Czy managerowie IT będą szybko reagować i prowokować zmiany w biznesie?

Kim właściwie są ludzie, którzy określają się mianem „managerów IT”? Z jakimi wyzwaniami codziennie się mierzą? Jak bardzo wpłynęła na ich pracę sytuacja pandemiczna? Jakie są kierunki ich rozwoju? Czy zdają sobie sprawę z konieczności coraz szybszego reagowania na zmiany w biznesie? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znaleźć można w raporcie „Manager IT w 2020 roku” przygotowanym przez społeczność managerów IT Let’s Manage IT.

We wspomnianym badaniu udział wzięło 228 menedżerów IT. Ponad 60% respondentów to ludzie, którzy swoje kariery zaczynali na przełomie lub w pierwszej dekadzie tego tysiąclecia, czyli osoby z co najmniej kilkunastoletnim doświadczeniem zawodowym. Większość z nich, bo ponad 70% to mężczyźni, 28% stanowią kobiety. Największy odsetek, prawie 22%, pracuje w firmach tworzących rozwiązania IT (software development). Mniej więcej co 10 osoba działa w branży finansowej, usługach internetowych lub przemyśle. Najmniej respondentów reprezentowało sektor publiczny, opiekę zdrowia i edukację. Niektórzy z ankietowanych zarządzają zespołami składającymi się nawet z 500 osób. Z kolei ⅓ badanych odpowiedzialna jest za pracę średniej wielkości zespołów utworzonych z 11-30 ludzi, wynika ze wspomnianego raportu.

Pożądana umiejętność kreowania wartości biznesowej

Rola managera IT w organizacji ewoluuje wraz z tym, do czego w organizacji wykorzystywana jest technologia, zwracają uwagę twórcy raportu. Rośnie liczba firm, w których IT jest świadomie wykorzystywane do tworzenia dodatkowej wartości, a nie jest już tylko operatorem narzędzi. Okazuje się, że obecnie managerowie IT nie określają się już mianem liderów technologii. Rozwój działów IT i powszechne wykorzystanie zwinnych metodyk zarządzania sprawiły, że 52,2% respondentów biorących udział w badaniu swoją dzisiejszą rolę opisuje jako “People Leader”. Jak czytamy w raporcie, za przejaw świadomości biznesowej managerów IT można uznać fakt, iż 37,9% badanych określiła się mianem “Business Leaderów”. Natomiast tylko niewiele ponad 13% uznaje się za “Tech Leaderów”.

Interesujące jest też to, jak sytuacja menedżerów  IT może zmienić się w najbliższych latach. Zapytani o to, w którym kierunku rozwinie się ich rola w ciągu najbliższych 1-2 lat, respondenci wskazali na rosnące znaczenie bycia kreatorem biznesu i niesłabnącą pozycję bycia liderem dla ludzi. Ankietowani uważają też, że będą mieli większy wpływ na strukturę organizacji, a ich rola jako liderów technologicznych straci na znaczeniu – wskazują twórcy badania.

„Obecnie oczekuje się od managerów IT, że będą wręcz prowokować zmiany. Do tego trzeba znać biznes, mieć zaufanie wśród pracowników i umieć pozyskiwać najlepsze talenty na trudnym rynku – Business Leader i People Leader. I tu zaskakuje niski wynik dla Tech Leader, bo tych kompetencji teraz najbardziej brakuje na rynku” – skomentował Michał Rączka, IT Director w mbank S.A. „Musimy pamiętać, że aby być inicjatorem zmian poprzez technologie, cały czas musimy nadążyć za trendami i sprawnie się nimi posługiwać, być “Tech-Savvy”. Oczywiście biorąc pod uwagę, że technologia staje się codziennością i podstawową częścią biznesu, to balans perspektyw technologii i biznesu będzie się sprawdzał. Grawitacja słusznie ciągnie nas, managerów IT w kierunku Business Technology – przyszłych Managerów BT” – dodał.

Czego menedżerów IT nauczył 2020 rok?

Analizując sytuacji managerów IT, autorzy raportu nie pominęli oczywiście wpływu pandemii COVID-19 na ich indywidualną pozycję w organizacjach oraz znaczenie ich roli w ogóle. I tak, 2020 był dla nich raczej dobrym rokiem – tak oceniło go prawie 40% respondentów, którzy stwierdzili, że nauczyli się nowych rzeczy i zdobyli nowe kompetencje. Ponad 56% uczestników badania zrealizowało również swoje cele na poziomie co najmniej 80%. Jak się okazuje, tylko niewiele ponad 10% respondentów oceniło wpływ pandemii negatywnie, widząc w niej zagrożenia dla swojej organizacji oraz branży IT, mogące zmaterializować się w 2021 roku. Przytłaczająca większość, bo prawie 60% managerów, dostrzegła za to szanse, wynikające z rosnącej pozycji IT w wielu organizacjach. Z kolei 25% badanych oceniło wpływ COVID-19 neutralnie. Wyniki te zdają się potwierdzać zjawisko rosnącej od co najmniej roku świadomości potrzeb transformacji cyfrowej w organizacjach, podkreślają autorzy badania.

