Rosyjskie Stowarzyszenie Komunikacji Elektronicznej (RAEC) przewiduje, że w drugiej fali wielkiego exodusu Rosję może opuścić nawet 100 tys. specjalistów z branży IT. Według szacunków do tej pory kraj opuściło od 50 do 70 tys. informatyków.
W związku z inwazją na Ukrainę w Rosji zaobserwowano pogłębiający się i trwający od lat „drenaż mózgów” pracowników akademickich, finansowych i tych z branży technologicznej. Część z nich postanowiła przeprowadzić się do Kirgistanu, a kolejnych specjalistów chce przyjmować Uzbekistan, którego władze mają zamiar wydawać wizy dla specjalistów oraz inwestorów z sektora IT w trybie przyspieszonym.
W związku z masowym odpływem specjalistów IT rosyjskie Ministerstwo Finansów przygotowało działania wspierające lokalną branżę. Wszystkie firmy informatyczne mają zostać zwolnione z płacenia podatku dochodowego na okres trzech lat, a pracownicy zajmujący się tworzeniem oprogramowania zostaną odroczeni od poboru do wojska.
Kolejna fala emigracji ma być spowodowana nakładaniem kolejnych sankcji przez międzynarodowe organizacje. Problemem może być jednak wyjazd z kraju. Pojawił się nawet pomysł wprowadzenia zakazu opuszczania Federacji Rosyjskiej przez specjalistów z sektora IT. „Pierwsza fala – 50-70 tys. osób już wyjechała. Jedyną rzeczą, która powstrzymuje drugą falę, jest to, że bilety są tam drogie, mieszkania podrożały, nikt nie czeka na Rosjan, nie ma też łączności finansowej, nie da się przeprowadzać transakcji. Ale druga fala na pewno nastąpi, według naszych prognoz w kwietniu wyjedzie od 70 do 100 tys. osób. To tylko pracownicy branży IT” – mówi Siergiej Pługotarenko, szef RAEC.
Według danych z 2020 roku w Rosji pracowało około 761 tys. twórców oprogramowania i aplikacji oraz analityków, którzy najliczniej reprezentowali ekspertów IT. Ponadto blisko 333 tys. specjalistów ds. baz danych, a także niecałe 160 tys. inżynierów elektroników.
Rosyjskie władze reagują wsparciem dla branży
W związku z masowym odpływem specjalistów IT rosyjskie Ministerstwo Finansów przygotowało działania wspierające lokalną branżę. Wszystkie firmy informatyczne mają zostać zwolnione z płacenia podatku dochodowego na okres trzech lat, a pracownicy zajmujący się tworzeniem oprogramowania uzyskają odroczenie poboru do wojska. Preferencje podatkowe mają dotyczyć także twórców aplikacji mobilnych oraz organizacji zajmujących się wdrażaniem, instalacją i testowaniem krajowych rozwiązań informatycznych. Ponadto przedsiębiorstwa z branży IT będą mogły uzyskać kredyty o oprocentowaniu nieprzekraczającym 3%, a pracownicy tych firm będą mogli zaciągać kredyty hipoteczne na preferencyjnych warunkach.
Przedstawiciele Ministerstwa Finansów Rosji poinformowali też, że intensywnie współpracują z przedstawicielami branży w celu opracowania dodatkowych i ukierunkowanych środków wsparcia dla poszczególnych segmentów sektora IT. Odbyło się nawet spotkanie w rządowym centrum koordynacyjnym z przedstawicielami branży IT w celu przygotowania trzeciego pakietu środków wsparcia. Jednym z jego fundamentów będzie najpewniej dążenie do zwiększenia niezależności rosyjskiej gospodarki. „Przez dziesiątki lat kupowaliśmy licencje warte setki miliardów rubli i popadliśmy w tę zależność, oddaliśmy nasze dane, oddaliśmy nasze bezpieczeństwo tym, którzy mają nad nimi dyskrecjonalną kontrolę. Myślę, że efekt utraty tych zależności jest zdecydowanie pozytywny” – podkreśla Dmitrij Czernyszenko, wicepremier Federacji Rosyjskiej. Według niego odejście organizacji zagranicznych przyniesie „pewny pozytywny efekt” przezwyciężenia uzależnienia technologicznego kraju.
Do propozycji wsparcia odniósł się też szef rosyjskiego Ministerstwa Cyfryzacji. Maksut Shadayev potwierdził, że Ministerstwo Rozwoju Cyfrowego proponuje rozszerzenie ulg podatkowych dostępnych dla twórców oprogramowania. „Mamy też przedwstępną umowę z Ministerstwem Finansów, że uwzględnione zostaną firmy, które produkują i sprzedają rosyjskie oprogramowanie i rozwiązania sprzętowe”– zapewnia Maksut Shadayev. Według niego na wsparcie dla lokalnej branży IT ma zostać przeznaczona kwota rzędu nawet 20 mld rubli, chociaż wcześniej w budżecie planowano wydatek rzędu zaledwie 7,5 mld rubli.
Co więcej, Ministerstwo Cyfryzacji przygotowało projekt ustawy, która ma ułatwić firmom IT dostęp do zamówień rządowych. Planowane jest także ograniczenie odpowiedzialności dostawców za niepełne wykonanie zamówienia oraz ograniczenie dostępu do informacji o zamówieniach. Ministerstwo chce także jak najbardziej ułatwić import komponentów – uproszczone mają zostać procedury certyfikacji i przetwarzania dokumentów importowych. Ponadto zakłada się wprowadzenie zerowych stawek celnych i rezygnację z praktyki uzyskiwania potwierdzenia posiadacza praw do importu sprzętu.
