Według niezależnych białoruskich mediów, po pół roku obowiązywania programu Poland Business Harbour – zachęcającego tamtejszy sektor IT do relokacji – odsetek specjalistów IT z Białorusi opuszczających swój kraj i wybierających Polskę, wzrósł z poziomu 10 do 43%. Tym samym do Polski przeniosło się już ok. 7% całego sektora – informują przedstawiciele Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Dla niemal 2/3 białoruskich specjalistów IT rozważających wyjazd, nasz kraj – poprzez stworzenie szeregu ułatwień legislacyjnych, biznesowych i proceduralnych – stał się pierwszym wyborem. Według najświeższych danych, do Ukrainy wyjechało ok. 15% specjalistów IT, a do Litwy – ok. 10%. „To, że od powstania programu, Polskę wybiera czterokrotnie więcej specjalistów IT niż wcześniej, odbieramy jako docenienie przez białoruską społeczność cyfrową tych działań. Motywuje nas to do kontynuacji tych działań i dalszej rozbudowy polskiego ekosystemu wsparcia” – komentuje Justyna Orłowska, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. GovTech.
W 2019 roku, przed ówczesnym kryzysem związanym z nieuczciwymi wyborami prezydenckimi, tamtejszy sektor IT odpowiedzialny był za niemal połowę wzrostu PKB Białorusi. Firmy zrzeszone w jednym tylko Mińskim Parku Wysokich Technologii eksportowały dobra i usługi warte prawie 1,5 mld dolarów. Sektor IT Białorusi to prawdziwa kolebka wysokiej skali specjalistów, wśród których znajdują się m.in. twórcy takich aplikacji jak Viber czy gry World of Tanks. Ponadto, białoruscy programiści osiągali sukcesy na polu międzynarodowym, będąc jedną z niewielu tamtejszych grup zawodowych współpracujących często z zagranicznymi, w tym polskimi, kontrahentami.
To także ta grupa stanowi jedno z największych źródeł wsparcia białoruskiej opozycji i jest przez to celem nieustających, a ostatnio zaostrzających się nawet, represji. I właśnie aby ich wesprzeć, dając możliwość wykorzystywania swoich talentów poza Białorusią, w sierpniu 2020 roku został stworzony – we współpracy z polskimi firmami IT – Program Poland Business Harbour, przypominają przedstawiciele KPRM.
Polska bezpieczną przystanią dla białoruskiej branży cyfrowej
Wspomniany program to kompleksowy pakiet wsparcia dla białoruskich specjalistów IT oraz firm z tego sektora – zarówno start-upów jak i w pełni rozwiniętych przedsiębiorstw. Jego celem jest umożliwienie łatwej relokacji każdej z tych grup. To, jak wskazują przedstawiciele strony rządowej, wspólna inicjatywa Centrum GovTech w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Fundacji StartupHub Poland oraz Polskiego Holdingu Hotelowego, składająca się z trzech strumieni:
1. Dla specjalistów z sektora IT – bezpieczna relokacja, możliwość kontynuacji kariery, współpraca z polskimi firmami z branży.
Białoruski sektor IT, choć niemal dziesięciokrotnie mniejszy niż polski dysponuje znaczą liczbą wysoko wykwalifikowanych specjalistów z różnych branż informatycznych. To pod nich została skrojona specjalna polityka wizowa – aby otrzymać nowo wprowadzoną wizę PBH wystarczy wykazać się rocznym doświadczeniem w branży IT, wykształceniem technicznym lub ofertą pracy od jednej z polskich firm uczestniczących w programie. Wiza PBH umożliwia zabranie ze sobą najbliższej rodziny oraz zwalnia wszystkich jej posiadaczy z obowiązku uzyskania pozwolenia na pracę. Są one wydawane regularnie z najwyższym priorytetem przez polskie placówki konsularne. Skorzystało z nich już ponad 5000 osób a liczba ta cały czas rośnie.
Aby umożliwić posiadaczom wiz PBH skuteczne uczestnictwo w polskim obrocie gospodarczym, niemal jednogłośnie uchwalono pakiet przepisów, pozwalający uczestnikom programów takich jak Poland Business Harbour zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczych na zasadach analogicznych do obywateli RP. 19 stycznia 2021 roku, Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów opublikował obwieszczenie, na mocy którego posiadacze wiz PBH spełniają kryteria opisane w nowych przepisach, dzięki czemu mogą korzystać z wprowadzonych nimi ułatwień.
Udział w programie może wziąć także każda krajowa firma z sektora IT – warunkiem jest jedynie stworzenie oferty pracy dla przyjeżdżających programistów. Dzięki temu, polski rynek otrzyma kolejne źródło specjalistów, a przyjeżdżający mają szansę na szybsze znalezienie zatrudnienia – wskazują specjaliści KPRM.
2. Dla start-upów – akceleracja, granty na start, dostęp do polskiego ekosystemu wsparcia
W ramach drugiego strumienia, Fundacja StartupHubPoland uruchomiła specjalny program selekcjonujący start-upy z największym potencjałem i wspierający je w relokacji. Do programu zakwalifikowało się 20 start-upów, przy czym zainteresowanie było ponad pięciokrotnie większe. Każda z wybranych firm otrzyma dedykowane wsparcie akceleracyjne oraz możliwość korzystania z polskiego ekosystemu wsparcia. Dzięki współpracy z uczestniczącymi w programie polskimi firmami, relokujący się przedsiębiorcy mogą łatwiej odnaleźć się w nowej rzeczywistości biznesowej.
3. Dla firm – doradztwo biznesowe, dostęp do polskiego rynku, wsparcie w relokacji
Polska Agencja Inwestycji i Handlu prowadzi natomiast strumień wsparcia dla firm z sektora cyfrowego, które są zainteresowane relokacją. Eksperci PAIH przeprowadzają zainteresowanych partnerów przez wszystkie elementy procesu relokacji w specjalnej formule business concierge, czyli indywidualnego doradztwa.
Jak informują, każdego dnia przyjmowane są nowe zgłoszenia kolejnych firm pragnących przenieść swój biznes do Polski. Dotychczas odnotowano ponad 3 tysiące takich zapytań, skierowanych zarówno drogą mailową jak i telefonicznie. Spośród nich już kilkadziesiąt jest objętych programem, a pierwsze już zakończyły proces przenoszenia działalności do Polski. Należy jednak pamiętać, że w tych statystykach nie zawiera się tych podmiotów, które są w procesie relokacji.
Na potrzeby programu udostępniono specjalną witrynę: gov.pl/businessharbour Dostępne są na niej szczegółowe informacje w czterech językach, o tym kto może skorzystać z programu i jak to zrobić. Program obsługuje także całodobowe (od poniedziałku do piątku) centrum kontaktu, z którym można się skontaktować pod numerem +48 22 70 343 70 lub adresem e-mail: paih24_by@paih.gov.pl
