Największe polskie firmy IT w roku 2016 – wyniki raportu ITwiz Best 100

Według danych IDC, sprzedaż usług i oprogramowania w Polsce zniwelowała duże spadki w sprzedaży sprzętu IT. Barierę 40 mld zł pomógł dodatkowo przekroczyć słabszy niż w roku 2015 złoty polski. Niemniej 100 największych firm IT w Polsce – wg rankingu ITwiz Best100 – miało o prawie 3 mld zł niższe przychody (spadek o 6%). Sam rynek publiczny skurczył się zaś w 2016 roku o 4 mld zł, czyli połowę!

Na polski rynek IT w ubiegłym roku – w tym układ czołówki rankingu ITwiz Best 100 – wpływ miały niewątpliwie dwie duże transakcje. Pierwszą była, ogłoszona jeszcze w październiku 2015 roku i zakończona we wrześniu 2016 roku, fuzja Dell z EMC. Jej wartość to 67 mld USD! Dell Technologies to największa na świecie firma technologiczna z większościowym kapitałem prywatnym. Jej przychody sięgają 74 mld USD. Drugą była decyzja z połowy 2016 roku o wydzieleniu ze struktur Hewlett Packard Enterprise dział Enterprise Services i połączeniu go z firmą Computer Sciences Corporation (CSC).

https://itwiz.plnajwieksi-dostawcy-roku-2016-poszczegolnych-sektorach-kategoriach/

Międzynarodowe fuzje i ich wpływ na polski rynek

We wrześniu 2016 roku – w efekcie połączenia Dell i EMC – powstało Dell Technologies, na które składają się produkty Dell, EMC, a także rozwiązania – należących wcześniej do EMC – firm: Pivotal, RSA, SecureWorks, Virtustream i VMware. Ich połączenie stanowić ma m.in. unikalne na rynku wsparcie w realizacji projektów cyfrowej transformacji biznesu. „Stoimy u progu kolejnej rewolucji przemysłowej. Świat wokół nas staje się coraz bardziej inteligentny i coraz lepiej skomunikowany. Bez wątpienia będzie też przesiąknięty Internetem Rzeczy, co pozwoli naszym klientom na realizację wyjątkowych projektów” – komentował Michael Dell, prezes i dyrektor generalny Dell Technologies. „Nasze produkty, usługi, a także odpowiedni ludzie i globalny zasięg działania, pozwolą nam motywować naszych klientów – małych i większych – do przemian oraz wspierać ich na drodze do cyfrowej rewolucji” – dodaje. Dell EMC Poland zajął w tegorocznym rankingu ITwiz Best 100 6. miejsce.

Z kolei z początkiem marca 2017 roku dział Enterprise Services HPE został połączony z – działającą także w Polsce – firmą CSC. W efekcie takiej transakcji powstała, wyspecjalizowana w usługach biznesowych, firma z rocznymi obrotami na poziomie 26 mld USD. Nowa spółka działa obecnie pod nazwą DXC Technology. W Polsce jej szefem został Marek Roter, który wcześniej pełnił obowiązki Global Accounts & C&P Sales Manager w Hewlett Packard Enterprise. DXC Technology w Polsce to także centrum usług dawnego Hewlett-Packard we Wrocławiu. Łącznie firma ta zatrudnia w naszym kraju ok. 3000 osób. W HPE Polska pozostało zaś ok. 500 osób. Przypomnijmy, w wyniku podziału w roku 2015 Hewlett-Packard został podzielony na firmę HP Inc. (w Polsce zatrudniającą ok. 700 osób) i Hewlett Packard Enterprise (ok. 3500 osób). HP Inc. ma w tegorocznym rankingu ITwiz Best 100 zajął 5. miejsce, a HPE 7. miejsce. Największa zagraniczną firmą IT w Polsce jest Lenovo Technology z 3. miejscem w naszym rankingu.

