Raport ITwiz BEST100 edycja 2018

199.00  z VAT

Kategoria: Tagi: , ,

Polski rynek IT w roku 2017

Ubiegły rok stał pod znakiem oczekiwania na ożywienie w sektorze publicznym. W roku 2017 wyjątkowo duża liczba firm IT zmuszona została także do przeprowadzenia restrukturyzacji lub ogłosiła upadłość. To także okres, w którym dokonano kilku przejęć na rynku dostawców systemów wspomagających zarządzanie w Polsce.

Wartość rynku IT w Polsce w roku 2017 wg IDC wyniosła prawie 11,2 mld USD. W dolarach oznacza to wzrost o blisko 5-proc. Przeliczając to po średniorocznym kursie USD w Narodowym Banku Polskim, wartość polskiego rynku informatycznego wyniosła 42,2 mld zł. Największy udział w tym ma tradycyjnie sprzedaż sprzętu – 52% (22 mld zł), a następnie usług – 32% (13,5 mld zł) oraz oprogramowania – 16% (6,7 mld zł). Według danych PMR Market Experts – partnera raportu ITwiz Best 100 – w roku 2018 o ok. 6% może urosnąć rynek IT. Rośnie bowiem popyt na oprogramowanie w segmencie komercyjnym, a po 2 latach zastoju widać również ożywienie w sektorze publicznym.

Zmiany w czołówce firm IT w Polsce

Tradycyjnie w czołówce firm IT w Polsce w roku 2017 znaleźli się dystrybutorzy, ale tylko dwaj AB i ABC Data, którym w tym roku zaliczyliśmy sprzedaż urządzeń mobilnych do przychodów z IT. Podobnie IDC, podsumowując wartość rynku IT w Polsce podaje teraz dane dotyczące ogólnej kategorii „infrastructure total”, w której znaczny udział – poza serwerami i komputerami PC – ma też tzw. mobile. Trzeci, największy dotąd dystrybutor – Action – spadł na miejsce 8., a wyprzedziła go firma Tech Data Poland, która awansowała na miejsce 6. Warto pamiętać, że w roku 2017 firma ta sfinalizowała – warte 5 mld USD – przejęcie innego dystrybutora Avnet Technology Solutions. Spółka ta także działała na polskim rynku.

Tymczasem Action do ponad dwóch lat znajduje się w restrukturyzacji. Stąd spadki przychodów. Choć prognozy na kolejne lata są optymistyczne. Spółka zakłada, że w całym 2018 roku przychody firmy wzrosną do 1 507 mln zł, a EBITDA (zysk operacyjny przed opodatkowaniem, odsetkami i amortyzacją) do 11,8 mln zł. Action prognozuje też, że w 2019 roku zanotuje 1 615 mln zł przychodów, a EBITDA wyniesie 20,27 mln zł. W kolejnym roku ma to być odpowiednio: 1 640 mln zł i 20,82 mln zł. Z kolei w latach 2021-2022 spółka oczekuje kolejnych wzrostów: 1 677 mln zł przychodów i 22,07 mln zł EBITDA, a w 2022 obroty mają wzrosnąć do 1 693 mln zł i EBITDA do 22,39 mln zł. Zarząd Action dąży do tego, aby dojść do porozumienia z wierzycielami, którym spółka jest winna ok. 355 mln zł. Alternatywne scenariusze rozważała w swoich analizach KPMG. Wynika z nich, że likwidacja majątku firmy Action pozwoliła by zaspokoić ok. 54% roszczeń, a w przypadku sprzedaży całości przedsiębiorstwa 71%.

Action to nie jedyna spółka, która wpadła w zeszłym roku w kłopoty. Jak podaje firma Euler Hermes, w roku 2017 aż o 15% wzrosła liczba niewypłacalnych przedsiębiorstw w Polsce. „Mamy do czynienia z sytuacją, gdy wzrost gospodarczy paradoksalnie przyczynia się do wzrostu ryzyka i problemów małych i średnich przedsiębiorstw” – komentują przedstawiciele Euler Hermes. Restrukturyzacji poddaje się także Cube.ITG, która zakończyła rok ubiegły stratą ponad 142 mln zł przy przychodach na poziomie 24 mln zł. Na początku stycznia Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej, Wydział VIII Gospodarczy przyjął plan restrukturyzacji spółki. Z kolei wniosek o upadłości złożył zarząd Indata. Podobne wnioski złożyły także inne spółki Grupy Indata – Positive Power, Indata Cities oraz Indata Utilities.

