Już niebawem spółka technologiczna należąca do Jastrzębskiej Spółki Węglowej SA będzie świadczyć usługi dla firm spoza sektora górniczego. Tomasz Błaszczyk, prezes JSW IT Systems Spółka z o.o. i Krzysztof Szymański wieloletni szef IT, a obecnie dyrektor pionu sprzedaży spółki opowiadają o jej potencjale i transformacji. JSW IT Systems to jedna z 17 spółek-córek Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej (GK JSW). Spółka powstała ponad 26 lat temu, początkowo jako spółka pracownicza pod nazwą CIROW (Centrum Informatyki Rybnickiego Okręgu Węglowego). Od roku 2018 spółka działa pod obecna nazwą ze 100% udziałem właścicielskim Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Głównym klientem JSW IT Systems Sp. z o.o. jest Grupa Kapitałowa JSW, dla której Spółka stanowi zaplecze informatyczne. Łącznie działa na rzecz 32 tys. pracowników wszystkich spółek Grupy Kapitałowej. JSW IT Systems zapewnia obsługę informatyczną przedsiębiorstw, aktywnie działając w obszarze Przemysłu 4.0, wspierając cyfrową transformację przedsiębiorstw, digitalizację procesów biznesowych, integrację i analizę danych operacyjnych i produkcyjnych oraz zapewniając dostęp do narzędzi do podejmowanie decyzji na różnych poziomach zarządzania. Spółka zapewnia również narzędzia do digitalizacji pracy, tworząc cyfrową przestrzeń roboczą. Własne zespoły programistów i automatyków budują aplikacje biznesowe oraz układy automatyki przemysłowej m.in. do monitorowanie i sterowanie procesami produkcyjnymi. Ważnym obszarem działania jest zapewnienie ciągłości dostarczanych usług oraz bezpieczeństwo danych osobowych i cyberbezpieczeństwo. Dywersyfikacja przychodów Grupy Obecnie JSW IT Systems stoi przed wielkimi zmianami – plany zakładają, że w 2025 roku zacznie świadczyć w większym wymiarze usługi na rynku poza GK JSW. „Dotychczas 98% naszych przychodów pochodziło z obsługi spółek Grupy. Zgodnie z naszą strategią, w najbliższym czasie planujemy intensywnie rozwijać ofertę na rynku zewnętrznym. Także poza sektorem wydobywczym i górnictwem. Tym samym najważniejszym celem na najbliższe miesiące i lata jest rozwój sprzedaży w oparciu o posiadaną ofertę” – mówi Tomasz Błaszczyk, prezes JSW IT. Strategia JSW obejmuje dywersyfikację przychodów całej Grupy Kapitałowej. „Wszyscy zdają sobie sprawę, że sektor węglowy nie może być jedynym źródłem przychodów dla tak dużej Grupy. Dlatego spółki w Grupie mają za jeden z celów wychodzenie z produktami na zewnątrz, aby wykorzystać zdobyte doświadczenia w innych branżach” - dodaje. Warto podkreślić, że zmiana nie ma związku z ogólnoświatową agendą dekarbonizacji. Kopalnie Jastrzębskiej Spółki Węglowej wydobywają węgiel koksowy, który jest kluczowym surowcem niezbędnym do produkcji stali. Jednocześnie, Grupa JSW jest znaczącym producentem węgla koksowego, praktycznie jedynym w Polsce i największym w Europie. Trudno sobie wyobrazić rezygnację z jego pozyskiwania – tym bardziej, że jest to jeden z surowców krytycznych dla rozwoju Unii Europejskiej. JSW tymczasem posiada rozpoznane zasoby węgla wystarczające, przy założonym poziomie eksploatacji, na około 40-50 lat wydobycia. Przygotowania do rynkowej podróży Podstawą do ekspansji rynkowej jest rozwijany od 2011 roku zintegrowany system zarządzania usługami zgodny z normą ISO 20000, który - w połączeniu z normą ISO 27001 dotyczącą bezpieczeństwa informacji - tworzy kompleksowe, zintegrowane rozwiązanie gwarantujące