Korzystanie z AI nie jest już wyłącznie domeną wielkich korporacji

Według wyników badania AI Chamber, nawet 9 na 10 małych i średnich przedsiębiorstw stosuje już sztuczną inteligencję (AI) i uczenie maszynowe (ML). Przy czym prawie co czwarta firma wykorzystuje te technologie w znacznym stopniu. Ponad 40% organizacji z sektora MŚP przewiduje również pozytywne skutki finansowe wynikające z wdrożenia AI/ML, a połowa dostrzega ich potencjał w budowaniu przewagi konkurencyjnej.

Z kolei prawie 2/3 MŚP jest przekonanych o korzystnym wpływie AI i ML na ich pracę. Najczęściej wskazywane obszary, gdzie AI/ML mają pozytywny wpływ, to: IT, marketing/tworzenie kreacji, obsługa klienta, administracja, sprzedaż, logistyka, produkcja i kontrola jakości.

Ponad 50% przedstawicieli MŚP, które korzystają z AI/ML, przewiduje również znaczące zmiany w swojej branży w wyniku dynamicznego rozwoju tych technologii. Wpływ sztucznej inteligencji ma obejmować głównie wprowadzenie nowych produktów opartych na AI, poprawę obsługi klienta dzięki chatbotom, zautomatyzowanie procesów oraz redukcję błędów.

“Dziś to sztuczna inteligencja jest gamechangerem i to nie tylko biznesu. Wdrożenie rozwiązań opartych o AI może pomóc małym i średnim firmom, odgrywając kluczową rolę w tworzeniu miejsc pracy, innowacji, oraz wzmacnianiu lokalnych gospodarek. Nasze badanie potwierdza, że galopujący rozwój sztucznej inteligencji już teraz wyraźnie przekształca regionalny krajobraz MŚP” – skomentował Tomasz Snażyk, prezes AI Chamber.

Izba AI to powstała w tym roku instytucja zrzeszająca już kilkadziesiąt startupów, firm, organizacji i ngos-ów AI w Polsce. Opublikowany przez nią raport „Rola AI w MŚP” bazuje na wynikach badania przeprowadzonego na podstawie odpowiedzi pracowników decyzyjnych MŚP (kadra zarządzająca oraz specjaliści posiadający wpływ na podejmowanie decyzji w firmie) z Polski, Czech, Estonii i Rumunii.

AI sojusznikiem pracowników MŚP

Z raportu Izby wynika, że prawie 63% badanych MŚP postrzega sztuczną inteligencję oraz uczenie maszynowe jako wsparcie. 15% widzi w tych technologiach konkurencję, a jedynie 4% wyraża obawy przed AI. Pracownicy przedsiębiorstw, którzy uznali AI za pomocną technologię, najczęściej wskazywali, że AI wspiera ich w codziennej pracy lub ogólnie ułatwia wykonywanie zadań. Przykładem jest automatyzacja procesów biznesowych, umożliwiająca MŚP optymalizację operacji i skupienie się na kluczowych zadaniach. Dzięki algorytmom uczenia maszynowego firmy mogą dostarczać spersonalizowane usługi, co zwiększa lojalność klientów.

Ponadto analiza danych przy użyciu AI pozwala poprawić jakość produktów i usług oraz zwiększyć konkurencyjność poprzez szybsze dostosowanie się do zmian na rynku. Zaawansowane algorytmy AI pomagają również w predykcji i planowaniu, co umożliwia firmom podejmowanie lepiej przemyślanych decyzji biznesowych. Dodatkowo analiza danych przy użyciu AI pozwala na szybką reakcję na problemy i wprowadzanie ulepszeń w procesach produkcyjnych lub świadczeniu usług. Dzięki temu firmy mogą osiągnąć znaczącą redukcję kosztów operacyjnych i zyskać przewagę na konkurencyjnym rynku.

Według raportu, firmy z sektora MŚP najczęściej wykorzystują AI/ML do:

• przewidywania sprzedaży (56%),
• targetowania w ramach kampanii (55%),
• analizy zużycia zasobów (51%),
• dynamicznego kształtowania cen (51%),
• analizy sprzedaży krzyżowej (48%),
• analizy danych (36%),
• automatyzacji zadań (30%),
• zarządzania ryzykiem (23%),
• tworzenia reklam (23%) i grafik social media (21%),
• rozwoju nowych produktów lub usług (20%),
• wykrywania oszustw i nadużyć (20%),
• wsparcia w podejmowaniu decyzji biznesowych (19%).

