Work-life fit – nowy trend na rynku pracy

Jeden z najnowszych światowych trendów na rynku pracy — wkracza do Polski. Koncepcja “Work-life fit” zakłada dowolność w wyborze modelu pracy oraz elastyczne podejście do czasu i godzin realizacji projektów. Według analiz SW Research przeprowadzonych na zlecenie platformy rekrutacyjnej Talent Place, obecnie zaledwie 10 proc. firm daje swoim pracownikom wybór, czy chcą pracować stacjonarnie, hybrydowo czy zdalnie.

Work-life fit to nowa kultura organizacyjna i odpowiedź na potrzeby współczesnego rynku pracy. Pozwala na dopasowanie pracy do stylu życia i potrzeb pracownika, jednocześnie staje się trendem przyszłości, który zaczyna być widoczny w nowoczesnych firmach. Dzięki temu Milenialsi mogą pracować na własnych zasadach, pasjonaci podróży łączyć hobby i pracę, realizując projekty z dowolnego miejsca na świecie, a rodzice pozwolić sobie na więcej czasu dla siebie i dzieci.

„Odpowiedzią na współczesne wyzwania na rynku pracy, ale też wśród samych pracowników może być koncepcja work-life fit, która polega nie tylko na możliwości pracy z dowolnego miejsca, w różnych godzinach, ale też bardziej elastycznego podejścia do formy świadczenia obowiązków, skupienie uwagi na efektach, a nie na czasie pracy. Chodzi tu o takie tworzenie kultury organizacyjnej pracy, która ułatwia łączenie życia zawodowego z osobistym i daje wybór. Takie podejście powoduje, że pracownicy są bardziej zaangażowani, mniej zestresowani, zdrowsi i lepiej skupieni na swoich obowiązkach w momencie, gdy poświęcają swój czas na pracę. To również wymierne korzyści dla pracodawców – większa lojalność pracowników, kreatywność czy efektywność. Pandemia pokazała, że potrafimy pracować zdalnie i jest to bardzo wydajne. Takie podejście wymaga jednak większej elastyczności i zaufania. Niezadowolenie z przymusu powrotu do biura będzie skutkowało zwiększoną rotacją, a to generuje niepotrzebne dodatkowe koszty po stronie pracodawcy” – wskazuje Przemysław Kadula, dyrektor generalny firmy Talent Place.

Praca zdalna i hybrydowa wciąż mało popularne

Jak wynika z opracowanego na zlecenie platformy rekrutacyjnej Talent Place raportu „Aktualny model pracy w firmach a system pracy work–life fit”, obecnie mniej niż połowa firm w Polsce daje swoim pracownikom możliwość pracy zdalnej (25%) lub hybrydowej (18%). Ponadto, pracownicy większości firm (61%) mają odgórnie ustalony czas pracy, natomiast w 30% firm możliwość wyboru ram czasowych pracy zależy od stanowiska. W co drugiej firmie (51%) każdy pracownik ma odgórnie ustalony model pracy. W innych firmach możliwość wyboru (np. praca zdalna, stacjonarna, hybrydowa) zależy od stanowiska (39%), a tylko w co dziesiątej (10%) każdy pracownik może wybrać model pracy.

Z raportu wynika też, że w 82% przedsiębiorstw wykonywanie obowiązków zawodowych odbywa się w stałych i powtarzalnych godzinach, a tylko w blisko co piątej organizacji (19%) obowiązuje stały czas pracy, ale z elastycznymi godzinami jej rozpoczęcia, np. między 8:00 a 10:00. Ponadto, w 67% firm pracownicy zawsze są rozliczani z tego, ile godzin w ciągu pracy poświęcają faktycznie na swoje zadania. Z kolei blisko połowa pracowników (48%) uważa, że bardziej sprawiedliwe jest ocenianie na podstawie efektów pracy.

Co więcej, prawie co trzeci respondent (30%) powiedział, że obowiązki zawodowe utrudniły mu zmianę miejsca zamieszkania. Głównymi przyczynami tego zjawiska były: mało elastyczne miejsce pracy (47%) oraz kwestie finansowe (41%). 30% respondentów wskazuje, że obowiązki zawodowe utrudniły podjęcie bądź kontynuowanie nauki. Wynika to m.in. z: mało elastycznego czasu pracy (45%) lub mało elastycznego miejsce praca (42%). Co czwarty ankietowany (24%) zadeklarował, że praca przynosi ograniczenia w zakresie założenia rodziny lub rodzicielstwa, a co trzeci uczestnik badania (36%) wskazał również, iż praca utrudnia mu rozwijanie zainteresowań.