jakość, bezpieczeństwo i ciągłość dostarczania usług. Dzięki temu firma posiada dobrze wypracowane procedury wewnętrzne oraz dobrze zdefiniowany katalog usług. "Katalog usług obejmuje 70 pozycji, które mają swoje warianty dostosowane do poszczególnych klientów. To stanowi dobrą bazę do przyłączania nowych – zewnętrznych klientów " – mówi Krzysztof Szymański, wieloletni szef IT w JSW IT Systems, od stycznia br. dyrektor nowo powołanego pionu sprzedaży. Przez ostatnie miesiące przeprowadzone zostały analizy rynkowe i projekty Proof of Concept, mające na celu sprawdzenie czy oferta spółki ma szansę przyjąć się na rynku. Wyniki są bardzo pozytywne i zachęcające. „Mamy już pierwszych potencjalnych klientów i pierwsze spostrzeżenia dotyczące atrakcyjności naszych produktów w poszczególnych branżach. Jesteśmy już ukierunkowani, w jaki sposób będziemy prowadzić działania marketingowe i konfigurować oferty” – zapewnia Tomasz Błaszczyk. JSW IT Systems chce podzielić się doświadczeniem Grupa kapitałowa JSW to - oprócz kopalni – koksownie, spółki produkcyjno-remontowe, inżynieryjne, rekultywacyjne, transportowe i usługowe. Zakres działalności grupy jest bardzo szeroki i obejmuje różne funkcje wspomagające górnictwo. Przedsiębiorstwa zajmujące się na przykład rekultywacją terenu czy gospodarką wodną mają niewiele wspólnego z górnictwem, a także wymagają jednak wsparcia ze strony IT, co buduje doświadczenia JSW IT Systems w różnych branżach. „Portfel naszych produktów to rozwiązania złożone oraz uniwersalne. Pierwszą grupę tworzą rozwiązania dla przemysłu i energetyki, w szczególności systemy klasy SCADA, układy sterowania oraz infrastruktura AKPiA, a także nadążne układy kompensacji mocy biernej. Wdrażane przez nas układy automatyki zostały wypracowane dla potrzeb naszego klienta i przynoszą mu wymierne korzyści. Większość naszych produktów pozwala na implementację u klientów z innych sektorów przemysłu. Inną grupą produktową są bardzo uniwersalne aplikacje, obsługujące, przykładowo, proste procesy związane ze sprawami kadrowymi i pracowniczymi” – mówi Tomasz Błaszczyk. Jak podkreśla - jeśli zajdzie taka potrzeba, spółka będzie w stanie łatwo rozbudować swoje struktury, liczące dziś 300 osób. „Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że nasi klienci realizują różnorodne procesy. Musimy utrzymywać pełną gotowość do wsparcia spółek w dowolnym momencie. Nasz helpdesk działa 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu” – mówi prezes spółki JSW IT Systems. Oznacza to, że spółka posiada możliwość szybkiego skalowania oraz rozbudowy w oparciu o przygotowane struktury i kompetencje, a przede wszystkim - produkty. „Mamy silnie rozwinięte kompetencje techniczne, informatyczne i zasobowe. Każdy zespół ma swoją pojemność i elastyczność, ale jesteśmy przygotowani do jego rozwoju. W firmie zachodzą również wewnętrzne zmiany, które pozwalają nam rozwijać zespoły, kształtować młode, bystre i chętne do rozwoju osoby, aby firma mogła się rozwijać w kilku perspektywicznych obszarach” – dodaje Tomasz Błaszczyk. Cyberbezpieczeństwo klasy górniczej Ze wspomnianych analiz biznesowych wynika, że najsilniejsze i potencjalnie najbardziej atrakcyjne elementy oferty JSW IT Systems to produkty z zakresu bezpieczeństwa IT/OT. Zespół cyberbezpieczeństwa zebrał wielowymiarowe doświadczenie w ramach działalności na rzecz grupy JSW, co potwierdza fakt, że z sukcesami mierzy się z poważnymi