Ranking superkomputerów TOP500 2025: El Capitan umacnia dominację, Europa wchodzi w erę eksaskali

Podczas konferencji SC25 w St. Louis ogłoszono najnowszą, 66. edycję prestiżowego rankingu superkomputerów TOP500. Lista potwierdza globalną dynamikę rynku HPC: bezdyskusyjne prowadzenie USA, historyczny awans Europy do eksaskali oraz szybki rozwój energooszczędnych architektur opartych na AI.

El Capitan z Lawrence Livermore National Laboratory po raz kolejny potwierdził pozycję najszybszego superkomputera świata. System HPE Cray EX255a oparty na procesorach AMD EPYC i akceleratorach Instinct MI300A osiąga 1,809 eksaflops w teście HPL, zdecydowanie prowadzi w HPCG (17,41 PFlops/s) oraz w HPL-MxP (16,7 Eflops). Przy ponad 11 mln rdzeni oraz efektywności 60,9 GFlops/W umocnił status wzorcowej platformy eksaskalowej.

Drugie miejsce w TOP500 utrzymuje Frontier z ORNL (1,353 Eflops/s), a trzecie – Aurora z ALCF, osiągająca 1,012 Eflops/s i 11,6 Eflops/s w HPL-MxP. Oba systemy pozostają kluczowymi elementami amerykańskiej infrastruktury eksaskalowej.

Europa odnotowała natomiast historyczny krok naprzód dzięki systemowi JUPITER Booster – zainstalowanemu w Centrum Superkomputerów EuroHPC/Jülich w Niemczech – który stał się czwartym i pierwszym poza USA superkomputerem eksaskalowym. W pełni uruchomiona konfiguracja BullSequana XH3000 firmy Eviden z bezpośrednim chłodzeniem cieczą i superchipami NVIDIA Grace Hopper osiąga 1000 Eflops/s, stając się flagowym europejskim systemem dla zaawansowanej nauki i przemysłu.

W dalszej części zestawienia dominują zróżnicowane architektury, zarówno dedykowane, jak i chmurowe. Na piątym miejscu pozostaje Microsoft Eagle (561 PFlops) – potwierdzając rosnącą rolę chmury w HPC. Kolejne miejsca zajmują: włoski HPC6 (478 PFlops), japoński Fugaku (7. miejsce, lider Azji i 2. pozycja w HPCG), szwajcarski Alps (435 PFlops), fiński LUMI (380 PFlops) oraz włoski Leonardo (241 PFlops). EuroHPC wzmacnia tym samym swoją pozycję w globalnej czołówce.

Benchmarki Green500 i HPL-MxP

Ranking najbardziej energooszczędnych systemów zdominowały maszyny oparte na NVIDIA Grace Hopper i BullSequana XH3000. Najlepsze wyniki osiągnęły:

• KAIROS (Francja) – 73,28 GFlops/W,
• ROMEO-2025 (Francja) – 70,9 GFlops/W,
• Levante GPU Extension (Niemcy) – 69,43 GFlops/W.

To potwierdza, że europejskie i globalne centra HPC konsekwentnie przesuwają granice efektywności energetycznej.

Z kolei w benchmarku HPL-MxP, kluczowym dla obciążeń AI i obliczeń mieszanej precyzji, pierwsze trzy miejsca zajmują systemy DOE: El Capitan, Aurora i Frontier. Czwarte miejsce przypada JUPITEROWI, a piąte japońskiemu CHIE-4 (3,3 Eflops/s), co odzwierciedla globalną dywersyfikację podejść do zaawansowanych obliczeń.

Co warte odnotowania, 6 spośród 10 najszybszych superkomputerów oraz 10 z 20 najbardziej energooszczędnych systemów na świecie (wśród nich krakowski Helios) zostało skonstruowanych przez firmę HPE. Z kolei 4 spośród 10 najszybszych systemów na świecie – w tym El Capitan oraz Frontier – napędzają rozwiązania AMD. Technologia tej firmy stanowi podstawę 177 (35%) superkomputerów sklasyfikowanych na liście Top500, a także jest podstawą dla 26 spośród 50 najszybszych systemów umieszczonych w rankingu Green500.

Podsumowując, najświeższe zestawienie TOP500 przedstawia cztery działające systemy eksaskalowe – trzy zlokalizowane w USA i jeden w Europie – oraz szybko rosnącą liczbę zaawansowanych konstrukcji pre-eksaskalowych. Trendy w sektorze wskazują na przyspieszającą innowację architektoniczną, rozwój obliczeń mieszanej precyzji oraz rosnący nacisk na wydajność energetyczną.