W 2016 roku doszło także do zakończenia przejęcia przez Ericsson długoletniego, polskiego partnera – firmy Ericpol. W wyniku fuzji, do Ericssona w Polsce i na Ukrainie dołączyło ok. 2000 pracowników. Transakcja ta była – jak tłumaczyli przedstawiciele firmy – formą „zabezpieczenia kompetencji i szczegółowej wiedzy zgromadzonej w ciągu wielu lat współpracy”. Do niedawna jeszcze szefem Centrum R&D Ericssona – powstałego na bazie Ericpola – był Paweł Szczerkowski, wcześniej CEO Ericpola. Obecnie – w wyniku jego awansu w strukturach globalnych Ericssona – zastąpiła go Birgitta Finnander. Szacunkowe przychody Ericssona – po fuzji z Ericpol – w Polsce to ok. 390 mln zł, co daje firmie 37. pozycję w rankingu ITwiz Best 100. Ericpol miał w 2015 roku przychody na poziomie ok. 350 mln zł.

Nowy lider na polskim rynku

Jeśli chodzi o polskie firmy, to warty odnotowania jest fakt, że od kilku lat Asseco Poland konsekwentnie traci udziały w polskim rynku IT. W 2013 roku przychody jednostkowe tej firmy wynosiły ponad 1,4 mld zł. W roku 2016 było to już tylko 0,94 mld zł. To powrót do poziomu przychodów z roku 2009. Tegoroczny spadek to częściowo efekt wydzielenia Pionu Infrastruktury do Asseco Data Systems, dla którego były to dodatkowe 64 mln zł w przychodach. Jednocześnie jednak – dzięki przejęciu w połowie 2016 roku Infovide Matrix – Asseco Poland zyskało dodatkowe 28 mln zł. Asseco Poland straciło także palmę pierwszeństwa, jeśli chodzi o wyniki grup kapitałowych w Polsce. Jeszcze w 2015 roku firma miała pierwszą pozycję ze skonsolidowanymi przychodami na poziomie 7,3 mld zł. W tym roku straciła ją, mimo że Grupa Asseco osiągnęła przychody w wysokości 7,9 mld zł. Aż o 200 mln zł mniejsze przychody niż w roku 2015 miała ona jednak z kontraktów w administracji!

Grupę Asseco Poland pod względem skonsolidowanych przychodów wyprzedziła w tym roku Grupa AB z ponad 8 mld zł sprzedaży. Wyniki te pozwoliły Grupie AB umocnić pozycję nr 1 w dystrybucji IT i elektroniki użytkowej w Polsce oraz regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Grupa AB awansowała także na 9. miejsce w skali Europy. Najszybciej wzrosła sprzedaż AB w segmencie urządzeń RTV/AGD (o 83%), a także zabawek (50%). Jak mówią przedstawiciele Grupy AB, korzystając z przewag rynkowych i know-how w zakresie efektywnej dystrybucji, konsekwentnie rozwija ona działalność w segmentach spoza asortymentu IT. W szczególności dotyczy to rynku AGD/RTV i zabawek.

Niestety w tym roku przedstawiciele firmy AB nie zdecydowali się na wydzielenie na potrzeby raportu ITwiz Best 100 przychodów z IT. Trochę nie spodziewali się chyba tak niskiej pozycji (3.) w zeszłorocznym rankingu ITwiz Best 100. Wówczas pierwsza trójka największych firm IT w Polsce to były: ABC Data (3,0 mld zł przychodów z IT), Action (2,66 mld zł) i AB właśnie (2,64 mld zł).

Dramat w przetargach publicznych

Przedłużający się okres po zmianach politycznych w kraju, opóźnienia przetargów związanych z infrastrukturą IT w administracji publicznej i oczekiwanie na uruchomienie nowych środków na lata 2014-2020 ograniczają rozwój biznesu. „Przede wszystkim jednak stają się czynnikiem ryzyka, mogącym negatywnie wpłynąć na sytuację finansową i wyniki dostawców, jeśli sytuacja będzie się nadal przeciągać” – mówi Paweł Olszynka, Główny Analityk Rynku ICT w PMR. Tymczasem – zwłaszcza, że w przypadku dużych graczy – sektor publiczny generuje nierzadko istotną część przychodów. Według Ministerstwa Rozwoju, przetargi publiczne to aż 25% przychodów sektora IT w Polsce. Dla porównania EY podaje, że w przypadku całej gospodarki jest to tylko ok. 6%.