konkurentami na tzw. cyberpoligonach. „Nie jesteśmy resellerem czy vendorem. Sprzedajemy usługę i zapewniamy wsparcie techniczne w zakresie IT i OT oraz nasze kompetencje. Naszą ofertą może być punktowe lub całościowe podejście do cyberbezpieczeństwa, od audytów dojrzałości organizacji pod kątem cyberbezpieczeństwa po wdrażania produktów i całych ekosystemów cybersecurity” – mówi Krzysztof Szymański. Ciężar gatunkowy cyberbezpieczeństwa zbudowanego przez JSW IT Systems determinuje jednak pierwszy, domyślny krąg odbiorców rozwiązań oferowanych przez tą spółkę. „Jesteśmy w pierwszej kolejności gotowi do rozmów z sektorami, gdzie występuje infrastruktura krytyczna i gdzie bezpieczeństwo ma kluczowe znaczenie. Są to na przykład spółki kolejowe, przewoźnicy, zarządcy infrastruktury w sektorze publicznym, np. wodociągi” – mówi Tomasz Błaszczyk. Szczególne szanse w zakresie komercjalizacji oferowanych usług przedstawiciele JSW IT Systems dostrzegają właśnie w obszarze cybersec – dla wielu organizacji objętych nowymi regulacjami, jak na przykład wymogi wynikające z nowelizacji ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, wdrożenie odpowiednich rozwiązań i zmian organizacyjnych stanowi potężne wyzwanie. Dostrzegają potężne koszty i lukę kompetencyjną. „Oswajamy pierwszych klientów z tym wyzwaniem. Nasze audyty nie stanowią dużego kosztu, a pozwalają potencjalnym klientom poznać własną organizację naszymi oczami, dostrzec, gdzie są ryzyka, opisać je, zaplanować metody ich zniwelowania oraz dobrać rozwiązania” – mówi Krzysztof Szymański „Bezpieczeństwo przestaje być potężnym wyzwaniem, a staje się elementem, który rozumiemy i wiemy, jak nim zarządzać. Potrafimy kompleksowo zabezpieczyć np. serwerownię, ale przy okazji oferujemy usługi komplementarne, możemy na przykład wdrożyć lub zaktualizować Active Directory lub zwirtualizować całe środowisko” – podkreśla. Zapleczem oferty JSW IT Systems w obszarze cyberbezpieczeństwa jest środowisko infrastrukturalne JSW. "Posiadamy własne, polskie centra przetwarzania danych. Są to jednostki bardzo dobrze zabezpieczone, zarówno fizycznie, jak i geograficznie. Korzystamy z najwyższej klasy światowych rozwiązań w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa, takich jak systemy SIEM, SOAR, PAM, XDR, DLP, czy np. NDR, co gwarantuje najwyższy poziom ochrony systemów i danych" – mówi Krzysztof Szymański. Rozwinięciem kompleksowego podejścia jest projekt budowy systemu monitorowania cyberzagrożeń w górnictwie, który został dofinansowany przez NCBR. „Połączyliśmy wymagania i potrzeby sieci IT oraz użytkowników i systemów po stronie OT w jeden spójny system, dostarczając analitykom bezpieczeństwa wstępnie przeanalizowane i skategoryzowane zdarzenia, m.in za pomocą sztucznej inteligencji i algorytmów behawioralnych, tak aby wyodrębnić z całej masy zgłoszeń tylko te, które mogą być faktyczne incydentem bezpieczeństwa” – wyjaśnia Krzysztof Szymański. W ramach tego projektu specjaliści JSW IT Systems zbudowali również urządzenie, które pozwala monitorować ruch w sieci technologicznej zakładów górniczych pod ziemią. Wykorzystują sztuczną inteligencję do wykrywania anomalii na poziomie protokołów komunikacyjnych i transmisji danych. To także dowód na całościowe podejście - od transmisji danych z urządzeń produkcyjnych, po zarządzanie całym procesem. „System został zbudowany dla górnictwa, ponieważ tutaj działamy i mieliśmy zgodę właściciela