Spowolnienie gospodarcze – polscy prezesi większymi optymistami niż CEO na świecie

Czterech na 10 prezesów w Polsce uważa, że spowolnienie w globalnej gospodarce będzie silne, podczas gdy średnio na świecie takiego zdania jest połowa CEO ankietowanych przez EY w badaniu CEO Outlook Pulse. Receptą na trudne czasy może być reorganizacja łańcuchów dostaw, nowe inwestycje w krajach, z którymi Polska ma silne polityczne i ekonomiczne związki oraz fuzje i przejęcia, które planuje prawie jedna trzecia krajowych prezesów.

Spowolnienie gospodarcze jest faktem, a perturbacje z nim związane zataczają coraz szersze kręgi. Różnią się jedynie jego natężenie i efekty – na poziomie poszczególnych krajów, sektorów oraz indywidualnych firm. Ze wspomnianego badani wynika, że sześciu na 10 prezesów ankietowanych przez EY w Polsce uważa, że spowolnienie w globalnej gospodarce będzie umiarkowane, a 40% – że będzie silne. Podczas gdy średnio na świecie opinie rozkładają się po połowie – 48% respondentów uważa, że spowolnienie będzie umiarkowane, a 50% twierdzi, że silne.

Silniejszego, niż globalne, spowolnienia polscy prezesi spodziewają się na swoim rodzimym rynku. Co drugi ankietowany przyznał, że w jego prognozach spowolnienie w Polsce będzie silne. Ale nadal oznacza to większy optymizm niż cechuje prezesów z innych państw, bo w globalnej analizie EY, silnego spowolnienia na macierzystym rynku obawia się 56% prezesów. 59% CEO zarządzających polskimi firmami przewiduje natomiast, że recesja będzie poważniejsza niż kryzys finansowy z lat 2007-2008. Podczas gdy na świecie uważa tak 56% respondentów badania.

“Prezesi w Polsce bez wyjątku spodziewają się spowolnienia gospodarczego. Różnią się natomiast co do jego głębokości i trwałości. Pomimo zwiększonej niepewności geopolitycznej w naszym kraju, Polscy CEO są bardziej optymistyczni w swoich oczekiwaniach niż ich koleżanki i koledzy w innych krajach. To kolejny dowód na to, że odporność na zawirowania i idąca z nią w parze przedsiębiorczość stanowią o sile rodzimej gospodarki” – komentuje Paweł Bukowiński, Partner Zarządzający w Dziale Strategia i Transakcje EY, Lider Doradztwa Dezinwestycyjnego w regionie Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej oraz Azji Środkowej.

Zmiana strategii reakcją na spowolnienie

W obliczu spowolnienia, prezesi firm zmieniają strategiczne plany. Najwięcej z nich, bo aż 40% (na świecie 41%) rekonfiguruje łańcuchy dostaw. Tyle samo polskich prezesów planuje relokację aktywów operacyjnych (globalnie 36%). Jedna trzecia polskich CEO wycofuje się z niektórych rynków zagranicznych (globalnie 34%). Najciekawsze jest jednak to, że prezesi krajowych firm o połowę rzadziej, niż na świecie opóźniają inwestycje do momentu, gdy sytuacja geopolityczna się wyklaruje – w Polsce taką odpowiedź wskazało 20% respondentów, a na świecie – 44%. To może być oznaką przekonania, że oczekiwanie na klarowność sytuacji może trwać zbyt długo, by zachować konkurencyjność w sytuacji wstrzymywania inwestycji, uważają autorzy raportu.

W Polsce bez wątpienia jednym z głównych wyzwań jest polityczna niepewność, także biorąc pod uwagę fakt, że 2023 to rok wyborów parlamentarnych. Wskazało ją 28% respondentów. Powodem zmiany strategii jest także wojna w Ukrainie i napięta sytuacja międzynarodowa, m.in. odnośnie relacji na linii USA-Chiny. O ile nie dziwi, że wojna w Ukrainie dotyka Polaków bardziej niż prezesów średnio na świecie (17% odpowiedzi w Polsce vs 10% średnio na świecie), o tyle zaskakujące może się wydawać, że nawet 21% polskich CEO (19% na świecie) zmieniło strategię w efekcie zawirowań na linii dyplomatycznych i ekonomicznych relacji z Chinami.

Zmiany strategii nie wykluczają jednak prowadzenia działań, których celem jest dalszy rozwój polskich przedsiębiorstw. Prezesi firm planują zawieranie joint ventures oraz nawiązanie strategicznej współpracy (63% w Polsce i 58% na świecie) z partnerami. Nie wykluczają też fuzji oraz przejęć, które planuje prawie jedna trzecia polskich CEO (46% w skali globalnej).

Z drugiej strony, aż 40% respondentów rozważa wycofanie się z niektórych inwestycji (na świecie takie plany ma nieco mniej, bo 34% prezesów firm). Z kolei nowe inwestycje, o ile nie powstrzyma ich spowolnienie gospodarcze, będą miały miejsce przede wszystkim na tych rynkach, z którymi Polska ma silne polityczne i ekonomiczne związki – tak twierdzi nawet 67% respondentów. Podobnie patrzy 78% menedżerów na świecie. Prawie jedna czwarta polskich prezesów (22%) chce podjąć ryzyko i zainwestować na mniej znanych rynkach, dużo więcej niż na świecie (9%).

Globalne badanie EY CEO Outlook Pulse przeprowadzono pod koniec 2022 roku wśród 1,2 tys. prezesów zarządów firm w 22 krajach. Polską część badania zrealizowano w styczniu i lutym 2023 roku. Wzięło w niej udział 30 prezesów polskich przedsiębiorstw o światowym zasięgu. Reprezentowali przede wszystkim sektory produkcji i nauk przyrodniczych (biotechnologia oraz farmaceutyki), a także transport oraz logistykę, produkty konsumencie, handel, energetykę i bankowość.