Według Polskiej Agencji Prasowej w styczniu 2025 roku liczba aktywnych kont maklerskich w Polsce przekroczyła 2 miliony i stale rośnie. To bardzo dobra wiadomość, która pokazuje, że Polacy coraz chętniej starają się zarządzać swoimi oszczędnościami i je pomnażać. Trzeba jednak pamiętać, że dochody z inwestycji również podlegają opodatkowaniu. Jak prawidłowo rozliczyć się z fiskusem?
Czy zakup akcji jest opodatkowany?
Przede wszystkim podatnicy muszą pamiętać, że opodatkowaniu podlega wyłącznie dochody ze sprzedaży akcji oraz uzyskania zysku z takich źródeł, jak:
- lokaty i depozyty bankowe,
- obligacje skarbowe,
- papiery wartościowe,
- dywidendy wypłacane przez spółki notowane na GPW lub innej giełdzie papierów wartościowych,
- fundusze kapitałowe.
Sam fakt zakupu i posiadania akcji lub innych papierów wartościowych, które nie generują dochodu, nie podlega opodatkowaniu. Jeżeli więc stawiasz wyłącznie na zakup akcji spółek wzrostowych, które nie wypłacają dywidendy, obowiązek podatkowy powstanie dopiero z chwilą sprzedaży papierów wartościowych. Jeśli jednak inwestujesz w spółki, które wypłacają dywidendę regularnie i liczysz na cykliczne wypłaty, obowiązek podatkowy pojawi się co roku.
Czym jest podatek Belki?
Od wskazanych wyżej źródeł dochodu powinien zostać zapłacony tzw. podatek Belki. Jest on zryczałtowany i wynosi 19% kwoty dochodu, czyli różnicy między przychodem ze sprzedaży a kosztami nabycia. Warto pamiętać, że o ile banki same obliczają podatek Belki za swoich klientów, podobnie, jak domy maklerskie za inwestorów, decydując się na zakup zagranicznych aktywów, możesz być zmuszony do samodzielnego obliczenia wysokości zobowiązania. Może być to kłopotliwe zwłaszcza w przypadku inwestorów, którzy łączą kilka różnych źródeł dochodu, np. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, etatu lub umowy zlecenie/dzieła oraz inwestycji. Skorzystaj z profesjonalnego narzędzia do rozliczeń podatkowych i zajrzyj na: https://www.podatnik.info/.
Jak wypełnić formularz PIT-38?
Dochody z zysków kapitałowych należy wykazać na formularzu podatkowym PIT-38. W treści formularza należy wskazać m.in.:
- identyfikator podatkowy – PESEL lub NIP,
- cel złożenie deklaracji – złożenie lub korekta zeznania,
- przychody z informacji PIT-8C i innych formularzy.
Na tym samym formularzu rozlicza się odpłatne zbycie walut wirtualnych, dochody z zagranicy, ale też straty z lat ubiegłych (do 5 lat wstecz). Zeznanie podatkowe PIT-38 podlega złożeniu do dnia 30 kwietnia roku następującym po roku otrzymania dochodów z tytułu inwestycji. Jeśli chcesz szybko rozliczyć PIT-38 bez wychodzenia z domu, sprawdź: https://www.podatnik.info/program-do-pit/pit-38.
Jak rozliczyć stratę z giełdy?
Inwestycje nie zawsze przynoszą zyski. Niekiedy są też przyczyną strat. Podatnik, który w danym roku podatkowym osiągnął stratę z gry na giełdzie, nie płaci podatku Belki, ale nadal musi złożyć deklarację PIT-38. Zasady rozliczania straty wyglądają następująco:
- podatnik może obniżyć dochód uzyskany z tego samego źródła przychodów (czyli z inwestycji, ale już nie np. z działalności wykonywanej osobiście) w najbliższych pięciu latach podatkowych, przy czym żadna z tych kwot nie może przekraczać 50% wysokości straty z danego roku,
- od kilku lat istnieje możliwość jednorazowego obniżenia dochodu o stratę nieprzekraczającą 5 000 000 zł w jednym z najbliższych pięciu lat podatkowych, w takim przypadku Niewykorzystana kwota straty podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu o nie więcej, niż 50% wysokości straty w każdym z lat.
Przeczytaj więcej o rozliczaniu straty na giełdzie: https://www.podatnik.info/publikacje/rozliczenie-straty-z-gieldy-w-pit-38,30518b.
Czy można uniknąć opodatkowania dochodów z inwestycji?
Podatek Belki potrafi skutecznie obniżyć stopę zwrotu z inwestycji, nic więc dziwnego w tym, że inwestorzy poszukują sposobów na to, aby nie musieć go płacić. Umożliwiają to m.in. Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Są to „pokrowce antypodatkowe”, które pozwalają na skorzystanie z różnego rodzaju preferencji podatkowych po spełnieniu określonych warunków:
- oszczędności zgromadzone na IKZE są zwolnione z podatku Belki pod warunkiem wypłacenia pieniędzy po ukończeniu 65. roku życia oraz wpłat na konto przez okres co najmniej 5 lat,
- oszczędności zgromadzone na IKE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych, jeżeli zostanie spełniony jeden z dwóch warunków: dokonano wpłat na IKE co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych albo dokonano ponad połowy całkowitej wartości wpłat nie później niż na 5 lat przed dniem złożenia wniosku o dokonanie wypłaty.
Podkreślenia wymaga fakt, że na IKE i IKZE zwolnienie podatkowe nie dotyczy zagranicznych emitentów papierów wartościowych, którzy mogą pobierać podatek u źródła WHT. W zależności od tego, w którym kraju zagraniczny podmiot ma siedzibę, ten podatek może być różny.
W praktyce oznacza to, że nabywając np. jednostki w ETF-ach S&P 500, czy BlackRock GF World Gold podatnik, który otrzyma od tych podmiotów dywidendę, musi ją samodzielnie rozliczyć na odpowiednim formularzu podatkowym i samodzielnie zapłacić podatek do urzędu skarbowego. Nie ma przy tym znaczenia, że nie trzeba płacić za dany rok podatkowy podatku Belki od dochodów z polskich aktywów.
O ile rozliczanie inwestycji w polskie aktywa jest relatywnie proste, ponieważ odbywa się zwykle na podstawie formularza PIT-8C otrzymanego od domu maklerskiego, w przypadku operacji zagranicznych cały proces potrafi być naprawdę skomplikowany. Warto wyposażyć się w narzędzie, które nie tylko wspiera wypełnianie deklaracji podatkowych, ale także weryfikuje ich poprawność i wysyła odpowiednie dokumenty do urzędu skarbowego.