na uruchomienie projektu pilotażowego. Jest to jednak rozwiązanie otwarte, możliwe do dostosowania pod kątem potrzeb innych branż” – dodaje Krzysztof Szymański. "Nasz produkt nazywa się System Monitorowania Cyberzagrożeń w Górnictwie. Ale przy słowie 'górnictwie' należy jednak dostawić z gwiazdkę z dopiskiem: wstawić dowolną branżę” - dodaje prezes JSW IT Systems i podsumowuje: „To jedna z naszych kluczowych kompetencji i pozycji asortymentowych. Wiemy, w jakich czasach żyjemy i że przez pewien czas na pewno spokojniej nie będzie. Proszę sobie wyobrazić, że system produkcyjny, jakikolwiek element linii produkcyjnej w poważnym zakładzie, przestaje działać z powodu ataku hakerskiego. Niezależnie od tego, czy jest to kopalnia, czy jakakolwiek inna produkcja, dla danego producenta jest to ogromny problem". Energia optymalizowana w skali przemysłowej i komputery przemysłowe Drugi obszar, w którym spółka dostrzega swój potencjał i gdzie mogą pojawić się znaczące przychody zewnętrzne, to automatyka i energetyka. „Współpracujemy z firmami okołogórniczymi, które szukają możliwości budowy instalacji poza przemysłem górniczym. Możemy być partnerem w zakresie systemów SCADA, monitoringu, zdalnego sterowania, a także budowy systemów monitoringu zużycia energii i innych mediów energetycznych, a także kompleksowych instalacji automatyki procesów technologicznych” – mówi Krzysztof Szymański. Kopalnia to potężny odbiorca prądu, ale posiada także własne generatory wytwarzające energię elektryczną z metanu. Optymalne zarządzanie energią wymaga odpowiedniego dostosowania zakupów energii i sterowania własnymi źródłami wytwórczymi. JSW IT Systems zbudowała własny system monitoringu połączony z siecią liczników. Dostarcza on raporty ze zużycia energii i innych mediów technologicznych. Elementem rozwiązania jest system nadążnej kompensacji mocy biernej dla dużych zakładów przemysłowych, który monitoruje sieć średniego napięcia i dobiera parametry pracy urządzeń, aby osiągnąć założone parametry mocy biernej. To przynosi konkretne korzyści. Na przykład, miesięczne oszczędności jednego zakładu z tytułu opłaty za moc bierną, są na poziomie 300 tys. złotych. Oprócz części energetycznej w systemie zamodelowane są wszystkie istotne procesy technologiczne i produkcyjne. „System HADES jest zbudowany na polskiej platformie ASIX, z której producentem mamy bardzo dobry kontakt. System jest modułowy, więc można go dopasować do każdego procesu technologicznego i energetycznego. Może działać na pojedynczym urządzeniu sterującym z poziomu panelu HMI przy pompie lub na serwerach w układzie wysokiej dostępności” – mówi Krzysztof Szymański. Unikalną część oferty spółki stanowią komputery przemysłowe. Dział automatyki buduje komputery, których pierwsze modele przeznaczone były dla górnictwa. Dziś oferta jest szersza. „Obecnie maszyny klasy pyłoszczelności i wodoodporności IP56, można stosować w pomieszczeniach, które nie są zagrożone wybuchem pyłu węglowego i metanu, ale zostały zlokalizowane pod ziemią. Produkujemy też komputery które można zastosować dla przemysłu spożywczego, chemicznego i innych, gdzie rygory są podwyższone odpowiednimi normami” – mówi Tomasz Błaszczyk. Produkcja agentów AI Nie możemy pominąć tematu sztucznej inteligencji. JSW IT Systems na podstawie swoich doświadczeń bada trzy ścieżki wykorzystania sztucznej inteligencji – także w kontekście przyszłej komercjalizacji takich rozwiązań. Pierwszy