Sektor publiczny i jego wpływ na kondycję firm IT w Polsce

W roku ubiegłym objawiły się także problemy Sygnity. W II kwartale roku obrotowego 2016/2017 firma odnotowała stratę netto w wysokości 88,2 mln zł, a na koniec całego roku 2017 było to już ponad 121 mln zł. Na wysokość straty wpłynęły jednorazowe operacje księgowe o łącznej wartości około 95,9 mln zł. „Negatywny wpływ na wyniki spółki ma przede wszystkim sposób rozliczania realizowanego od dawna kontraktu na budowę systemu e-Podatki, który milionom Polaków i firm w Polsce skutecznie ułatwia rozliczenie z fiskusem. Zgodnie z zapisami umowy, Sygnity samodzielnie finansuje wykonanie kolejnych etapów tego projektu. Wpływa to na rentowność realizowanego kontraktu. W związku z tym, zarząd Sygnity musiał podjąć decyzję o dokonaniu odpisu aktualizującego na kwotę ok. 76 mln zł, obejmującą m.in. zidentyfikowany wzrost kosztów na realizacji projektu” – można przeczytać w oficjalnym komunikacie. 11 maja 2018 roku, Sygnity złożyła w sądzie wniosek o zawezwanie do próby ugodowej wobec Skarbu Państwa – Ministra Finansów. Jego przedmiotem jest wszczęcie postępowania pojednawczego i zawezwanie Skarbu Państwa do próby kompleksowego uzgodnienia wzajemnych rozliczeń i dalszych obowiązków Sygnity i Skarbu Państwa związanych z realizacją projektu e-Podatki. Sygnity – w ramach podobnego postępowania – uzyskała ponad 13 mln zł od Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia z tytułu prac związanych z budową hurtowni danych.

Rok 2017 to drugi rok z rzędu słabszych przychodów z rynku publicznego dla firm IT w Polsce. Choć w porównaniu do roku 2016 (4,0 mld zł) wartość rozstrzygniętych przez sektor publiczny inwestycji wzrosła o 27,5%. Jest to jednak głównie zasługa IV kwartału 2017 roku, gdy wartość wszystkich rozstrzygniętych przetargów zwiększyła się – w porównaniu do roku 2016 – aż o 80%. W IV kwartale 2017 roku, dokonano rozstrzygnięć 5430 przetargów i zleceń na usługi, wykonanie oraz dostawy związane z branżą IT. Ich łączna wartość wyniosła ponad 1, 8 mld zł.

W II połowie 2017 roku ruszyły – z 3 letnim opóźnieniem – przetargi wspomagane dotacjami unijnymi, opublikowano rozstrzygnięcia zamówień publicznych największych urzędów i instytucji w kraju: Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Sprawiedliwości. Postępowanie przetargowe na utrzymanie systemu KSI rozstrzygnął również ZUS. Efekt tych działań widoczny jest właśnie pod koniec 2017 roku. Kolejnym czynnikiem mającym wpływ na poprawę sytuacji w branży informatycznej jest wprowadzenie nowych unijnych regulacji (RODO), które od maja 2018 r. zaostrzają przepisy w zakresie ochrony danych osobowych. Za niedostosowanie się do wytycznych w tym zakresie grozi restrykcyjny system kar, które zmobilizowały wiele polskich instytucji do poprawienia jakości bezpieczeństwa informacji.

Asseco wydziela działalność międzynarodową

Ubiegły rok to także zmiana w strukturze Grupy Asseco Poland. W październiku 2017 roku powstało Asseco International. Obecnie więc Grupa Asseco prezentuje wyniki w 3 kluczowych segmentach geograficznych: rynek polski, rynek izraelski (Grupa Formula Systems) oraz rynki międzynarodowe, którymi zarządza właśnie holding Asseco International. Na czele Asseco International stanął Jozef Klein, Prezes Asseco Central Europe, który od początku był zaangażowany w budowę i międzynarodowy rozwój Grupy. Szefem Rady Nadzorczej będzie Adam Góral. 96,55% akcji AI należy do Asseco Poland, a 3,45% do menedżerów Asseco Central Europe (ACE), którzy obecnie mają udziały w ACE. Nowa spółka będzie zarejestrowana na Słowacji.

