1 stycznia 2022 weszły w życie zasady Polskiego Ładu. Reforma pozwala na korzystanie z kompleksowego systemu ulg podatkowych – działających równocześnie, na każdym etapie procesu produkcyjnego. Polski Ład umożliwił bowiem stosowanie ulgi B+R jednocześnie z IP Box. Ponadto wprowadził specjalną preferencję dla pracodawców zatrudniających innowacyjnych pracowników.
Ulgi wprowadzone przez Nowy Ład mają zachęcić firmy do wytwarzania własności intelektualnej i do jej rejestrowania w Polsce. Dotychczas ulgi na działalność badawczo-rozwojową (B+R) oraz IP Box był wobec siebie konkurencyjne, jednak nowe przepisy sprawiły, że działają równolegle. Co więcej, ulga na zatrudnianie innowacyjnych pracowników ma ułatwić konkurencję w walce o specjalistów, którzy wyróżniają się kluczowymi umiejętnościami i kompetencjami.
Ulga B+R
W 2020 r. z ulgi B+R skorzystało 1 632 podatników CIT oraz 1 605 podatników PIT (o 27,6% niż w roku 2019). Łącznie, w 2020 r. odliczono od podstawy opodatkowania 3 636 mln zł, z czego podatnicy CIT za 2020 rok odliczyli od podstawy opodatkowania 3 133 mln zł, a PIT 503 mln zł.
Ulga ta jest narzędziem stymulującym wzrost innowacyjności polskiej gospodarki. Pozwala obniżyć koszty wdrożenia innowacji lub opracowania nowego produktu. Jak czytamy na stronie Ministerstwa Finansów: „Każda złotówka wydana na ten cel może być dodatkowo odliczana od podstawy opodatkowania i to nawet w 200 proc. w przypadku”:
- podatników mających status centrum badawczo-rozwojowego, będących mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami;
- podatników mających status centrum badawczo-rozwojowego, będących dużymi przedsiębiorcami (z wyjątkiem kosztów związanych z ochroną patentową);
- wszystkich podatników w przypadku kosztów kwalifikowanych związanych z wynagrodzeniami pracowników zatrudnionych do działalności badawczo-rozwojowej.
Możliwy jest zwrot gotówkowy — jeśli podatnik poniósł stratę lub kwota kosztów kwalifikowanych, które podlegają odliczeniu, przewyższa kwotę osiągniętego dochodu. Dotyczy to nowo powstających firm, np. startupów.
B+R, IP Box i ulga na prototypy jednocześnie
Ulga Innovation Box lub Patent Box, w skrócie IP Box została wprowadzona w CIT i PIT w 2019 roku, jako kolejne wsparcie przedsiębiorców prowadzących działalność badawczo-rozwojową. Dotychczas nie mogła być ona stosowana równolegle z ulgą B+R. Zmiany wprowadzone wraz z nowym rokiem mówią o tym, że „przedsiębiorca, który komercjalizuje wyniki prac badawczo-rozwojowych i osiąga z nich dochody kwalifikowane (w rozumieniu przepisów o IP Box) oraz ponosi koszty kwalifikowane do ulgi B+R, będzie mógł stosować obie ulgi jednocześnie”. Obie ulgi można rozszerzyć dodatkowo o ulgę na prototypy, która zmniejsza koszty produkcji próbnej nowego produktu i wprowadzenia go na rynek.
Preferencje w zatrudnianiu fachowców
Pracodawcy, którzy w zeznaniu rocznym nie odliczyli od swojego dochodu kwot ulgi na działalność badawczo-rozwojową ze względu na poniesioną stratę, albo w przypadku, gdy wysokość przysługującego odliczenia przekroczyła wysokość osiągniętego dochodu, mogą skorzystać z ulgi na zatrudnienie innowacyjnych pracowników. Pracodawca ma możliwość odliczyć kwotę ulgi B+R od zaliczek na podatek dochodowy pobierany od wynagrodzeń pracowników.
Ulga dotyczy pracowników, którzy przeznaczają 50% ogólnego czasu pracy w danym miesiącu na czynności związane z działalnością badawczo-rozwojową. Podobnie w przypadku zatrudniania specjalistów na podstawie umowy zlecenie i o dzieło — usługi w zakresie B+R muszą stanowić w danym miesiącu co najmniej 50% czasu. Ulga ta wymaga dodatkowego prowadzenia ewidencji czasu pracy związanego z badaniami i rozwojem.
Kto może skorzystać z ulgi i ile wynosi odliczenie?
Ze specjalnej preferencji wprowadzonej przez Polski Ład mogą skorzystać przedsiębiorcy opodatkowani:
- według skali podatkowej (PIT-36), a ulga wynosi iloczyn stawki podatkowej 17% oraz kwoty nieodliczonej ulgi B+R;
- podatkiem liniowym (PIT-36L) – iloczyn stawki podatkowej 19% oraz kwoty nieodliczonej ulgi B+R;
- podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT-8) – iloczyn stawki podatku 9% lub 19% CIT oraz kwoty nieodliczonej ulgi B+R.
