Nowy raport Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) „The scale-up gap: financial market constraints holding back innovative firms in the European Union” stwierdza, że zwiększenie inwestycji w firmy scale-up ma kluczowe znaczenie dla zdolności UE do bycia w czołówce technologicznej i konkurowania na poziomie globalnym. Wypełnienie luki w finansowaniu tych firm umożliwiłoby postęp technologiczny w takich obszarach jak zielone technologie, sztuczna inteligencja i obliczenia kwantowe.
Scale-upy to innowacyjne, szybko rozwijające się firmy na pośrednim etapie rozwoju. Znajdują się one pomiędzy etapem start-upu, a dojrzałej firmy. I mają potencjał, aby stać się międzynarodowymi liderami w swoich sektorach.
Ograniczony rozmiar i “głębokość” rynków kapitałowych UE utrudniają takim firmom pozyskiwanie kapitału. Szczególnie w fazie scale-up, kiedy dostępność finansowania w Europie jest bardziej ograniczona. Spowolnia to akumulację kapitału przez firmy oraz hamuje ich wzrost, produktywność i zatrudnienie.
W raporcie zalecono więc pogłębienie europejskich rynków kapitałowych – w szczególności rynku kapitału wysokiego ryzyka.
„Grupa EBI odgrywa ważną rolę we wspieraniu europejskiego ekosystemu innowacji” – stwierdziła prezes EBI Nadia Calviño. „Jesteśmy gotowi zrobić jeszcze więcej. Zwłaszcza w zakresie torowania drogi do prawdziwej unii rynków kapitałowych, która jest kluczowym priorytetem w zakresie stymulowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy” – dodała.
Europejskie inwestycje w kapitał wysokiego ryzyka są ok. sześć razy mniejsze niż w USA
We wspomnianym raporcie wskazano, że choć UE jest atrakcyjna dla zagranicznych inwestorów kapitału wysokiego ryzyka, to na finansowanie innowacyjnych przedsiębiorstw przeznaczane są niewystarczające oszczędności krajowe. W rezultacie europejskie inwestycje w kapitał wysokiego ryzyka są około sześć razy mniejsze niż w Stanach Zjednoczonych. Prowadzi to do wolniejszej akumulacji kapitału. Po 10 latach działalności, europejskie scale-upy pozyskują nawet o 50% mniej kapitału niż ich rówieśnicy z Doliny Krzemowej.
Europejskie scale-upy często polegają na zagranicznych inwestorach w zakresie finansowania. A większość inwestorów wiodących, którzy odgrywają kluczową rolę w rundach finansowania, pochodzi spoza UE. W momencie gdy własność zmienia właściciela, scale-upy są bardziej narażone na przejęcie przez zagraniczną firmę. A także na wejście na giełdę za granicą. Tendencja ta powoduje drenaż talentów przedsiębiorców w Europie. Szkodzi też perspektywom dla następnej generacji europejskich start-upów.
„Konieczne jest więc zajęcie się ograniczeniami wzrostu innowacyjnych przedsiębiorstw. W ten sposób zapewnimy, że Europa pozostanie w czołówce postępu technologicznego i utrzyma swoją globalną konkurencyjność” – powiedziała Debora Revoltella, dyrektor Departamentu Ekonomicznego EBI.
Nadzieja w sektorze publicznym
W raporcie zaleca się również, aby sektor publiczny w Europie katalizował inwestycje prywatne. A ponadto zapewniał wsparcie na wcześniejszych etapach rozwoju technologicznego i oferował zróżnicowane źródła finansowania.
Komisja Europejska – ściśle współpracująca z EBI – ma przedstawić środki ułatwiające finansowanie szybko rozwijających się firm przez banki komercyjne, inwestorów i kapitał wysokiego ryzyka.
Prywatne fundusze emerytalne i firmy ubezpieczeniowe to drugi co do wielkości segment rynku UE. Mogą więc być kluczowym źródłem inwestycji dla innowacyjnych firm i rynku kapitałowego. Zachęcanie tego typu inwestorów do udziału w rynku przy jednoczesnym zapewnieniu stabilności finansowej zmobilizowałoby krajowe oszczędności prywatne. Ponadto w raporcie zaleca się koordynację polityk unijnych i krajowych w kontekście szerszej strategii przemysłowej oraz rozwiązanie problemu niedoboru siły roboczej.
Pełna treść raportu dostępna jest pod poniższym linkiem.
