Jak powinna wyglądać ewolucja platform technologicznych w kontekście zmian biznesowych?

Jak mantrę powtarzamy, że tempo zmian modeli biznesowych, potrzeb klientów, rozwoju technologii stale rośnie i w związku z tym konieczna jest nieustająca ewolucja całego systemu IT. Czy idzie za tym powszechna świadomość konieczności zmiany modelu operacyjnego organizacji? W jaki sposób nowe trendy pomagają w ułożeniu poszczególnych elementów coraz bardziej skomplikowanej biznesowo – technologicznej układanki?

Nowy, zwinny porządek

„Cyfrowa rewolucja wymusza zmianę kultury organizacyjnej firm i wszystkich jej działów na kulturę organizacyjną opartą na doskonałej, codziennej współpracy R&D, marketingu, sprzedaży, obsługi klienta i oczywiście IT. Współpracy, w której mieszane zespoły biznesu i IT pracują nad nowymi usługami oraz produktami. Pracując razem, odkrywają i uczą się nowych technologii, wykorzystania ich w praktyce, zamiany na dochodowe produkty. Pracują zwinnie, niemal w trybie ciągłym, razem wymyślając i testując nowe rozwiązania. Pomysły, które nie sprawdziły się na testach, bez żalu porzucają z dnia na dzień, a te które okazują się obiecujące wdrażają ekspresowo do produkcji. Taki model organizacji pracy (agile culture and team with test & learn mindset) zapewnia nadążanie za ciągle rosnącymi potrzebami biznesowymi a jednocześnie umożliwia samodzielne kreowanie rynku” – wyjaśnia Tomasz Matuła, niezależny ekspert z ponad 20 letnim doświadczeniem w branży IT, ICT i Telko.

Punktem wyjścia jest budowanie całościowych relacji z biznesem i przebudowanie dotychczasowego myślenia o IT. „Sfera biznesu musi coraz ściślej współpracować z IT. Skończyły się czasy, kiedy to biznes definiował wymagania, po czym znikał na wiele miesięcy, IT realizowało projekt i biznes pojawiał się dopiero na testach odbioru, gdy zgłaszał swoje uwagi. W modelach zwinnych, biznes kooperuje z IT na co dzień, jesteśmy razem, tworzymy wspólne zespoły – ta zmiana wymaga nowego podejścia. Zmienia się również podejście do definicji produktu i projektu – odchodzimy od projektów na rzecz produktów” – podkreśla Paweł Białka, Gartner Executive Partner.

By móc sprostać oczekiwaniom biznesu i skutecznie wspierać nowy model organizacji pracy firmy, CIO powinien zmieniać systemy, z których korzysta oraz sam sposób wykorzystywania technologii. „Ekosystem platform IT musi efektywnie wspierać agilową agendę. Umożliwiać bardzo szybkie tworzenie, prototypowania, testowanie a następnie wdrażanie oraz dostarczanie oprogramowania, systemów, produktów i usług. Metodyki agile i model DevOps oraz kontenery i mikroserwisy nie mogą być tylko hasłami ale muszą działać w rzeczywistości biznesowej” – uważa Tomasz Matuła.

Przydatne trendy

Nowe usługi, oprogramowanie produkowane są w trybie zwinnym, ale jednocześnie musi być zapewniona stabilność systemów – to dwie przeciwstawne potrzeby. Odpowiedzią może być model DevOps, czyli wspólna praca zespołów operacyjnych i rozwojowych, stworzenie codziennych procesów. Wyzwaniem jest tu m.in. znalezienie złotego środka między szybkością wdrażania nowych serwisów i oprogramowania a ich niezawodnością. Konieczne jest też zachowanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa.

Najważniejsze jest jednak całościowe patrzenie na IT i zachodzące w nim zmiany. „Samo wprowadzenie agile i DevOps do organizacji nie wystarcza. Zmiana podejścia IT wymaga zmiany podejścia biznesu do współpracy. Bez zmiany całego modelu operacyjnego, współpracy, governance, te zmiany napotykają na ogromne problemy. Mogą nie zadziałać” – podkreśla Paweł Białka. Ponieważ coraz częściej celem organizacji IT jest continuous development, rośnie popularność konteneryzacji, która pomaga przyspieszać procesy tworzenia oprogramowania.