stanowi obszar analizy obrazu. „Zaczęliśmy od analizy obrazów z kamer pod ziemią i zbudowaliśmy własny szkielet rozwiązania. Zdobyliśmy kompetencje i potrafimy je wykorzystać w celach biznesowych, np. do monitoringu zagrożeń pod ziemią. Rezultaty tych analiz mogą służyć np. automatyzacji odstawy urobku” – mówi Krzysztof Szymański. Doświadczenia te będą przydatne także w budowie rozwiązań z obszaru utrzymania predykcyjnego. „Testowaliśmy różne rozwiązania typu predictive maintenance, ale dostępne systemy nie odpowiadają specyfice zakładu górniczego. Myślimy więc o zbudowaniu własnego rozwiązania odpornego na specyficzne warunki eksploatacyjne” – mówi Krzysztof Szymański. Trzeci obszar wykorzystania AI dotyczy zastosowania dużych modeli językowych. Spółka JSW IT Systems zbudowała, we współpracy z ekspertami po stronie biznesu, bogaty portal wiedzy branżowej dla pracowników. „Zaczęliśmy budować własnego asystenta AI, który będzie pomagał użytkownikom korzystać z bogactwa wiedzy i szkoleń dostępnych na portalu Strefa Sztygara. Nauczyliśmy go już zaawansowanej wiedzy z zakresu prawa górniczego i chcemy go udostępnić dla biznesu. W pierwszym kwartale tego roku większa grupa użytkowników zacznie go testować i wspólnie z nami rozwijać” – mówi Krzysztof Szymański. „Jest to jeden z produktów, który moglibyśmy oferować innym spółkom, budując asystenta GPT on-premise. Stosunkowo łatwo buduje się takie rozwiązania na platformach Microsoft, Amazon czy Google, ale w tym wypadku chodzi o specyficzną, czasami poufną, wiedzę i stąd pomysł budowy rozwiązania on-premise'owego. Wypracowaliśmy mechanizmy uczenia naszego modelu. Eksperci zadają pytania, dostają odpowiedzi i oceniają je. Mamy sygnał zwrotny i szkolimy model, aby odpowiadał coraz dokładniej. Nasz asystent może działać z wiedzą ogólną, podobnie jak np. ChatGPT, ale można go załadować specjalistyczną wiedzą w danym obszarze, jak zrobiliśmy z wiedzą górniczą. To narzędzie pomocne do pracy, wyszukiwania informacji i rozmowy na specjalistyczne tematy” – zapewnia. W czerwcu 2024 r. doszło do wizyty przedstawicieli JSW IT Systems w Cyfronecie. Jej celem było poznanie ludzi i podejścia do współpracy z dużym centrum przetwarzania danych. Intencją spółki była ocena własnych możliwości w stosunku do potrzeb zgłaszanych przez własny biznes. Obsłużenie potencjalnych klientów zewnętrznych – jeszcze uwydatni lukę pomiędzy zapotrzebowaniem a możliwościami. „Mamy świadomość, że nie wszystko damy radę zrobić we własnym środowisku. Czasami wymaga to dużych mocy obliczeniowych, choćby okresowo. W Cyfronecie poszukujemy partnera do realizacji naszych pomysłów na większe projekty, które wymagają mocy obliczeniowej i zaawansowanych kompetencji” – wyjaśnia. Kopalnia kompetencji data driven Rozwiązania, na których m.in. firma planuje rozwijać biznes dotyczą także podejścia data-driven organization. Kompetencje i doświadczenie w tych zagadnieniach są gromadzone od kilku lat. Początek dał projekt koordynacji obszarów IT i OT w celu dostarczania danych biznesowych i produkcyjnych do podejmowania decyzji. W JSW powstało wówczas Centrum Zaawansowanej Analityki Danych, które zatrudniło analityków odpowiedzialnych za analizę danych i monitorowanie istotnych parametrów kopalń oraz całej grupy. „Jako dział IT dostarczyliśmy całą infrastrukturę, centrum danych i narzędzia. Wyzwaniem było dostarczenie danych, ponieważ np. brakowało infrastruktury pod