W całym roku 2016 wartość rozstrzygniętych przetargów związanych z IT wyniosła ok. 4 mld zł, w porównaniu do 8 mld zł w roku 2015. Od roku 2010 – od kiedy rynek ten jest analizowany przez serwis Pressinfo.pl – nie było tak fatalnego roku. Spore odbicie widać w I kwartale 2017 roku. W pierwszych trzech miesiącach tego roku rozstrzygnięto przetargi na łączna kwotę 1,3 mld zł (wzrost o 32%). Może świadczyć to o tym, że ruszają – wstrzymywane do tej pory – przetargi na nowe systemy IT. Mówi o tym też – w obszernym wywiadzie publikowanym w tegorocznym raporcie ITwiz Best 100 – Anna Streżyńska, Minister Cyfryzacji. Resort ten objął także honorowy patronat nad naszą publikacją.

Nowe zasady współpracy sektora publicznego z branżą IT

Jednym z przetargów, który w tym roku „rozpalił” emocje w branży IT dotyczył tzw. body leasingu. W postępowaniu przetargowym zorganizowanym przez Centralny Ośrodek Informatyki wartym 116 mln zł wystartowało 12 graczy z branży IT. Wygrały go firmy: devire (d. Devonshire), Britenet, Sii, Transition Technologies i Cube.ITG. Przetarg dotyczył: świadczenia kompleksowych usług z zakresu zapewnienia zasobów ludzkich w obszarze IT dla Centralnego Ośrodka Informatyki. Ośrodek szukał firmy, od której będzie wynajmował informatyków na potrzeby konkretnych projektów zlecanych COI przez Ministerstwo Cyfryzacji. COI szukał specjalistów aż w 23 dziedzinach IT – od programistów Java, przez testerów, Scrum Masterów, po Architektów IT, analityków biznesowych oraz specjalistów od bezpieczeństwa i baz danych.

„Dzięki otwarciu się na leasing specjalistów, sektor publiczny ma możliwości elastycznego korzystania z usług programistów, którzy mają duże doświadczenie komercyjne. Taki model współpracy usprawni i przyśpieszy realizację projektów. Dzięki temu sektor publiczny otworzy się także na mniejsze firmy. Dotychczas nie miały one szans w dużych przetargach, w których uczestniczyły jako podwykonawcy koncernów IT” – komentuje Michał Borny, prezes Britenet. „Kiedyś rynek zawężał się do największych graczy, zlecając im całe projekty w ramach ściśle zdefiniowanej umowy. Nie uwzględniało to jednak dynamicznie zmieniających się potrzeb, przez co produkt końcowy był niejednokrotnie przestarzały już w momencie jego wdrożenia. Teraz także firmy z sektora MŚP będą miały szansę na realizację największych projektów zgodnie ze zmieniającymi się trendami” – dodaje.

Sprzęt w odwrocie na korzyść usług i oprogramowania

Jeśli chodzi o trzy główne segmenty rynku IT, to relatywnie najsłabsze prognozy ma obecnie rynek sprzętu. „A i tak sytuacja krajowych dostawców jest wyraźnie lepsza niż perspektywy globalne czy nawet regionalne. W prognozowanym okresie, obok niższej wolumenowo sprzedaży komputerów i monitorów na rodzimym rynku, spodziewamy się spadków również na rynku druku” – komentuje Paweł Olszynka. Jak już wspominaliśmy, rodzimi dystrybutorzy szukają dywersyfikacji portfolio poprzez zwiększanie sprzedaży sprzętu AGD/RTV, zabawek, mebli czy innych artykułów niemających nic wspólnego z IT, a plany niektórych graczy zakładają nawet dystrybucję… artykułów spożywczych.

