Transformacja chmurowa zawsze toruje biznesowy przełom

Chmurowa transformacja polega na uwolnieniu istotnego potencjału rozwoju biznesu poprzez technologię. Przykładem jest migracja do chmury publicznej powiązana z adaptacją i rozwojem – kluczowej z punktu widzenia konkurencyjności – technologii dla e-commerce.

W roli CIO Neonet zrealizowałem z kilkudziesięcioosobowym zespołem szereg projektów IT takich, jak wdrożenie systemu ERP, wdrożenie i rozwój sklepu internetowego neonet.pl, budowa i wdrożenie nowoczesnego systemu POS w sieci ponad 250 sklepów naziemnych. W 2019 roku moje działania jako CIO w firmie Neonet skoncentrowały się na uwolnieniu potencjału części e-commerce firmy. Osią tych działań był projekt nowej architektury sklepu internetowego neonet.pl. Obejmował on migrację obecnego środowiska do nowej architektury serwerowej Amazon Web Services.

Konkretne korzyści technologiczne i biznesowe uzyskane dzięki temu podejściu zyskały uznanie jury CIO Roku 2019 i przyniosły mi tytuł CIO Roku. Obecnie jestem CIO w firmie MyBenefit i rozwijam doświadczenie, zebrane w tamtej transformacji. Technologie chmurowe ujawniają jeszcze bogatsze i jeszcze ciekawsze spektrum możliwości. Zacznijmy jednak po kolei. Do wsparcia i prowadzenia biznesu wykorzystujemy technologie odpowiednie do jego potrzeb, dynamiki rozwoju, wyzwań i potencjału.

Benefitowy Netflix

MyBenefit jest firmą obsługującą platformę tzw. benefitów i świadczeń pozapłacowych finansowanych ze środków Zakładowych Funduszy Świadczeń Socjalnych oraz funduszy przekazywanych na ten cel ze środków obrotowych przez pracodawcę. To rosnący na znaczeniu trend budowania relacji firmy z pracownikami, element podejścia ukierunkowanego na dobrostan (well-being) pracownika. MyBenefit gromadzi ofertę kilku tysięcy partnerów w kilkudziesięciu kategoriach, takich jak sport, kultura, turystyka, rekreacja i sklepy. Na naszej platformie pracownik – poprzez swoje konto – samodzielnie wybiera i realizuje, stosownie do zainteresowań, benefity lub wybiera ze spektrum zakreślonego przez pracodawcę. W chwili obecnej MyBenefit obsługuje w ten sposób kilkaset tysięcy kont beneficjentów. Jeśli miałbym porównać to do jakiegoś doświadczenia, to szukamy efektu Netflixa w obszarze benefitów. Brzmi ambitnie i odpowiada nam to.

Wyzwaniem dla nas jest odpowiednie zaprezentowanie spektrum dostępnych produktów. Czytelne ich przeglądanie, logiczny układ, szybkość i komfort, ergonomia ładowania oraz nawigowania. Przyjemność towarzysząca podejmowaniu decyzji, wyboru, który z definicji powinien towarzyszyć w tym momencie użytkownikami. To są elementy, o których stale rozmawiamy z biznesem i poszukujemy takich technologii, które będą budować pozytywne doświadczenie użytkownika. W naszym wypadku nie jest to jakiś abstrakcyjny powód budowania technologii, tylko ściśle biznesowy. I podwójnie nie jest abstrakcyjny, ponieważ wkroczyliśmy za sprawą technologii na taką ścieżkę rozwoju, na której są to terminy, miary i pojęcia, łączące się w większe konstrukty, które poznajemy, sami definiujemy i którymi posługujemy się albo będziemy posługiwać. To może tyle abstrakcji, poezji technologiczno-biznesowej. Przejdźmy do tego, jak to zostało zrobione.

Celowa transformacja chmurowa

Decyzja o wdrożeniu architektury Progressive Web App wynikała z potrzeby zwieńczenia architektury chmurowej w MyBenefit istotnym – przełomowym z punktu widzenia biznesu – zaadaptowaniem nowej technologii pozwalającej na biznesowe przyśpieszenie. Takiej, której bez chmury nie bylibyśmy w stanie implementować. PWA idealnie odpowiada tym oczekiwaniom. Dlatego „pod nią” dostrojona została migracja chmurowa.

