Rosnąca inflacja, znaczne spowolnienie gospodarcze i niepewność geopolityczna – mimo tych poważnych barier rynek pracy w Polsce wciąż jest silny. Wzrost płac dla specjalistów i menedżerów był w 2022 rekordowo wysoki i oczekuje się, że na równie wysokim poziomie pozostanie w roku 2023. Niestety, nadal będzie on poniżej inflacji. Specjaliści firmy Antal pokusili się o wskazanie najważniejszych trendów na rynku pracy w nadchodzącym roku.
1. Pracodawcy nie zrekompensują pracownikom wysokiej inflacji
Podczas rozmów ze specjalistami i menedżerami słyszy się, iż będą domagali się gwałtownych podwyżek w 2023. Część organizacji jest tego świadoma i mówi o konieczności wyrównania płac pracowników. Dotyczy to każdej branży. Jednakże większość pracodawców nie zrekompensują pracownikom wysokiej inflacji podniesieniem wynagrodzeń.
“Na przestrzeni ostatnich miesięcy inflacja rosła z powodu wzrastających kosztów produkcji, cen surowców czy relatywnie wysokiego popytu, co pozwalało przedsiębiorstwom przenosić koszty na konsumentów. W 2023 roku oczekuje się, że inflacja utrzyma się w większości państw, w tym w Polsce, na podwyższonym poziomie, głównie ze względu na wzrost cen energii. Zgodnie z Raportem o inflacji NBP podwyżki wynagrodzeń rok do roku w 2023 roku wyniosą 12,8% w pierwszym kwartale i 10,3% w ostatnim” – komentuje Michał Borkowski, Sector Manager, Antal Finance & HR.
2. Więcej chętnych do pracy
Widać bezpośrednią zależność między zadowoleniem z obecnej sytuacji zawodowej a aktywnością na rynku pracy. Wśród osób, które oceniają, że w ostatnim roku ich sytuacja na rynku zdecydowanie się poprawiła – tylko 23% szuka aktywnie pracy. Wśród tych, którzy twierdzą, że raczej się poprawiła – już 49% przegląda oferty, a wśród osób, które zdecydowanie nie widzą plusów – 76%.
Przyszłość pokaże czy wzrost związany z liczbą osób szukających pracy to chwilowy trend, mający na celu raczej sprawdzenie, jak obecnie wygląda rynek, czy może jednak dotrze do nas zza oceanu zjawisko Wielkiej Rezygnacji (Great Resignation). Trend łączony do tej pory głównie z rynkiem pracy w Stanach Zjednoczonych dotyczy fali zwolnień z inicjatywy pracowników, które wiązać można z brakiem wsparcia ze strony państwa oraz niezadowalającymi warunkami pracy. Jak wskazują specjaliści Antal, pogarszające się wskaźniki ekonomiczne mogą zwiększyć znaczenie stabilizacji i bezpieczeństwa, co przełoży się na ograniczenie składanych wypowiedzeń.
3. Rotacja wynikiem złego zarządzania
Spowolnienie gospodarki zdecydowanie nie sprzyja wzrostowi aktywności specjalistów i menedżerów na rynku pracy. Ale jednocześnie wzbudza ich ciekawość i otwartość na rozmowy dotyczące interesujących stanowisk i nawiązania potencjalnej współpracy z nowym pracodawcą. Ostateczne decyzje podejmowane są jednak zdecydowanie bardziej ostrożnie i są dogłębnie analizowane.
W dużej mierze od pracodawców, ich dojrzałości i kompetencji będzie zależał poziom rotacji pracowników w organizacji a tym samym ich aktywność na rynku pracy. Jak wskazują wyniki badań zaprezentowane w raporcie Antal „Aktywność specjalistów i managerów na rynku pracy”, 53% pracowników odchodzi z powodu złego zarządzania w organizacji. Decydującym czynnikiem są w obecnej sytuacji kompetencje menedżerskie i liderskie osób zarządzających zespołami w sytuacjach trudnych, niestabilnych, z dużą dynamiką zmian, na których wpływ mają pandemia, wojna, kryzys energetyczny, wciąż rosnąca inflacja itd.
4. Zmiany w zakresie pracy zdalnej
Sejm pracuje nad zmianami w zakresie pracy zdalnej. Ustawa przewiduje zarówno pracę zdalną całkowitą jak i hybrydową, stosownie do potrzeb konkretnego pracownika i pracodawcy, a także umożliwienie polecenia pracownikowi pracy zdalnej w szczególnych przypadkach.