Jak się okazuje, MŚP w większości stawiają na wdrożenia in-housowe, przy wykorzystaniu własnych zasobów kadrowych (38%). Mniej (27%) decyduje się na wdrożenie nowych technologii przez firmy zewnętrzne, które przekażą gotowe rozwiązanie lub też będą je utrzymywać (24%). Z konsultingu zewnętrznych ekspertów korzysta natomiast 26% badanych.

Większe MŚP doceniają innowacje

Według raportu, firmy o zasięgu lokalnym lub regionalnym oraz mniejsze przedsiębiorstwa rzadziej korzystają z AI i ML niż te o większym, międzynarodowym zasięgu. Im dłużej dana firma działa na rynku, tym ma bardziej pozytywny stosunek do sztucznej inteligencji i lepszą ocenę o jej wpływie na biznes. 51% to firmy o stażu mniej niż 5 lat, 58% – firmy ze stażem 5-10 lat na rynku i 62% – przedsiębiorstwa istniejące na rynku dłużej niż 10 lat.

Jak wynika z analizy Izby AI, nawet w 40% wszystkich badanych firm stosujących AI, kierownictwo aktywnie wspiera korzystanie z tych technologii. W co czwartej firmie kierownictwo nie narzuca wyboru narzędzi pracownikom, a jedynie w 11% przypadków decyduje ono o konkretnych rozwiązaniach. Niemniej, 41% respondentów jest zdania, że kierownictwo utrudnia rozwój AI/ML w ich przedsiębiorstwie. 48% badanych MŚP twierdzi, że ich firma preferuje tradycyjne metody pracy i ma opór przed wprowadzaniem nowych rozwiązań AI.

Bariery rozwoju AI

Wskazywane przez pracowników MŚP bariery AI, obejmują głównie brak zaufania do nowej technologii i niechęć pracowników. Ponadto, poważne wyzwania stanowią także wysokie koszty wdrożenia i ograniczona wiedza kadr. Brak wykwalifikowanego personelu, zrozumienia potencjalnych korzyści jakie może przynieść wdrożenie AI w firmie oraz obawy dotyczące prywatności i bezpieczeństwa danych są również istotnymi czynnikami ograniczającymi przedsiębiorstwa w wykorzystaniu tej technologii.

Około 40% badanych przedsiębiorstw, które jeszcze nie wprowadziły AI, nie planuje tego w najbliższej przyszłości. Główne przyczyny to brak wiedzy lub doświadczenia w tym obszarze, inne priorytety w firmie, brak zapotrzebowania oraz brak odpowiednich zasobów ludzkich do zarządzania i utrzymania systemów opartych na AI/ML.

Przyszłość AI w MŚP

Jak wynika z raportu, kluczowe dla rozwoju AI w MŚP były ostatnie 2 lata. To właśnie wtedy prawie 60% małych i średnich przedsiębiorstw zaczęło korzystać z przełomowej technologii. Jednocześnie, mimo iż innowacje nie są im obce, 50% przedstawicieli MŚP wyraża przekonanie, że konkurencja już teraz wyprzedza ich firmę w wykorzystaniu technologii AI/ML.

Dostępność rozwiązań AI staje się jednak coraz bardziej przystępna dla MŚP. Na rynku pojawia się coraz więcej platform i narzędzi dostosowanych do specyficznych potrzeb mniejszych firm, oferując im łatwy dostęp do potencjału sztucznej inteligencji bez konieczności posiadania rozbudowanych zasobów IT.

Na wsparcie technologii AI w MŚP ma również plany polski rząd. Według zapowiedzi Ministerstwa Cyfryzacji, już w 2025 roku wystartować ma Fundusz AI. Będzie on miał kilka strumieni, z czego jeden przeznaczony będzie na strategię wykorzystania AI w MŚP. Celem ma być wsparcie 2 mln czempionów w postaci małych i średnich firm tak, aby przynajmniej milion z nich zwiększyło swoją produktywność o 10-15%. Drugi strumień ma dotyczyć wdrożeń i innowacji. Fundusz AI ma wywindować polskie firmy na pozycję globalnych potentatów technologicznych.

Pełna wersja raportu znajduje się pod poniższym linkiem.