Nowa architektura miała umożliwić:

• lepszą skalowalność – potrzebną do obsługi pików charakterystycznych w sezonowym biznesie benefitowym, konieczną też do obsługi dużych korporacyjnych klientów, gdzie aktywność, dynamika wynika z ich własnego kalendarza firmowego; niektóre z tych fal aktywności się nakładają, powodując wyraźne, ale niekoniecznie przewidywalne piki;
• wysokiej klasy bezpieczeństwo – co stanowi niebagatelne wyzwanie wobec powszechnego na rynku deficytu kompetencji do zarządzania rosnącą liczbą i zmiennością ataków, w naszym modelu biznesowym i staje się dziś po prostu niezbędne;
• zwiększoną wydajność – która umożliwia planowanie ukierunkowanie aktywności na wytwarzanie oprogramowania, kreowania nowych usług i produktów;
• gwarantowaną ciągłość działania – która wraz z wdrożeniem staje się kwestią pomijalną (dostępność wynika z zapewnianego SLA).

Wszystko to przy zachowaniu optymalnego stosunku jakości do kosztów.

W stronę Native Like Experience

Adaptacja technologii PWA umożliwia wdrożenie nowoczesnej wersji mobilnej serwisu bez konieczności instalacji aplikacji na telefonie oraz ma – w znaczący sposób – poprawić wydajność działania serwisu. Z biznesowego punktu widzenia, z punktu widzenia doświadczenia klienta, ma to ogromne znaczenie, ponieważ oferuje „Native Like Experience”. Funkcjonuje to podobne, jak w natywnych aplikacjach, ale realizowane jest w witrynie webowej. Jakie ma to znaczenie? Z naszego punktu widzenia podstawowe. Badania wskazują, że klienci spędzają w środowisku natywnej aplikacji nawet trzy razy więcej czasu niż na zwykłej witrynie.

PWA jest także technologią zmieniającą pracę developerów. Jest neutralna względem platform mobilnych (współdzielenie kodu), stanowi zasadnicze ułatwienie dostarczania kolejnych wydań aktualizacji (wgranie plików na serwer). Dodatkowe korzyści wynikające z PWA ujawniają się w kontekście integracji z innymi mikroserwisami. PWA daje nam możliwość integracji różnych modułów backendowych do jednego spójnego interfejsu użytkownika (seamless). Dzięki oddzieleniu warstwy frontendowej od backendu i wykorzystaniu API do komunikacji uzyskujemy szerokie możliwości integracji rozwiązań własnych oraz zewnętrznych. Przyśpiesza to proces wytwarzania oprogramowania.

Doświadczenie z transformacji chmurowej w dowodziło, że kluczowym problemem jaki napotyka się przy wdrożeniu PWA jest brak wsparcia pozycjonowania SEO przez Google, które przecież jest dostawcą technologii PWA Angular. Problem ten został przez nas rozwiązany przy pomocy technologii SSR (Server Side Rendering). To podejście polega na renderowaniu kodu HTML po stronie serwera, a następnie przesłaniu go do przeglądarki użytkownika, gdzie strona działa już tak, jakby od razu została pobrana w wersji PWA.

Migracja chmurowa a’la carte

Na podstawowe środowisko chmurowe MyBenefit wybrałem Amazon Web Services. Decydowały moje doświadczenia i zakres potrzeb jaki zdefiniowaliśmy w MyBenefit. W zakresie AWS zostały wykorzystane usługi Compute, Databases, Storage, Management & Governance, Security, Identity & Compliance, Networking & Content Delivery. Skalowalność rozwiązania została zapewniona przez usługę AWS Auto Scaling, która dynamicznie dostosowuje ilość serwerów w zależności od obciążenia. Umożliwia to automatyczne skalowanie środowiska do wymaganego poziomu przy zachowaniu optymalnych kosztów. Kolejną usługą zwiększającą wydajność jest AWS CloudFront. Jest to rozproszony system dostarczania treści CDN (Content Delivery Network) do wielu centrów danych i punktów wymiany ruchu. Dzięki temu użytkownik otrzymuje treści z najbliższego punktu dostępowego.

