Obecnie na całym świecie z internetu korzysta 5,16 miliarda ludzi, czyli około 64% populacji. Każdy z tych użytkowników pozostawia po sobie unikalny ślad cyfrowy, niezależnie od tego, ile czasu spędza w sieci i jakie strony odwiedza. Z każdym nowym kliknięciem myszki, zakupem online, transmisją wideo lub postem w mediach społecznościowych pozostawiamy po sobie coraz więcej danych, które mogą mieć wpływ na naszą prywatność, bezpieczeństwo oraz finanse.
Według najnowszego globalnego raportu Digital 2023, liczba osób na świecie regularnie korzystających z mediów społecznościowych wzrosła w 2022 roku o 3%. Obecnie przeszło 4,76 miliarda internautów spędza ponad dwie i pół godziny dziennie w mediach społecznościowych. Jak wskazują specjaliści ds. cyberbezpieczeństwa, przeciętny dorosły użytkownik sieci każdego roku dobrowolnie udostępnia 276 postów na Instagramie, 170 na Facebooku i 141 tweetów. Natomiast jego aktywny ślad cyfrowy pozostawiony przez całe życie to 9828 zdjęć i 10811 postów w mediach społecznościowych.
I chociaż średnia liczba kont w mediach społecznościowych przypadająca na jednego użytkownika sieci różni się w zależności od lokalizacji, wieku i płci, najnowsze statystyki pokazują, że internauci korzystają średnio z siedmiu platform miesięcznie, takich jak Facebook, YouTube, WhatsApp, Instagram, WeChat i Tik-Tok.
Badanie ujawniło również najważniejsze działania online internautów w wieku produkcyjnym. Specjaliści do spraw cyberbezpieczeństwa odkryli, że około 6 na 10 osób (57,8%) nadal korzysta z zasobów internetowych głównie po to, aby szukać informacji. Drugą najczęstszą aktywnością jest komunikowanie się z przyjaciółmi i rodziną (53,7%), a następnie czytanie wiadomości (50,9%) i oglądanie filmów (49,7%).
Hakerzy na tropie naszych cyfrowych śladów
Ślady cyfrowe to wszystkie informacje, które pozostawiasz po sobie podczas korzystania z internetu. Ilekroć wypełniasz jakiś formularz, rejestrujesz nowe konto, dodajesz wpis lub przesyłasz filmik pozostawiasz po sobie ślady. Chociaż tworzą one wyraźny obraz zainteresowań użytkowników internetu, umożliwiając firmom tworzenie spersonalizowanych reklam, mogą być również wykorzystywane przez policję, urzędy skarbowe, potencjalnych pracodawców, instytucje edukacyjne, a także cyberprzestępców.
Hakerzy mogą czerpać liczne korzyści finansowe z takich cyfrowych śladów i nadmiernego udostępniania informacji o sobie. Jak przestrzegają specjaliści od cyberbezpieczeństwa, jeśli pozostawimy takie dane w niewłaściwych miejscach, najprawdopodobniej zostanie to wykorzystane przez cyberprzestępców.
Analiza danych Bitdefender Digital Identity Protection wykazała, że 57% internautów wprowadza swoje dane osobowe aż w 12 niebezpiecznych (czyli takich, z których mogą zostać wykradzione przez hakerów) miejscach w sieci. Z kolei aż 16% użytkowników udostępnia swoje dane na 50 stronach i portalach. Dane te obejmują adresy domowe, adresy URL prowadzące do platform mediów społecznościowych, stanowiska i miejsca pracy, nazwiska, nazwy użytkowników, adresy e-mail, numery telefonów i dane związane z bankowością.
Użytkownicy z wysoce aktywnymi śladami cyfrowymi są również podatni na podszywanie się. Zespół Bitdefender wskazuje, że aż 4% użytkowników Bitdefender Digital Identity Protection potwierdza rzeczywiste przypadki podszywania się pod nich.
Jak zminimalizować ryzyko wycieku danych?
Nieostrożne obchodzenie się z cyfrową prywatnością i danymi osobowymi naraża nas na spore ryzyko stania się ofiarą oszustw, phishingu, nękania i zastraszania.
„Świadomość swojego cyfrowego śladu jest niezbędna do dbania o wysoki poziom cyberbezpieczeństwa i prywatności za każdym razem, gdy korzystasz z Internetu. Pamiętaj także, że platformy, które magazynują i wykorzystują twoje dane, są najbardziej narażone na cyberataki, ponieważ hakerzy mogą z nich wykraść niezwykle cenne informacje. Dlatego zanim zamieścisz w swoim profilu informacje, takie jak datę urodzenia, adres, czy dane do karty kredytowej, zastanów się, czy ich potencjalny wyciek nie sprowadzi na ciebie niebezpieczeństwa” – mówi Dariusz Woźniak z firmy Marken Systemy Antywirusowe, polskiego dystrybutora oprogramowania Bitdefender.
Aby pomóc internautom w zmniejszeniu śladu cyfrowego oraz negatywnego wpływu na bezpieczeństwo cybernetyczne, zespół Bitdefender zaleca, aby:
- Rozpocząć dostosowywanie ustawień prywatności w celu ograniczenia dostępu do danych osobowych.
- Przestać udostępniać niepotrzebne informacje i zachowywać prywatność swoich danych kontaktowych, w tym adresu e-mail, numeru telefonu, adresu fizycznego i innych danych umożliwiających identyfikację.
- Dezaktywować lub usuwać stare, nieużywane konta na platformach społecznościowych, w witrynach handlu elektronicznego i adresach e-mail.
- Używać silnych, unikalnych haseł oraz włączać 2FA (podwójne uwierzytelnianie) lub MFA (zróżnicowaną autoryzację) na wszystkich swoich kontach.
- Korzystać ze skutecznego antywirusa, by chronić się przed phishingiem, złośliwymi atakami i wrogim oprogramowaniem.