ziemią. Na powierzchni dostęp do urządzeń i procesów był stosunkowo łatwy, ale pod ziemią brakowało odpowiednich sieci transmisyjnych” – wspomina Krzysztof Szymański. Niezbędne było wówczas wdrożenie rozwiązań, które pozwolą zapewnić ciągłość transmisji danych i odporność na przerwy. Zostało to zrealizowane we współpracy z działami łączności i automatyki na kopalniach. „Skoordynowaliśmy działania, zapewniliśmy technologiczną spójność i konfigurację całej sieci, aby była zarządzana efektywnie i miała odpowiednią przepustowość. Posłużyło do tego narzędzie zrealizowane przez JSW IT Systems – Szkieletowy Węzeł Transmisyjny, który jest zabudowany na różnych poziomach kopalń, służy jako źródło danych o ruchu i pozwala zarządzać siecią” – dodaje Krzysztof Szymański. Kolejnym wyzwaniem na drodze do efektywnego gromadzenia danych biznesowych w grupie JSW była różnorodność technologii, protokołów transmisyjnych i systemów monitoringu, co wymagało standaryzacji. „W ramach projektu standaryzacji danych i systemów SCADA powstał nasz autorski system HADES, który integruje wszystkie procesy i urządzenia technologiczne oraz produkcyjne. W ten sposób standaryzujemy dane, tworząc centralny serwer i hurtownię danych technologicznych” – mówi Krzysztof Szymański. Na bazie tego rozwiązania możliwe było stworzenie wielu przydatnych analiz i raportów w zakresie pracy poszczególnych urządzeń i całych kompleksów ścianowych. Daje to na bieżąco materiał do optymalizacji procesów. Przykładem jest problem obwałów stropów powodujących przerwy w wydobyciu. „Dzięki współpracy ze specjalistami z JSW zbieramy dane z urządzeń zabezpieczających strop. Analiza tych danych i zarządzanie stropem na ich podstawie spowodowały, że ilość obwałów spadła o 25%. Przynosi to wymierne, bardzo istotne korzyści dla procesów wydobycia” – mówi Krzysztof Szymański. Dane technologiczne są łączone w miarę potrzeb z hurtownią danych biznesowych, zbieranych z procesów finansowo-księgowych. Obecnie spółka pracuje nad dodawaniem kolejnych elementów, instalacji i przygotowywaniem coraz bardziej zaawansowanych analiz, które dostarczą więcej danych operacyjnych. Dane w służbie infrastruktury Redukcja obwałów stropów wpisuje się w szerszy nurt utrzymania infrastruktury w grupie JSW. Raporty dostarczane są codziennie na każdą zmianę. Informują, które elementy są źle wyskalowane lub podparte, aby poprawić ich stan i zmniejszyć ryzyko obwałów stropu. Jest to ciekawy przykład efektów współpracy między obszarami OT i IT oraz analitycznym. Czy proces ten można rozszerzać? „Wiemy, kiedy maszyny pracują, kiedy stoją, z jakiego powodu – czy to planowane przerwy na konserwację, czy awarie oraz jakie są typy awarii. Dzięki naszm rozwiązaniom ograniczono najbardziej uciążliwy powód przerw – obwały stropu – ale teraz analizowane są kolejne elementy zakłócające ciągłość produkcji i podejmowane odpowiednie działania. Oprócz podstawowego dla nas wymiaru bezpieczeństwa, wprost przekłada się to na optymalizowanie wykorzystania drogich maszyn i urządzeń pod ziemią” – mówi Krzysztof Szymański. W spółce ten sukces postrzegany jest zarazem jako podstawa do budowy uniwersalnego produktu, który w ramach nowej strategii będzie można oferować także poza sektorem wydobywczym. „Podstawą jest produkt o specyficznym, górniczym zastosowaniu. Jednak wpisuje się on w kierunek predictive maintenance, czyli operacji na danych, które pozwalają zabezpieczyć się przed