Oczywiście ubiegły rok wiązał się też z konkretnymi wyzwaniami. Za największe z nich ponad 52% managerów uznało utrzymanie efektywnej komunikacji w zespole, a dopiero na drugim miejscu wskazano zmianę systemu pracy na środowisko zdalne (40%). Co ciekawe, masowe przejście na pracę zdalną nie wywołało dużych zmian w zakresie narzędzi, jakie managerowie wykorzystują w kierowaniu pracą zespołów. Nadal organizują statusy projektowe, cotygodniowe spotkania zespołów czy 1:1. Zmieniła się natomiast ich forma. Jak wskazuje raport, ważnym wyzwaniem było także utrzymanie efektywności i motywacji zespołów oraz umiejętność sprawnego reagowania i dostosowania się do zmieniających się priorytetów biznesowych. Wzrosło też znaczenie dbania o dobre samopoczucie i psychiczny stan współpracowników – ponad ¼ badanych przyznała, że w ich organizacjach wdrożono w tym celu specjalne programy. Twórcy raportu podkreślają, że generalnie menedżerowe zakończyli ubiegły rok z optymistycznym nastawieniem, które można by podsumować stwierdzeniem „da się!”. Jak się okazuje, podstawą jest przede wszystkim położenie nacisku na sprawną i transparentną komunikację z zespołem oraz na ciągłą naukę.

„Rok 2020 to czas próby wiary w wartości: efektywność i zgranie zespołu, balansu praca-rodzina oraz skupienie na jednostce. Kto miał je tylko na papierze ten nie przetrwał, bądź nieuniknienie czeka go niemiłe zaskoczenie w momencie pierwszych oznak stabilizacji po pandemii. Ostatnie kilkanaście miesięcy szczególnie nałożyły na nas obowiązki ciągłego, pogłębionego samodoskonalenia się oraz adaptacji bazujących na autorefleksji. A ta ostatnia była slalomem supergigantem z bramkami rozstawionymi od hiperzadowolenia z pracy w domu, po zmęczenie złudną nadproduktywnością” – stwierdził Przemysław Zakrzewski, Head of Corporate Technology Center w ABB.

Rozwój kompetencji

W ślad za wyzwaniami idą plany managerów w stosunku do rozwoju kompetencji własnych oraz swoich zespołów. Jak wynika z raportu, zarządzający zespołami IT przede wszystkim kłaść będą duży nacisk na umiejętność szybkiego reagowania na zmiany, dostosowywania się do nowych realiów oraz sprawnego podejmowania decyzji na podstawie analizy sytuacji. Nadal będą też rozwijane kompetencje pozwalające sprawnie pracować zdalnie jako zespół. Z kolei przydatnych, ale prawdopodobnie nieprzekładających się szybko na zauważalne efekty kompetencji – takich jak kreatywność, umiejętność prezentacji czy znajomość konkretnych frameworków zarządczych i technologii – managerowie IT nie uznają za takie, które przyczynią się do ich sukcesu w najbliższych latach, zauważają autorzy raportu. Według nich, w najbliższych latach głównym kierunkiem rozwoju managerów IT będzie skuteczne przywództwo i bycie zaufanym, tworzącym wartość dodaną partnerem dla biznesu.

Sytuacja z ubiegłego roku mocno wpłynęła również na sposób zarządzania ludźmi. Odzwierciedlają to wyniki raportu – budowanie efektywnych zespołów i zarządzanie nimi to kolejne kompetencje przywódcze, które były ważne dla managerów. Prawdopodobnie dynamika sytuacji związanej z pandemią wpłynęła też na niską pozycję kompetencji strategicznych takich jak myślenie i planowanie strategiczne, czy definiowanie i komunikowanie wizji. Skoro dla większości managerów największym wyzwaniem, z jakim mierzyli się w 2020 roku, była szybka adaptacja do zmian, to nie powinno zaskakiwać, że w tym roku planują rozwijać kompetencje swoich zespołów w tym zakresie, zauważają autorzy badania.  Rok 2021 prawdopodobnie da też przestrzeń do bardziej ustrukturyzowanego i systematycznego podejścia do podnoszenia poziomu kompetencji miękkich. Warto także dodać, że niektórzy z respondentów zakładają, iż na stałe, niezależnie od warunków zewnętrznych, wdrożą model pracy hybrydowej.

Jeśli chodzi natomiast o planowany rozwój kompetencji w kontekście technologii, to według 60% respondentów badania, wiedza o praktycznym zastosowaniu chmury, rozwiązań SaaS i systemów rozproszonych będzie najbardziej pożądaną przez organizacje IT kompetencją w ciągu najbliższych 2 lat. Na znaczeniu zyskuje również cyberbezpieczeństwo i kwestie związane z ochroną danych, a także analityka biznesowa. W tym pierwszym wypadku, organizacje uświadomiły sobie zapewne, że kwestie bezpieczeństwa systemów informatycznych nie dotyczą już tylko IT, ale są krytyczne z punktu widzenia utrzymania business as usual – podsumowują autorzy raportu.