Jak GenAI przyjmuje się na Akademii?

Prof. Katarzyna Śledziewska, dyrektor zarządzająca DELab UW, organizuje we współpracy z MNiSW na Uniwersytecie Warszawskim konferencję „GenAI in Higher Education: New Perspectives for Research and Teaching”.  

Skąd pomysł na organizację konferencji?

Pomysł na to spotkanie wynika wprost z wyzwań, fundamentalnych wyzwań, przed którymi stoją dziś uczelnie wyższe, takich jak niedopasowanie do zmieniającego się rynku pracy, potrzeba rozwijania kompetencji horyzontalnych i społecznych, brak zarządzania opartego na danych czy sztywność struktur organizacyjnych. Technologia generatywnej sztucznej inteligencji (GenAI) okazuje się nie tylko wyzwaniem, ale również szansą na głęboką transformację instytucji akademickiej.

W takim kontekście konferencja, która odbędzie się 29–30 maja 2025 roku na Uniwersytecie Warszawskim, staje się przestrzenią realnego wsparcia tej transformacji.

Jakie tematy zgłosili prelegenci – co nam to mówi o wyzwaniach adaptacji GenAI?

Tematyka zgłoszonych referatów dowodzi, że środowisko akademickie nie tylko dostrzega konieczność adaptacji do nowych warunków, ale aktywnie poszukuje sposobów, by uczynić ją świadomą, odpowiedzialną i twórczą.

Dominują tematy koncentrujące się wokół czterech głównych obszarów: oceny potencjału GenAI w badaniach i dydaktyce, etyki jej stosowania w środowisku akademickim, badań nad spersonalizowanymi narzędziami dla edukacji wyższej oraz rozwoju umiejętności korzystania z GenAI przez studentów i kadrę naukową. Ten rozkład tematyczny dokładnie odzwierciedla mapę najważniejszych wyzwań, z którymi mierzą się dziś uczelnie.

Zgłoszenia pokazują, że GenAI nie jest już postrzegana jako narzędzie przyszłości – to technologia obecna tu i teraz, która rewolucjonizuje sposób, w jaki prowadzimy badania, uczymy, organizujemy procesy edukacyjne. Prelegenci podzielą się doświadczeniami wykorzystania GenAI zarówno w naukach ścisłych, jak i humanistycznych – w przeglądzie literatury, kodowaniu, klasyfikacji danych, ale też w formułowaniu hipotez, projektowaniu eksperymentów czy analizie tekstów kultury. W wielu wystąpieniach pojawia się obraz GenAI jako nowego „współnaukowca” – agenta, który wspiera nie tylko technicznie, ale i intelektualnie.

O szeregu wyzwań z perspektywy pedagogicznej, będziemy między innymi dyskutować z prof. Neilem Selwynem z Monash Universtiy w Australii – mogę już potwierdzić jego udział jako jednego z najważniejszych gości konferencji.

Jednocześnie bardzo mocno wybrzmiewają wątki etyczne – niepewność związana z brakiem regulacji, potrzeba zachowania równowagi między otwartością na innowacje a ochroną wartości akademickich, kwestie nadużywania środowiska naturalnego. To sygnał, że uczelnie potrzebują dziś nie tylko dostępu do technologii, ale także refleksji nad jej konsekwencjami – i narzędzi do kształtowania odpowiedzialnej polityki AI (tzw. AI governance).

Jak – przez pryzmat tych zgłoszeń – wygląda gotowość od strony znajomości narzędzi, ich dostępności i infrastruktury?

Zgłoszenia do konferencji pokazują silną potrzebę rozwoju kompetencji cyfrowych – zarówno wśród studentów, jak i kadry akademickiej. Pojawiają się propozycje działań edukacyjnych, szkoleń, platform dydaktycznych i scenariuszy włączania GenAI do procesu kształcenia. To bezpośrednia odpowiedź na jeden z najpilniejszych priorytetów rozwoju szkolnictwa wyższego: przekształcanie efektów uczenia się w kierunku umiejętności praktycznych, refleksyjnych i transferowalnych, realnie potrzebnych na rynku pracy.

Uczelnie powinny aktywnie podejmować próby rozwijania własnych modeli językowych (LLM), trenowanych na zasobach tworzonych wewnętrznie – to właśnie one mogą stać się źródłem przyszłych przewag, baz wiedzy i unikalnych narzędzi wspierających badania, dydaktykę i administrację. Takie praktyki sprawdziły się w bankach czy innych instytucjach świadomie budujących strategie AI. O własnych wewnętrznych strategiach wobec tworzenia instytucjonalnych modeli językowych również zamierzamy dyskutować – korzystając z obecności międzynarodowego grona uczestników, w tym w mocnym partnerstwie europejskim 4EU+.

To pierwsza międzynarodowa konferencja o tematyce adaptacji GenAI na polskich uczelniach – podkreśla Pani znaczenie spotkania się w tak szerokim gronie.

W naszej intencji konferencja będzie przestrzenią wzajemnego uczenia się i budowania wspólnoty praktyków. Dzięki obecności prelegentów z różnych uczelni i krajów, możliwa będzie wymiana doświadczeń, wspólna identyfikacja barier i dobrych praktyk. To tym bardziej istotne, że skuteczna transformacja uczelni nie wydarzy się ani odgórnie, ani wyłącznie technicznie. Wymaga budowy kultury współpracy, otwartości i dzielenia się wiedzą.

W tym sensie konferencja „GenAI in Higher Education” doskonale wpisuje się w proces przekształcania uczelni w kierunku nowoczesnej, zrównoważonej, innowacyjnej instytucji – takiej, która nie tylko reaguje na wyzwania współczesności, ale aktywnie współtworzy przyszłość edukacji i nauki.

PIERWSZA KONFERENCJA O GENAI NA POLSKICH UCZELNIACH

Konferencja “GenAI in Higher Education: New Perspectives for Research and Teaching” odbędzie się w dniach 29-30 maja 2025 r. na Uniwersytecie Warszawskim.

Informacje o konferencji, zarys programu, zapisy i aktualności: https://delab-uw.github.io/delab-conference/

Organizatorem konferencji jest DELab UW. Partnerem konferencji jest MNiSW.