ryzykami i uciążliwościami w przyszłości. Jest to światowy trend, niezwykle perspektywiczny – to ważne, że zebraliśmy tak udane doświadczenia” - zaznacza Tomasz Błaszczyk, prezes JSW IT Systems. Z perspektywy obecnych planów spółki kluczowe znaczenie ma fakt, że pozyskane doświadczenie i kompetencje istotnie wykraczają poza specyfikę branży górniczej. „Umiejętność modelowania analitycznego i matematycznego polega na zrozumieniu procesu, danych i parametrów oraz przekształceniu ich na modele. Następnie tłumaczymy wyniki tych modeli na język biznesu. Jako JSW IT Systems nie znamy się na samym górnictwie ani na procesach wydobywczych. Naszą rolą jest modelowanie danych we współpracy z biznesem” – podkreśla prezes spółki. W przypadku kopalń działających na Śląsku, takie modelowanie jest trudniejsze ze względu na specyfikę górotworu. Cykle eksploatacji urządzeń w tych warunkach wydobycia są dużo krótsze niż, na przykład, przy wyrobiskach eksploatowanych w innych regionach Polski. W obszarze działania JSW eksploatacja jednego obszaru trwa do półtora roku. Potem trzeba przenieść się w inne miejsce, co zmienia fizyczne warunki pracy i utrudnia budowę modeli predykcyjnych. Zaawansowana analityka biznesowa Kopalnia to jednak nie tylko podziemie, ale także szereg instalacji naziemnych, takich jak szyby, maszyny wyciągowe czy wentylacja. Modele eksploatacji dla tych elementów są łatwiejsze do zbudowania, ponieważ działają one przez długi czas. Szczególnie interesującym obiektem dla objęcia analityką w JSW są Zakłady Przeróbki Mechanicznej Węgla, który uzdatniają węgiel i normalizują jego parametry. „Stworzyliśmy system zbierający dane z zakładów przeróbczych i budujemy hurtownię danych, aby przejść do fazy predykcji. To ważny element, ponieważ urobek z dołu ma różną jakość. Na końcu trzeba go oczyścić z niepotrzebnych elementów, wzbogacić w odpowiednich procesach i przygotować w gramaturze, jakiej życzy sobie odbiorca” – wyjaśnia Krzysztof Szymański. Dodaje przy tym, że niektóre parametry węgla można określić dość szybko i łatwo, podczas gdy inne wymagają procesów chemicznych do ich ustalenia. „Aby usprawnić ten projekt wdrożyliśmy zaawansowane rozwiązanie - trójwymiarowy model złoża oparty na danych geologicznych. Model ten pokazuje poszczególne warstwy i rozkład złóż eksploatowanych przez JSW. Dodatkowo, zawiera model jakościowy, który na podstawie wcześniejszych wyników rozpoznania pozwala wstępnie zorientować się, z czym będziemy mieli do czynienia przy planowaniu wydobycia” – podkreśla Krzysztof Szymański. Tego typu analiza pozwala zaplanować jakość i ewentualne specyficzne zanieczyszczenia, które pojawią się podczas eksploatacji. Umożliwia to zakładom przeróbczym lepiej przygotować się do procesu wzbogacania. Planują i operują tym samym na rzeczywistej wiedzy co do parametrów wyrobiska. Korelacja tych danych z finansowymi predykcjami dotyczącymi rynków i zapotrzebowania może wpłyną na wypłaszczanie cykli charakterystycznych dla branży. Otwiera też kolejne, nowe możliwości optymalizacji. Budowa kompetencji w tym trudnym i wielobranżowym obszarze pozwala wychodzić JSW IT Systems z ofertą poza sektor górniczy. „Naszą intencją jest zmiana wizerunku z postrzegania nas jako części górnictwa na producenta oprogramowania i dostawcę zaawansowanych usług IT/OT na rynku. Chcemy pokazać, że nie tylko rozumiemy górnictwo, ale potrafimy działać w różnych branżach” – mówi Tomasz Błaszyk.
