Tak wynika z tegorocznej edycji raportu „Kobiety na politechnikach”, autorstwa Fundacji Edukacyjnej Perspektywy i Ośrodka Przetwarzania Informacji (OPI). Udział kobiet studiujących na publicznych uczelniach technicznych, na kierunkach nowo technologicznych – obejmujących zarówno wytwarzanie technologii, jak i zaawansowaną analizę danych – wzrósł w tym okresie z 13 do 15%, natomiast tych uczących się na kierunkach informatycznych – z niespełna 11% do ponad 15%.
Jak czytamy w badaniu, liczba kobiet studiujących na publicznych uczelniach technicznych na kierunkach informatycznych wzrosła w ciągu 10 lat o 47% (na wszystkich rodzajach uczelni nawet o 56%), podczas gdy liczba mężczyzn zmniejszyła się o 3%. Należy jednak wziąć pod uwagę, że w tym okresie znacznie uległa poszerzeniu oferta studiów ICT na tych uczelniach.
W roku akademickim 2021/2022 udział kobiet wśród rozpoczynających studia na uczelniach technicznych wyniósł 44%, a wśród absolwentów – 49%. Co ciekawe, według danych Eurostat, Polska ma najwyższy wśród 27 krajów Unii Europejskiej (42%) udział kobiet wśród osób kończących studia doktoranckie w dziedzinie inżynierii i techniki.
“W Polsce stopniowo zwiększają się liczby i udziały kobiet podejmujących studia na uczelniach technicznych i na kierunkach związanych z nowymi technologiami, również dzięki kampaniom zachęcającym dziewczęta i młode kobiety do takich studiów. Nieuchronnie nadchodzi rewolucja kobiet, jednak aby szybciej osiągnąć równowagę płci w tym obszarze, potrzeba intensywnych działań po stronie samych uczelni. Jednym z nich jest udział w kampanii Dziewczyny na Politechniki!/ Dziewczyny do Ścisłych! W tym roku celebrujemy jej 15-lecie” – powiedziała dr Bianka Siwińska, CEO Fundacji Edukacyjnej Perspektywy i pomysłodawczyni kampanii Dziewczyny na Politechniki!/ Dziewczyny do Ścisłych!
Zgodnie z wynikami badań, zróżnicowanie płci wpływa pozytywnie na wydajność zespołów oraz potencjał innowacyjny firm technologicznych. Aby wywołać takie efekty, konieczne jest wzmacnianie obecności kobiet w sferze nowych technologii i innowacji, podkreślają specjaliści.
“Wzmacnianie pozycji kobiet w branży ICT jest korzystne dla pobudzania gospodarki oraz zwiększania inkluzywności społeczeństw” – stwierdził dr inż. Jarosław Protasiewicz, dyrektor Ośrodka Przetwarzania Informacji (OPI). “W okresie 2013-2022 zarówno politechniki, jak i uniwersytety odnotowały czteroprocentowy wzrost udziałów kobiet wśród studentów kierunków informatycznych. Cieszy również fakt, że na najlepszych uczelniach, tak zwanych uczelniach badawczych, udział kobiet wśród studentów IT rośnie nawet bardziej dynamicznie niż w ogóle uczelni – z 14 do 20%” – dodał.
Inżynieria biomedyczna z wyraźną przewagą kobiet
Uznaje się, że o zbalansowaniu płci można mówić wtedy, gdy proporcje kobiet lub mężczyzn mieszczą się w przedziale od 40 do 60%. Warto odnotować fakt, że pewne kierunki na publicznych uczelniach technicznych spełniają już to kryterium. “Są to: analityka biznesowa, informatyka społeczna, matematyka stosowana, biocybernetyka i inżynieria biomedyczna, inżynieria bezpieczeństwa, inżynieria bezpieczeństwa pracy, nanotechnologia i inżynieria obliczeniowa. Szczególnie dużym udziałem kobiet może się poszczycić kierunek inżynierii biomedycznej: w roku akademickim 2021/2022 stanowiły one 64% studentów” – mówi autorka raportu „Kobiety na politechnikach 2023”, dr Anna Knapińska, adiunkta w Laboratorium Baz Danych i Systemów Analityki Biznesowej OPI.
Niestety, gorzej wygląda sytuacja na uczelniach niepublicznych. W tych placówkach żaden z kierunków nie posiadał zrównoważonych proporcji reprezentantów obu płci. Największy odsetek kobiet studiowały media kreatywne (36%) i zarządzanie informacją (34%). Z kolei automatyka i robotyka, mechatronika oraz informatyka stosowana to niemal wyłącznie domena mężczyzn (odpowiednio 96%, 92% i 91%). W Dolnośląskiej Szkole Wyższej we Wrocławiu kobiety stanowiły jedną czwartą ogółu słuchaczy kierunków nowo technologicznych i był to najlepszy wynik spośród wszystkich niepublicznych uczelni technicznych. Na drugim miejscu (17%) uplasowała się Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi.
W przypadku uczelni publicznych, najwyższą proporcję kobiet na kierunkach nowo technologicznych odnotowała w roku akademickim 2021/2022 Akademia Górniczo-Hutnicza imienia Stanisława Staszica w Krakowie, jednak nawet tam zaledwie jedna na pięć studiujących osób była kobietą. Najniższe udziały słuchaczek miały natomiast: Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny imienia Kazimierza Pułaskiego w Radomiu (5%), Uniwersytet Morski w Gdyni (6%) oraz Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku Białej (7%).
Biorąc pod uwagę jedynie samą informatykę, czyli najpopularniejszy kierunek z grupy IT, która była nauczana na 113 uczelniach, sytuacja wygląda inaczej. Uczelnią z najwyższym odsetkiem kobiet wśród studentów informatyki (44%) była Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu. Wśród uczelni publicznych najlepszy wynik osiągnął natomiast Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (21%).
Warto dodać, że w tym roku premiera raportu miała wyjątkowy charakter – z okazji piętnastolecia kampanii Dziewczyny na Politechniki!/ Dziewczyny do Ścisłych! odsłonięto mural, który można oglądać w Warszawie, przy ul. Emilii Plater 25.
Raport dostępny jest na portalu RAD-on: https://radon.nauka.gov.pl/analizy/kobiety-na-politechnikach-2023