„W sprzęcie dużo zależy od kategorii, najmocniej spadły tzw. klasyki, czyli kategoria zawierająca serwery, PC i tablety. Tam spadek był 15%, a w przypadku systemów pamięci masowych nawet większy. Ale z kolei urządzenia sieciowe czy telefony poszły w górę. Udział sprzętu w całym rynku nadal przekracza 50%, więc cokolwiek tam sie dzieje, odbija sie mocno na całości rynku” – wyjaśnia Ewa Zborowska, analityk IDC Poland. „Co ważne, dla usług np. mimo wzrostu w USD mieliśmy spadek, jeśli patrzeć na rynek w złotówkach” – dodaje.

Jak podaje IDC Poland, w 2016 roku znacząco, bo aż o 20,5% spadła sprzedaż rozwiązań opartych o tradycyjną architekturę typu klient-serwer. Rynek ratują inwestycję w nowe technologie. W 2016 roku zanotowano dwucyfrowy wzrost wydatków na chmurę obliczeniową czy Internet Rzeczy, jednak na tle Ameryki Północnej czy Europy Zachodniej są one wciąż relatywnie niewielkie. Jak wskazują analitycy IDC, w regionie CEE sam tylko rynek bezpieczeństwa dla IoT będzie rósł ponad 20%. W Polsce – która jest jednym z jego liderów – można się spodziewać nawet szybszego wzrostu.

Sprzedaż systemów bezpieczeństwa IT wzrośnie także ze względu na wprowadzenie nowych regulacji prawnych. Według szacunków IDC, w związku z wejściem w życie nowej dyrektywy związanej z ochroną danych osobowych RODO/GDPR, w latach 2017-2019 organizacje w Europie wydadzą na systemy bezpieczeństwa i pamięci masowych prawie 9 mld USD. Wzrost sprzedaży oprogramowania i infrastruktury niezbędnej do tego, aby spełnić wymagania regulatora, przekroczy 30% rocznie na przestrzeni najbliższych dwóch lat.

Badania IDC pokazują, że choć nadrabiamy technologiczne zaległości, to wciąż dzieli nas duży dystans od dojrzałych i dobrze zinformatyzowanych zachodnich rynków. Ale jest też dobra informacja: polskie przedsiębiorstwa coraz chętniej inwestują w nowe technologie. W ostatnich latach lokalne firmy z często niewielkich, rodzinnych organizacji przekształciły się w duże przedsiębiorstwa działające także poza granicami kraju, a ich menedżerowie zazwyczaj zdają sobie sprawę z tego, że bez inwestycji w nowe technologie, w szczególności chmurę obliczeniową, analitykę, rozwiązania mobilne czy Internet Rzeczy, nie będą w stanie konkurować na globalnym rynku.

Rynek chmury obliczeniowej w Polsce

Dlatego też tak szybko rośnie także polski rynek cloud computing. W 2016 roku wydatki na chmurę publiczną wzrosły w Polsce o 25% do ok. 160 mln USD (ok. 630 mln zł). W 2017 roku mają one wzrosnąć do co najmniej 200 mln USD (prawie 800 mln zł). Mimo tych wzrostów, są one wciąż znacznie niższe w porównaniu do rynków rozwiniętych. Jak szacuje IDC, do 2020 r. już co najmniej 45% oprogramowania oraz infrastruktury IT w europejskich przedsiębiorstwach będzie dostarczane w modelu cloud computing. Tym samym, w 2020 r. inwestycje w rozwiązania chmurowe będą stanowiły 20% wydatków na infrastrukturę IT i 25% wydatków przeznaczanych na zakup oprogramowania, usług i sprzętu.

Największy udział w Polsce mają rozwiązania SaaS (67%), a następnie IaaS (23%) i PaaS (10%). W przypadku dwóch ostatnich modeli udostępniania rozwiązań cloud computing przewagę w Polsce wciąż mają lokalne firmy posiadające centra danych, choć zauważa się – na razie powolny – wzrost udziału globalnych graczy (Amazon, Microsoft i Google).