Jeśli chodzi o udogodnienia i sprawy osobiste w godzinach pracy, to możliwość realizowania prywatnych celów ułatwia 37% organizacji, ale taki sam odsetek podmiotów nie wspiera tego w szczególny sposób. W 49% firm jest dozwolone załatwianie spraw prywatnych w trakcie czasu pracy, ale jedynie w wyjątkowych przypadkach. Pracownicy pytani o ewentualne benefity w pracy, które wspierałyby opiekę nad dzieckiem i/lub ich prywatne cele, wymieniali: dopłaty do wakacji (42%), elastyczny czas pracy (39%), dodatkowe dni urlopu (34%), bony na zakupy (34%) czy możliwość regulowania czasu pracy (30%). Najczęściej przedsiębiorstwa oferują jednak: dofinansowanie kursów i szkoleń (51%), zapewnienie możliwości pracy zdalnej (49%), pożyczki pracownicze (31%) i możliwości regulowania czasu pracy (29%).

Work-life fit w Polsce

Work-life fit to sposób organizacji pracy, który opiera się na elastycznym dopasowaniu sfery zawodowej i prywatnej w taki sposób, by można było jednocześnie realizować cele zawodowe, pogłębiać więzi rodzinne i realizować zainteresowania bez względu na tradycyjne granice czasu i miejsca.

Co trzecia osoba (33%) deklaruje, że zna termin Work-life fit. Respondenci rozumieją go jako balans między pracą a życiem prywatnym (35%), organizację czasu przeznaczonego na pracę i życie prywatne (30%) lub organizację pracy z uwzględnieniem potrzeb pracownika (22%). Niemal co czwarta osoba, znająca termin Work-life fit, rozumie go w sposób bliższy jego założeniom. Większość traktuje go jako poszerzenie pojęcia Work-life balance o większą elastyczność (np. możliwość pracy zdalnej).

Zwolennicy koncepcji work-life fit wśród głównych jej zalet wymieniają możliwość wprowadzenia harmonii między życiem zawodowym a prywatnym (51%). Dodatkowo ankietowani twierdzą, że pracują wydajniej, gdy nie czują na sobie presji przełożonych (48%). Przeciwnicy work-life-fit z kolei za główny powód podają chęć pracy wg. ściśle ustalonego planu (39%), przyzwyczajenie do obecnego modelu (35%) lub obawę przed chaosem między życiem zawodowym a prywatnym (32%). Jako najważniejsze rozwiązanie, jakie powinna wdrożyć organizacja według badanych w ramach work-life fit, pytani wskazują przede wszystkim na elastyczny czas pracy (1/3 wymieniła tę cechę jako pierwszą), jasne i sprecyzowane cele dla pracowników (24% na 1 miejscu), elastyczne miejsce pracy (18%), kulturę pracy (16%).

„Chociaż znajomość idei work-life fit nie jest jeszcze na wysokim poziomie w Polsce, to jednak część pracowników już teraz widzi w niej dla siebie wiele zalet. To model korzystny nie tylko dla młodych rodziców czy kobiet w ciąży lub wracających z urlopu macierzyńskiego, ale dla wszystkich tych, którzy dobrze odnajdywali się w okresie powszechnej pracy zdalnej w trakcie pandemii. Czynnikiem, sprawiającym, że wdrożenie idei work-life fit może zakończyć się w danej firmie, sukcesem jest na pewno zmiana podejścia samych organizacji na bardziej elastyczne formy współpracy i komunikacji. Już teraz wiele firm, głównie międzynarodowych, wprowadza różne rozwiązania, które są charakterystyczne dla tego modelu – krótszy dzień czy tydzień pracy, dodatkowe dni urlopowe, nie wspominając o możliwościach pracy zdalnej z dowolnej lokalizacji czy dofinansowania domowego biura” – podsumowuje Przemysław Kadula.