Przełom w chmurze i finansach

Zdaniem Tomasza Matuły, rok 2019 jest przełomowym rokiem dla chmury publicznej i hybrydowej. „Platformy i całe środowisko muszą zapewniać odpowiednią skalowalność gwarantującą ciągłość i jakoś usług dostarczanych do użytkowników oraz klientów firmy. IT w coraz większym zakresie musi korzystać z dobrodziejstw chmury publicznej i rozwiązań as a Service. Tu już nie ma miejsca na pytanie czy, tylko kiedy. Analizy muszą określać: w jakim zakresie, jak to zrobić bezpiecznie oraz w jak najbardziej ekonomiczny sposób. Polskie firmy dojrzały już mentalnie do większego wykorzystania usług z chmury. Elastyczność i rachunek ekonomiczny jest w wielu przypadkach nieubłagany” – twierdzi.

Tradycyjne architektury IT są coraz rzadszym zjawiskiem w epoce „Software Defined Everything”. Dział IT staje się raczej brokerem i architektem usług, korzystającym z gotowych elementów – a jego priorytetem realizacja celów biznesowych czy wspólne z biznesem kreowanie nowych produktów. To znowu wymaga przebudowania sposobu myślenia i działania. „Zmiana współpracy biznesu z IT wymaga również zdefiniowania kto i w jaki sposób finansuje projekty IT. W modelu agilowym na początku projektu  nie wiemy do końca, jak będzie wyglądał finalny produkt, akceptujemy pewne ryzyko, że będzie on niezgodny z naszym pierwotnym wyobrażeniem, ale co do zasady, zakładamy, że będzie lepszy i będzie spełniał potrzeby klienta. Zmiana podejścia na najwyższych szczeblach delegowania odpowiedzialności i przyjmowania tej odpowiedzialności, ponoszenia jej konsekwencji przez zespoły, jest jednym z najtrudniejszych wyzwań, przed którymi stoją firmy” – zauważa Paweł Białka.

Szczęśliwi i bezpieczni

Kolejnym wyzwaniem, z którym mierzy się ewoluujące IT, jest stworzenie smart workspace, czyli przestrzeni dla coraz szybszej, łatwiejszej i lepszej współpracy. Ważne jest też wykreowanie atrakcyjnego miejsca pracy dla wymagających pracowników – coraz częściej to na barkach działu IT spoczywa obowiązek swoistego „uszczęśliwienia” organizacji. Ideałem jest zmigrowanie firmy do cyfrowej, opartej na chmurze platformy, w której wszyscy mogą pracować z dowolnego miejsca na dowolnym urządzeniu, łącząc dość swobodnie sferę służbową i prywatną – korzystając z prywatnych aplikacji na służbowych urządzeniach i odwrotnie. Jak zwykle pojawia się aspekt bezpieczeństwa i to, w jaki sposób pogodzić kolejną sprzeczność – wolność, elastyczność z restrykcyjnymi zasadami?

„Musimy wykorzystywać w znacznie większym zakresie mechanizmy i narzędzia machine learning, artificial intelligence oraz zaawansowanej analityki. W erze lawinowo rosnących cyberzagrożeń, to jedyny sposób, by lepiej wyszukiwać anomalie, przewidywać cyberataki, a przede wszystkim szybciej reagować, minimalizując straty dla firmy. Jednocześnie sprawdza się dobrze znane podejście security by designoraz privacy by design– czyli tworzenie usług i rozwiązań z uwzględnieniem bezpieczeństwa od samego początku. Na każdym etapie budowania nowych systemów, produktów czy usług, poza developerami, angażowani muszą być także eksperci od bezpieczeństwa” – mówi Tomasz Matuła.

Niezależnie od branży, w której działa organizacja, już teraz musi zmierzyć się ze zmianą modelu organizacyjnego, wpisującą się w cyfrową rewolucję. Dział IT ma tu do odegrania ogromną rolę i na ogół posiada świadomość wszystkich aspektów wyzwania. Wdrożenie jednego elementu, bez holistycznego spojrzenia spowoduje, że cała transformacja nie zakończy się sukcesem. Dlatego tak ważne jest postrzeganie zmian jako całościowej ewolucji – ewolucji platform.

Zapraszamy na cykl spotkań i program wymiany wiedzy Platform Evolution organizowany przez CIONET i Digital Excellence dla Dyrektorów IT. W programie prezentacja Pawła Białki, który krok po kroku przeprowadzi uczestników przez proces dojrzałej zmiany modelu operacyjnego IT w firmie oraz dyskusja o ewolucji roli CIO w organizacji prowadzona przez Tomasza Matułę.

Pełna agenda i rejestracja na stronie: https://www.digitalexcellence.pl/platformevo

Wanda Żółcińska, Content Manager w CIONET Polska