Duże zainteresowanie w kontekście nowych przepisów wydają się budzić zapisy wskazujące na konieczność wypłacania ekwiwalentu bądź ryczałtu za pracę zdalną. Od momentu rozpoczęcia epidemii w Polsce i przejścia zatrudnionych na tzw. home office, część firm podejmowała indywidualnie decyzje dotyczące przyznania dodatkowych środków pracownikom na pokrycie kosztów związanych z pracą w domu. “Takie dobrowolne wsparcie stanowiło doskonały element strategii employer brandingowej. Nowa ustawa przyczyni się do większego rozwoju pracy hybrydowej i zdalnej w większości organizacji. Co za tym idzie, popularyzacji work-life balance mającego na celu pomaganie godzenia obowiązków opiekuńczych z życiem zawodowym” – uważa Edyta Markiewicz, Team Leader, Antal SSC/BPO.
5. Giggersi
U podłoża biznesu leży koncepcja postawienia wyzwania tradycyjnym modelom rekrutacji i wprowadzenia rewolucji poprzez uwolnienie siły społeczności i demokratyzację procesów rekrutacyjnych. Na całym świecie jest już ponad 50 milionów osób zarejestrowanych na platformach oferujących pracę w formule GIG, czyli elastycznie, z dużą autonomią wykonywanej pracy. W 2023 zauważymy aktywne wyjście kandydata na rynek w poszukiwaniu nie tylko lepszych źródeł dochodu, ale również dodatkowych zajęć przynoszących gratyfikacje finansową, wskazują eksperci Antal i dodają, że w obliczu stanu gospodarki, drastycznego spadku wartości nabywczej pieniądza, giggersów będzie więcej niż kiedykolwiek.
“Work-life balance , które przerodziło się w work-life integrity teraz przepoczwarzy się w work-oholism. W sytuacji zagrożenia dobrostanu, do którego przywykliśmy możemy próbować wyrzec się well beingu, na rzecz utrzymania standardu życia. Ci, którzy się nie poddadzą, będą podejmować się nadgodzin nie tylko dla siebie, lecz tez dla swoich bliskich. Różne pokolenia, w różny sposób zareagują na tę zmianę jednak możemy się spodziewać wzrostu emigracji zarobkowej – fizycznej bądź zdalnej. Współpraca międzynarodowa utrudniana jest odmiennymi wytycznymi i regulacjami prawa pracy, natomiast samodzielni przedsiębiorcy nie mają takich ograniczeń fiskalnych czy legislacyjnych. Giggersi wzmocnią i przedefiniują rynek pracy” – komentuje Karolina Korzeniewska, ReX Project Manager.
6. Komunikacja asynchroniczna kluczem do skutecznej współpracy
W czasach tak wielu rozpraszaczy i czasopochłaniaczy dla kandydatów będzie liczyć się komunikacja asynchroniczna. To klucz do produktywnej pracy zespołowej, a także przyszłość współpracy. Jednak, aby jej popularność mogła rosnąć, zarządzający będą zmieniać zarówno sposób myślenia, jak i działania.
Komunikacja asynchroniczna pozwala zespołowi pracować w blokach niczym niezakłóconego czasu, gwarantuje zapis wszystkiego, co zostało powiedziane i udostępnione, podczas gdy komunikacja synchroniczna nie zawsze jest rejestrowana, podkreślają specjaliści. Dodatkowo, daje szansę pomyśleć przed udzieleniem odpowiedzi i pozwala komunikować się z zespołem niezależnie od strefy czasowej. “Chodzi o to, aby zastanowić się, co jest do zrobienia i zrobić to dobrze, a jednocześnie respektować czas, uwagę i skupienie innych osób, jak i o zredukowanie liczby bezproduktywnych spotkań” – wyjaśnia Joanna Cieślik, Senior Consultant, Antal Finance & HR.
7. Podnoszenie konkurencyjności pracodawców przez innowacyjność
W skali makroekonomicznej innowacje uważane są za jeden z głównych czynników wzrostu gospodarczego. W perspektywie mikroekonomicznej wprowadzanie innowacji pozwala m.in. obniżać koszty produkcji, podnosić jej jakość, poszerzać asortyment oferowanych wyrobów, lepiej zaspokajać potrzeby konsumentów, szybciej reagować na zmiany oczekiwań nabywców, zmniejszać zużycie surowców i energii, obniżać szkodliwość ekologiczną produkcji, podnosić bezpieczeństwo pracy.
