Powstało Centrum Etyki Technologii – nowy think&do-tank zorientowany na odpowiedzialną innowacyjność

Innowacje przyjazne człowiekowi i środowisku to główny cel Centrum Etyki Technologii (CET) – międzynarodowego think & do tanku utworzonego przy Instytucie Humanites. Ośrodek chce wspierać odpowiedzialne budowanie i wykorzystywanie technologii wśród ich twórców i użytkowników.

Jak deklarują twórcy CET, tworzenie Centrum Etyki Technologii  to odpowiedź na wyzwania związane z rozwojem technologii cyfrowych. Sztuczna inteligencja, robotyzacja czy internet rzeczy to nie tylko szanse, ale i zagrożenia w różnych obszarach życia społecznego, gospodarczego i politycznego. Dlatego zdaniem twórców CET, w projektowanie technologii potrzeba zaangażowania szerokiego grona interesariuszy.

Podejście takie ma służyć przeciwdziałaniu takim zjawiskom, jak wykluczenie, dyskryminacja, inwigilacja czy dezinformacja oraz wspierać działania dające gwarancję, że technologie będą funkcjonowały z korzyścią dla ludzi i świata. Skalę wyzwań i potrzeb obrazuje m.in. fakt, iż 63% Polaków powyżej 15 roku życia twierdzi, że technologie wpływają negatywnie na zdrowie fizyczne i psychiczne ludzi (raport i badanie Instytutu Humanites „Bariery i Trendy. Transformacja technologiczna firm w Polsce 2021”). CET wypełnia lukę na polskiej mapie nowych technologii, na której dotychczas brakowało ośrodka koncentrującego się na promowaniu odpowiedzialnego rozwoju.

Integracja różnych środowisk i sektorów to także jeden z celów CET. Twórcy ośrodka chcą, by stał się on centrum krytycznej debaty na temat kierunku rozwoju innowacji w Polsce i poza jej granicami. Wierzą, że dzięki temu także polskie firmy mają szansę zdobyć międzynarodową przewagę konkurencyjną. Zależy im również na wpływaniu na kształt legislacji dotyczącej technologii.

“Technologia nie jest ani dobra, ani zła” – mówi Zofia Dzik, fundator i prezes Instytutu Humanites (humanites.pl), przy którym powstało CET, a także przewodnicząca Rady Programowej Centrum. “To my nadajemy jej znacznik etyczny w zależności od celów, do których ją wykorzystujemy. Dlatego trzeba nie tylko konkurować, ale też współpracować na rzecz wyższych wartości. Temat etyki, człowieczeństwa i technologii jest obecny w Instytucie Humanites od początku jego istnienia. Najlepszym tego dowodem jest konferencja „Człowiek i Technologia”, którą w tym roku organizowaliśmy już po raz ósmy” – dodaje.

CET stworzy przestrzeń dla debaty międzysektorowej i będzie promować międzynarodowe rekomendacje dotyczące etyki technologii. Oprócz tego zamierza także popularyzować metodyki pozwalające na projektowanie technologii zgodnie z wartościami, uczestniczyć w rozwoju współczesnej refleksji na temat etyki technologii oraz współpracować z Instytutem Humanites w zakresie rozwoju spójnego przywództwa.

“Nasze centrum ma reprezentować szerokie spektrum opinii” – wyjaśnia Maciej Chojnowski, współtwórca i dyrektor programowy CET. “Dlatego do współpracy zaprosiliśmy przedstawicieli różnych środowisk i sektorów. Tylko w ten sposób rekomendacje dotyczące odpowiedzialnego rozwoju technologii mogą zostać wcielone w czyn. Chcemy, by Polska dołączyła do grona państw, które poważnie traktują etykę technologii. Planujemy również współpracę z zagranicznymi ośrodkami działającymi w tym obszarze” – mówi.

W skład Rady Programowej CET wchodzi kilkanaścioro ekspertów ze świata nauki, biznesu, administracji rządowej i NGO-sów. Wśród nich są m.in. etycy, ekonomiści, informatycy i prawnicy. Nie zapomniano także o głosie osób niepełnosprawnych, których udział w powstawaniu i wdrażaniu przyjaznych człowiekowi innowacji ma istotne znaczenie dla ich efektywności.

Centrum Etyki Technologii jest częścią Instytutu Humanites – Człowiek i Technologia, który od 2010 roku w systemowy sposób działa jako think&do tank na rzecz zrównoważonego rozwoju, a szczególnie rozwoju kapitału społecznego, ujmując tematykę człowieczeństwa i technologii w szerokim kontekście.