Polski sektor e-commerce wydał miliardy na dostosowanie do nowych regulacji unijnych

Chodzi o RODO, dyrektywę Omnibus czy Akt o usługach cyfrowych (DSA). Każde takie wdrożenie wymaga poniesienia kosztów, w tym prac programistycznych i stworzenia nowych procesów biznesowych związanych z compliance. Średni koszt dostosowania się firmy do tych przepisów unijnych to ponad 159 tysięcy złotych. Co oznacza, że roczne wydatki sektora sięgają łącznie 55,4 mld zł  – wynika z raportu e-Izby „e-Accurate 2024: wydatki sektora e-commerce na dostosowanie do zmian prawnych”. Jednocześnie nawet 87% konsumentów docenia zmiany wynikające z dyrektywy Omnibus.

Przypomnijmy, że RODO chroni dane osobowe, w tym dotyczące klientów, zapewniając im chociażby prawo dostępu do swoich danych. Dyrektywa Omnibus przeciwdziała manipulacjom cenowym i fałszywym opiniom, budując zaufanie do sprzedawców, zarówno w sieci, jak i w sklepach stacjonarnych. Z kolei Akt o usługach cyfrowych (DSA) nakłada nowe obowiązki m.in. na dostawców platform internetowych, wzmacniając bezpieczeństwo użytkowników.

“Wprowadzenie omawianych regulacji prawnych ma ogromny wpływ na dalszy rozwój sektora e-commerce. Choć zmiany te zwiększają zaufanie konsumentów, generują także wysokie koszty dla przedsiębiorców, zwłaszcza małych i średnich firm. Dlatego ważne jest, aby proces legislacyjny uwzględniał wystarczająco długi czas na dostosowanie, by firmy mogły przygotować się do zmian bez utraty konkurencyjności. Szczególnie w kontekście nierównych ram konkurencji z firmami azjatyckimi, które nie w praktyce często nie wdrażają tych norm. Tutaj kluczowe jest także wsparcie i współdziałanie z organizacjami, które mogą pomóc w implementacji przepisów – ułatwić ich zrozumienie oraz sposób wdrożenia. Wszystko po to, konsumenci mogli czuć się bardziej chronieni, a przedsiębiorcy budować długoterminowe zaufanie na rynku. To korzyść zarówno dla jednej, jak i drugiej strony handlu internetowego” – skomentował Patrycja Sass-Staniszewska, Prezes Izby Gospodarki Elektronicznej

Zmiany warte miliardy złotych

Wyniki raportu pokazały, że roczne wydatki związane z wdrożeniem jedynie takich aktów prawnych jak RODO, dyrektywy Omnibus czy Aktu o usługach cyfrowych (DSA), sięgają łącznie wspomnianej już kwoty 55,4 miliarda złotych. Stanowi to około 6% rocznej sprzedaży sektora e-commerce B2C i B2B oraz 18-20% marży firm. Średni koszt wdrożenia wyniósł tym samym 159,5 tysiąca złotych na firmę – przy czym największe przedsiębiorstwa ponosiły wydatki sięgające nawet miliona złotych. Tak znaczące obciążenia finansowe dodatkowo pogłębiają już i tak nierówną konkurencję z podmiotami z Chin.

Implementacja nowych regulacji prawnych okazuje się nie tylko kosztowna, ale również bardzo czasochłonna. Większość firm wskazała, że proces dostosowania trwał kilka miesięcy, jednak co dziesiąty przedsiębiorca zmagał się z wdrożeniem przepisów przez ponad dwa lata. Najdłuższy czas adaptacji dotyczył dużych firm o złożonych strukturach organizacyjnych, gdzie konieczne było zaangażowanie wielu działów oraz koordynacja licznych procesów.

Z raportu e-Accurate 2024 wynika, że mniejsze podmioty – choć szybciej kończyły wdrożenia – często pozostawały w niepewności regulacyjnej z powodu braku zasobów do pełnego zrozumienia przepisów. Najbardziej czasochłonne były wdrożenia związane z przepisami dyrektywy Omnibus, które wymagały zmian zarówno w systemach IT, jak i w procesach sprzedażowych oraz obsługi klientów.

Wyzwania we wdrażaniu przepisów

Badanie wskazuje, że firmy muszą mierzyć się z wieloma trudnościami w procesie dostosowania się do nowych norm prawnych. Najczęściej wskazują na znaczące zaangażowanie czasu pracowników. Stanowi to wyzwanie dla 19% badanych firm.

Dodatkowym problemem jest niepewność regulacyjna oraz obawa przed potencjalnymi karami, które dotyczą 17% firm. Kolejną barierą jest konieczność angażowania zewnętrznych ekspertów i firm, co wskazało 16% respondentów.

Konsumenci doceniają zmiany

Wspomnianych 87% konsumentów świadomych dyrektywy Omnibus, pozytywnie oceniło wprowadzone zmiany. Dostrzegając większą transparentność cen i rzetelność opinii. Co istotne, 63% respondentów wyraża zadowolenie z zasad wprowadzonych przez RODO.

Najczęściej wskazywane korzyści wynikające dla konsumentów z obu powyższych aktów prawnych to eliminacja manipulacji opiniami, transparentność cen oraz możliwość większej kontroli nad własnymi danymi. Te regulacje nie tylko zwiększają poczucie bezpieczeństwa klientów, ale także wpływają na ich lojalność wobec sklepów, które dostosowują się do nowych wymagań.

Poziom dostosowania

Poziom dostosowania firm do różnych regulacji prawnych jest zróżnicowany. W przypadku przepisów RODO, dotyczących ochrony danych osobowych, aż 57% firm potwierdziło pełne wdrożenie wymaganych zmian. Dyrektywa Omnibus, wprowadzająca m.in. obowiązek informowania o najniższej cenie produktu z ostatnich 30 dni, została zaimplementowana przez 45% przedsiębiorstw. Z kolei 53% firm podjęło działania zgodne z przepisami aktu o usługach cyfrowych (DSA). Wyniki te pokazują, że mimo znaczących wyzwań, przedsiębiorcy podejmują wysiłki, aby sprostać nowym wymaganiom prawnym.