Z raportu Antal i Sodexo “Innowacyjne środowisko pracy” wynika, że aż 70% specjalistów i menedżerów uważa, że innowacyjność firmy przy wyborze pracodawcy jest ważna. 30% pracodawców wspiera innowacyjność poprzez inwestycje we wdrożenia innowacyjnych rozwiązań, automatyzację prostych procesów oraz technologie ułatwiające komunikację. Warto zwrócić też uwagę na to, że innowacyjność jest bardzo doceniana przez pracowników, którzy oceniają swoją firmę jako nowatorską.
8. Metaversum nowym kanałem komunikacji
Według raportu Antal “Trendy rekrutacyjne” wynika, iż prawie ⅓ respondentów uważa, że metaversum będzie odgrywać znaczącą rolę w rekrutacji, a prawie 40% widzi w wirtualnej rzeczywistości potencjał, jednocześnie podkreślając, że ich zdaniem nie będzie to wszechobecne zjawisko.
“W ciągu najbliższego roku będziemy świadkami dalszego rozwoju nowych technologii w HR. W ten sposób napędza się metawszechświat jednocześnie tworząc nowe potrzeby rekrutacyjne. Już teraz większość działów odpowiedzialnych za obszar kapitału ludzkiego w firmach korzysta aktywnie z dostępnych technologii. To przekłada się też na znaczne przyspieszenie oraz skrócenie prowadzonych procesów. Firmy szukają sposobu na optymalizację działań przy jednoczesnym zwiększaniu współczynnika sukcesu i pozostaniu konkurencyjnym na rynku pracy” – twierdzi Karolina Bucka, Team Leader, Antal IT Services.
9. Recruitment Process Outsourcing jako bezpieczne rozwiązanie na trudne czasy
RPO (Recruitment Process Outsourcing), a w polskim odpowiedniku Outsourcing Procesów Rekrutacji, to kompleksowe pozyskiwanie kandydatów do pracy dla klienta, wykonywane przez zewnętrzne firmy rekruterskie. Często z tej usługi korzystają nie tylko „rekiny”, ale i małe przedsiębiorstwa. Głównie ze względu na fakt, że nie posiadają one wystarczającej kadry, by móc samodzielnie przeprowadzić rekrutację od początku do końca.
Jak wskazują eksperci Antal, w kolejnym roku przewidywany jest nie tylko duży wzrost zainteresowania usługą RPO, ale również korzystania z niej przez firmy. W obecnych czasach przedsiębiorstwa będą przenosić z zagranicy do Polski procesy, których realizacja w Polsce będzie bezpieczna i efektywna jakościowo oraz kosztowo oraz korzystać z zasobów w formule outsourcingu, zamiast kreować nowe etaty. Już teraz, co czwarty respondent biorący udział w badaniu Antal “Trendy rekrutacyjne” deklaruje korzystanie z usługi RPO, a świadczy to wszystko o dojrzałbym traktowaniu biznesu w Polsce, podkreślają specjaliści.
10. Kompetencje techniczne, miękkie i języki, czyli must have idealnego pracownika
Wśród najbardziej pożądanych kompetencji oprócz stricte technicznych, eksperci Światowego Forum Ekonomicznego wymieniają także miękkie m.in. inteligencję emocjonalną, krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów czy zdolność uczenia siebie i innych. Wraz z postępującą robotyzacją zapotrzebowanie na umiejętności miękkie będzie rosnąć.
“Trendy na rynku pracy wyraźnie wskazują, jakie dziedziny umiejętności będą się też liczyć w najbliższej przyszłości – to m.in. informatyka, matematyka i ekonomia, ale także bankowość czy marketing i sprzedaż internetowa. Nie można także zapominać o językach obcych. Rynek pracy odczuwa deficyt osób z ich znajomością na poziomie minimum B2 lub C1. Najczęściej pożądanym językiem niezmiennie jest angielski, a w dalszej kolejności są to: niemiecki, francuski, holenderski, włoski i hiszpański. Na znaczeniu zyskują też języki skandynawskie, a z powodu sytuacji migracyjnej także ukraiński” – podsumowuje Maryla Aftanasiuk Lisiecka, Business Unit Director, Antal Sales & Marketing.