Grupa Asseco jest obecna w ponad 50 państwach na całym świecie, a udział rynków zagranicznych w całościowych przychodach Grupy wynosi ponad 80% i stale rośnie. „Utworzenie Asseco International to ważny krok w rozwoju Grupy Asseco na rynkach międzynarodowych” – uważają przedstawiciele firmy. „Mamy w naszej Grupie sprawdzony model rozwoju Formula Systems i chcielibyśmy powtórzyć jej sukces. Powołaliśmy Asseco International, ponieważ uznaliśmy, że obecna skala oraz potencjał naszych działań międzynarodowych wymaga stworzenia dedykowanego zespołu, który będzie na co dzień zajmował się tymi operacjami i nimi zarządzał. Tworząc Asseco International chcemy również rozgraniczyć działalność operacyjną w Polsce od zarządzania działalnością międzynarodową” – dodaje Adam Góral, Prezes Zarządu Asseco Poland.

W 2017 roku Grupa Asseco konsekwentnie realizowała strategię dotyczącą inwestycji zagranicznych i eksportu. Dzięki temu osiągnęła rekordowy zysk netto, który wyniósł 467 mln zł, czyli o 55% więcej niż w 2016 roku i prawie 8 mld zł przychodów. Aż 80% sprzedaży i 64% zysku operacyjnego to wynik działań Grupy Asseco Poland poza Polską.

Polska drugim, największym rynkiem fuzji i przejęć w CEE

Rok 2017 to także kolejne fuzje na rynku IT w Polsce. W Polsce w roku ubiegłym przeprowadzono 288 transakcji fuzji i przejęć o wartości łącznie 10,6 mld euro. Dzięki temu znalazła się ona na 2. miejscu pod względem liczby transakcji w Europie Środkowo-Wschodniej po Rosji, wynika z raportu kancelarii CMS „Emerging Europe M&A 2017-2018”. W Polsce najwięcej transakcji zrealizowano w sektorze nieruchomości i budownictwa (68), produkcyjnym (57), sektorze dóbr konsumenckich (55) oraz telekomunikacyjnym i IT (39).

Największą transakcją w ostatnim z tych sektorów było przejęcie za prawie 150 mln euro Netii przez Polsat Cyfrowy. Było jednak wiele mniejszych fuzji na rynku IT. Asseco Business Solutions w czerwcu 2017 roku przejęło Macrologic i za rok ubiegły podaje już łączne przychody obu spółek. Wyniosły one prawie 213 mln zł (wzrost o ponad 26%). Plan połączenia obu spółek uzgodniono we wrześniu 2017 roku. Z opublikowanych wówczas informacji wynika, że połączenie obu spółek ma na celu m.in. „wzmocnienie potencjału biznesowego i poprawę konkurencyjności Asseco Business Solutions”. Oczekiwane synergie mają być widoczne zarówno w kontekście oferty produktowej, jak również kompetencji związanych z realizacją wdrożeń, rozwojem nowych funkcjonalności biznesowych, czy tworzeniem nietypowych rozwiązań aplikacyjnych. W wyniku przejęcia Macrologic, spółka z Grupy Asseco dysponować ma liczącym niemal 1000 osób zespołem specjalistów. Połączenie obu firm nastąpiło formalnie 2 stycznia 2018 roku w drodze przeniesienia całego majątku spółki Macrologic na Asseco Business Solutions. W wyniku połączenia spółka Macrologic została rozwiązana bez przeprowadzania likwidacji. Stanowisko dyrektora Działu Sprzedaży i Wdrożeń Macrologic ERP w Asseco Business Solutions objęła Barbara Skrzecz-Mozdyniewicz, dotychczasowa prezes zarządu Macrologic. Prezesem zarządu Asseco Business Solutions pozostał Wojciech Barczentewicz.

Miesiąc wcześniej Business Consulting Group (BCC) dołączył do niemieckiej Grupy SNP. „Cel naszej firmy to z jednej strony oferowanie światowych standardów na polskim rynku, a z drugiej rozwój na rynkach zagranicznych. Dlatego w maju 2017 roku zdecydowaliśmy się dołączyć do Grupy SNP. Zmiana nazwy na SNP Poland z początkiem 2018 roku to kolejny, logiczny krok. Międzynarodowa marka notowana na DAX ułatwi sprzedaż naszych usług za granicą i wzmocni rozwój. Ponadto zmiana nazwy pozwoli odejść od sprzedaży oddzielnie usług SNP i BCC” – tłumaczył wówczas Andrzej Moskalik, członek zarządu i dyrektor ds. współpracy z klientami w SNP Poland. SNP AG to spółka akcyjna notowana na giełdzie we Frankfurcie, specjalizująca się w projektach SAP w zakresie transformacji biznesu w oparciu o własne produkty i rozwiązania IT. BCC zaś to jeden z największych partnerów SAP w Europie Środkowej i Wschodniej z ponad 400 klientami w 40 krajach.

Adam Jadczak