. Po trzecie to, że od co najmniej 3 lat budujemy niezbędne kompetencje potrzebne do realizacji projektów prywatnych sieci 5G. Inwestujemy w szkolenia pracowników oraz laboratorium do testów.

Jakie jest Wasze podejście do realizacji takich projektów? Czy tu będzie jakaś różnica w stosunku do innych Waszych projektów?

Przede wszystkim konieczne jest zebranie potrzeb i oczekiwań wobec prywatnej sieci 5G. Na tej bazie przygotowujemy tzw. Rozwiązanie testowe, popularnie zwane PoC’em (Proof of Concept). Takie podejście daje obu stronom gwarancję tego, że się dobrze zrozumiały, a docelowe rozwiązanie dostarczy spodziewanych korzyści, ale także ujawnić może coś, czego na etapie analizy przedwdrożeniowej nie byliśmy w stanie zidentyfikować. Tak więc podchodzimy jak do każdego projektu: analiza przedwdrożeniowa, PoC, wnioski, projekt wdrożenia.

Na jakie rozwiązania stawiacie?

INNERGO proponuje w projektach sieci prywatnych 5G rozwiązania firmy Nokia, która na świecie przekroczyła już liczbę 600 instalacji tego rodzaju i liczba ta dynamicznie się zmienia, wręcz z tygodnia na tydzień. Zatem na poziomie globalnym klientów przybywa i spodziewamy się, że z czasem podobnie będzie w Polsce. Między innymi z tego powodu staramy się mówić o Private Wireless jak najwięcej, wskazywać możliwości ich wykorzystywania oraz ich zalety.

Na kanale INNERGO na YouTube w „Rozmowy w INNERGO” o projektach i możliwych zastosowaniach prywatnych sieci opowiadają między innymi Paweł Niedzielski, Adam Grodecki czy Artur Ołtarzewski z Nokii. Zapraszam do wysłuchania.

Przeczytałem niedawno, że nowy system iOS 17 umożliwi obsługę prywatnych sieci 5G. Przyznam, że trochę mnie to zdziwiło.

Sam fakt, że Apple wprowadza taką możliwość oznacza, że jest to kierunek, który będzie się coraz mocniej rozwijał. Przywołany przez Pana przykład przypomniał mi jeszcze jedną zaletę sieci 5G, o której dotychczas nie wspomniałem. Otóż korzyścią jest też to, że sieci 5G i LTE oraz urządzenia do nich są bardzo rozpowszechnione. W związku z tym, każdy telefon i każde urządzenie, które pracuje w sieci publicznej, może również pracować w sieci prywatnej, jeżeli tylko będzie obsługiwać konkretne pasmo, które będziemy wykorzystywać.

Ostatnio Nokia ogłosiła przedłużenie współpracy z Apple właśnie w zakresie rozwiązań dla sieci 5G. Firma ma tu wiele rozwiązań, które można zastosować w urządzeniach Apple – aby zapewnić użytkownikowi jak najlepsze warunki łączności.

Nokia, z którą współpracujemy, posiada w ofercie wyspecjalizowane telefony o bardzo dużej wytrzymałości np. na wstrząsy, wodę, temperaturę czy zapylenie. Są to więc urządzenia dla operatorów pracujących na co dzień w środowiskach niebezpiecznych, przy czym takich wyspecjalizowanych urządzeń w zakładzie przemysłowym potrzebujemy zazwyczaj kilkanaście czy kilkadziesiąt. Z kolei menedżerowie, na co dzień używający właśnie wspomnianego iPhone’a, będą mogli – bez żadnego problemu – kontaktować się z takiego urządzenia z operatorem pracującym w terenie czy z dyspozytorem kierującym akcją.