W zakresie bezpieczeństwa wdrożenie objęło: zaporę sieciową chroniącą aplikacje internetowe przed popularnymi exploitami – AWS WAF (Web Application Firewall); usługę ochrony przed DDoS aplikacji działających na AWS – AWS Shield; zautomatyzowaną usługę oceny bezpieczeństwa i zgodności aplikacji wdrożonych w AWS – Amazon Inspector; kompleksowy widok alertów bezpieczeństwa o wysokim priorytecie i statusu zgodności na kontach AWS – AWS Security Hub; usługę wykrywania zagrożeń zarządzanych – Amazon GuardDuty oraz usługę umożliwiająca przeprowadzenie audytu operacyjnego oraz ryzyka konta w AWS – AWS CloudTrail.

Usługi z zakresu ciągłości działania wynikają z architektury samego Amazon Web Services. AWS utrzymuje ponad 70 stref (AZ) w 24 regionach na całym świecie i ciągle powstają nowe. Wszystkie strefy AZ są połączone z siecią o dużej przepustowości i niskim opóźnieniu, w pełni redundantnym, dedykowanym światłowodem, zapewniającym wysoką przepustowość i niskie opóźnienia między sieciami. Wydajność sieci jest wystarczająca do przeprowadzenia synchronicznej replikacji między strefami. Jeśli usługi są podzielone na grupy AZ, to jest one lepiej izolowane i chronione przed takimi problemami, jak uderzenia pioruna, tornada, trzęsienia ziemi i inne. Dodatkowo w celu zapewnienia usługi DRC (Disaster Recovery Center) można utworzyć kopię środowiska w oddzielnym Regionie. Takie podejście w pełni zaspokaja wymagania dotyczące zapewnienia ciągłości działania usług.

Vendor lock i świadoma transformacja do chmury

Kwestią osobną pozostaje zagadnienie vendor lock rozwiązania chmurowego. W przeważającej opinii wybór jednego ze środowisk dominujących globalnych graczy jest wyborem determinującym rozwój IT na lata. W mojej ocenie ryzyko vendor lock jest jak każde inne związane z wyborem danej technologii. Wiązanie się z wybraną technologią zmusza do pozyskania odpowiednich zasobów oraz zakupu wymaganych licencji i jej odnawiania, niezależnie od poziomu cenowego. Przeniesienie systemów napisanych w jednej technologii na inną wymaga znacznych nakładów finansowych i czasu. Taka sama zasada dotyczy wiązania się z systemami typu ERP, CRM a także z chmurą prywatną.

Trzeba być świadomym zagrożeń jakie niesie ze sobą migracja usług do chmury publicznej i podejmować przemyślane decyzje co do nowej architektury. Migracja środowisk usługowych pomiędzy chmurami jest możliwa i wiąże się z podobnymi wyzwaniami jak inne migracje technologiczne. Uważam, że korzyści wynikające z migracji do chmury publicznej są większe niż pozostawianie wyłącznie z rozwiązaniach on-premise. Chmura publiczna jest wg mnie lepiej zabezpieczona niż lokalne chmury prywatne, czy też on-premise. Istotne są również zagrożenia związane z upadłością – mniejsi dostawcy Data Center to większe ryzyko.

Docelowa architektura IT powinna oczywiście minimalizować zjawisko vendor lock, lecz całkowita eliminacja nie jest możliwa. Dobrym pomysłem jest m.in. ulokowanie usług u dwóch dostawców usług chmurowych i przygotowanie planu migracji usług w ramach planu ciągłości działania. Obecny model architektury w MyBenefit uwzględnia również te aspekty. Przede wszystkim jesteśmy obecnie ukierunkowani na wykorzystanie potencjału biznesowego zmiany technologicznej; wejścia do chmury i adaptacji technologii PWA do obsługi podstawowego interfejsu relacji z naszym użytkownikiem. Obecność w chmurze determinuje także dalszy rozwój IT, rozwój naszych kompetencji i w efekcie szybkość i jakość, z jaką dostarczamy nowe, cyfrowe produkty. Określa naszą obecność już po stronie firm scyfryzowanych i cyfryzujących się.

Ukoronowaniem ponad 12 letniej kariery Zefiryna Tory w roli szefa IT w Neonet była transformacja chmurowa otwierająca polskiej sieci RTV-AGD nowe perspektywy rozwoju opartego o innowacyjny, konkurencyjny e-commerce. W swoim artykule opowiada o działaniach, które przyniosły mu tytuł CIO Roku 2019. Obecnie Zefiryn Tora jest CIO w MyBenefit gdzie prowadzi ambitny program, na który składa się kilkanaście projektów, o którym zapewne jeszcze usłyszymy.