Jak wynika z badania Ericsson Consumer Lab, seniorzy w ostatnich latach wyraźnie rozbudowali swoje cyfrowe kompetencje – np. częściej korzystając ze smartfonów – i zbliżyli się nawet do zamknięcia cyfrowej luki pokoleniowej. Jednak wybuch pandemii koronawirusa spowolnił nieco dotychczasowy trend.
- Jednym z powodów, dla których seniorzy zaczęli doganiać młodsze pokolenia jest fakt, że każdego roku do tej grupy dołączają nowe, bardziej doświadczone cyfrowo osoby.
- "Pokoleniowa luka cyfrowa przestała się zmniejszać, nie dlatego, że seniorzy mniej korzystają z internetu - wręcz przeciwnie, zaczęli częściej używać tego kanału komunikacji. Jednak w tym samym czasie, młodsze pokolenia jeszcze intensywniej zaczęły wykorzystywać wszelkie cyfrowe narzędzia, co wyhamowało niwelowanie międzypokoleniowych różnic” – tłumaczy Marcin Sugak, ekspert firmy Ericsson.
- Obecnie obserwujemy wzrost innego rodzaju luki - wewnątrz grupy seniorów.
Jednym z powodów, dla których seniorzy zaczęli doganiać młodsze pokolenia jest fakt, że każdego roku do tej grupy dołączają nowe, bardziej doświadczone cyfrowo osoby. Jednocześnie najmłodsi w gronie seniorów łatwiej przyswajają nowe nawyki internetowe, co wynika z ich stosunkowo dużego doświadczenia cyfrowego, wskazują autorzy badania. Z drugiej strony, częstym stymulantem rozwoju umiejętności w obszarze nowych technologii jest rodzina i przyjaciele, którzy zachęcają seniorów do korzystania z urządzeń i aplikacji ułatwiających komunikację, dostarczających informacji lub po prostu służących rozrywce.
„W czasie kryzysu Covid-19 i u progu popularyzacji technologii 5G zaskakuje fakt, że pokoleniowa luka cyfrowa przestała się zmniejszać. Nie dlatego, że seniorzy mniej korzystają z internetu – wręcz przeciwnie, zaczęli częściej używać tego kanału komunikacji. Jednak w tym samym czasie, młodsze pokolenia jeszcze intensywniej zaczęły wykorzystywać wszelkie cyfrowe narzędzia, co wyhamowało niwelowanie międzypokoleniowych różnic” – tłumaczy Marcin Sugak ekspert firmy Ericsson.
Porównując 2016 i 2020 rok, seniorzy posiadający smartfony zwiększyli swoje wykorzystanie we wszystkich sześciu badanych aktywnościach internetowych. To główne wnioski zebrane przez Ericsson Consumer Lab na grupie tzw. „młodych seniorów” w wieku 65-69 lat. W 2016 roku połowa z nich przeglądała internet codziennie, obecnie robi to nawet 81%. Co więcej, tylko połowa używała wtedy komunikatorów i korzystała codziennie z mediów społecznościowych, dziś stale korzysta z tych narzędzi 70% seniorów – czytamy w badaniu.
Luka wewnątrzpokoleniowa
Najbliższe lata pokażą, czy cyfrowa przepaść między pokoleniami pozostanie, czy też nadal będzie się zmniejszać po kryzysie Covid-19. Przedstawiciele firmy Ericsson podkreślają, że obecnie obserwujemy wzrost innego rodzaju luki – wewnątrz grupy seniorów. Analiza danych pozwoliła – na podstawie sposobu korzystania z urządzeń cyfrowych oraz internetu – na wyodrębnienie przez autorów badania, pięciu różnych segmentów seniorów.
Dwa z nich zidentyfikowano jako stosunkowo powolne w przyswajaniu urządzeń i korzystaniu z aktywności internetowych. To “starzy tradycjonaliści” i “zabiegani emeryci”, którzy są bardziej narażeni na samotne życie niż przeciętny senior, często też mają więcej problemów zdrowotnych lub ograniczeń finansowych, które wpływają na jakość ich życia – charakteryzują te grupy twórcy badania. Kolejnym segmentem seniorów są “towarzyscy dziadkowie”, stanowiący 25% młodych seniorów, którzy częściej niż poprzednie dwie grupy żyją w związku małżeńskim oraz są bardziej aktywni towarzysko. Z kolei dwie kolejne grupy, najczęściej korzystają z cyfrowych narzędzi. Pierwsza z nich to “koneserami dojrzałego życia”. Częściej definiują siebie jako osoby dobrze wykształcone i posiadające ponadprzeciętne dochody. Natomiast druga to “starzejący się fani technologii”. Ten segment korzysta z urządzeń cyfrowych oraz internetu nie w celach użytkowych, a ich głównym motorem jest zainteresowanie samą technologią. Często są to osoby dobrze wykształcone, aktywne, częściej zarabiające na swoim hobby, ale także więcej konsumujące i częściej spotykające się z przyjaciółmi.
Jak wskazują autorzy badania, różnice w wykorzystywaniu narzędzi cyfrowych w obrębię tych grup są ogromne. Wyjątkowi są starzejący się fani technologii, którzy najczęściej korzystają z dobrodziejstw internetu, a zaraz za nimi plasuje się grupa koneserów. Pozostałe trzy segmenty seniorów sporadycznie korzystają z usług internetowych.
Różne podejście do technologii
Inną kwestią związaną z luką technologiczną wśród seniorów jest to, że mają oni różne podejście do technologii przyszłości. To prawdopodobnie sprawi, że będą mieli również różne warunki do korzystania z przyszłych rozwiązań technologicznych, które mogłyby poprawić jakość ich życia. W badaniu 47% starzejących się fanów technologii wyraziło ekscytację sztuczną inteligencją (AI), podczas gdy 52% stwierdziło, że są zafascynowani możliwościami, jakie może przynieść nowa technologia mobilna 5G. Wśród tradycyjnych seniorów było to tylko 23%, a wśród seniorów 25%.
„Nie ulega wątpliwości, że musimy poprawić sposób, w jaki seniorzy korzystają z narzędzi internetowych. W końcu wszyscy powinni mieć do tego równe prawo. Należy zmniejszać ryzyko wykluczenia cyfrowego – tu główną rolę mogą spełnić najbliżsi starszych osób pomagając im zrozumieć nowe technologie” – podsumowuje Marcin Sugak.
