Nowości w mObywatelu: cyfrowe legitymacje, zgłoszenie kolizji i asystent AI

Opublikowana w Dzienniku Ustaw nowelizacja ustawy o aplikacji mObywatel oraz ustawy o informatyzacji otwierają drogę do szeregu nowych usług cyfrowych. Aplikacja zyska m.in. cyfrowe legitymacje ucznia i nauczyciela, usługę zgłaszania kolizji drogowych (mStłuczka), wirtualnego asystenta opartego na polskim modelu AI (PLLuM) oraz ułatwienia dla Polaków przebywających za granicą.

„Stworzyliśmy podstawy prawne do wprowadzenia nowych funkcji i dokumentów, na które czeka wiele osób. Po raz pierwszy w polskim prawie pojawiły się także przepisy wdrażające systemy sztucznej inteligencji – czyli uruchomienie wirtualnego asystenta w mObywatelu, którego już testujemy. Te ustawy to mądra deregulacja, która ułatwia załatwianie codziennych spraw” – powiedział wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.

Jednym z kluczowych rozwiązań jest wprowadzenie mLegitymacji dla uczniów i nauczycieli. Nowa wersja legitymacji ucznia pojawi się w aplikacji w trzecim tygodniu września. Dokument będzie można dodać bez konieczności posiadania profilu zaufanego, a rodzice będą mogli dodać legitymacje swoich dzieci na swoich urządzeniach.

mLegitymacja nauczyciela zostanie uruchomiona 30 listopada 2025 roku. Pozwoli na cyfrowe potwierdzanie statusu zawodowego, co ułatwi m.in. korzystanie z ulg czy kontakt z urzędami i instytucjami publicznymi. Wydawanie obu dokumentów zostanie scentralizowane i zintegrowane z systemem edukacji.

mStłuczka – cyfrowe zgłoszenie kolizji

Nowelizacja umożliwi także wdrożenie usługi mStłuczka, która ruszy 1 września 2025 roku. Dzięki niej kierowcy będą mogli zgłosić kolizję drogową bezpośrednio w aplikacji mObywatel – bez drukowania dokumentów czy wypełniania papierowych formularzy.

Dane pojazdów i uczestników zdarzenia zostaną automatycznie pobrane z rejestrów państwowych, a użytkownik będzie mógł dołączyć dokumentację zdjęciową i przesłać zgłoszenie bezpośrednio do ubezpieczyciela.

Wirtualny asystent z polskim modelem AI

31 grudnia 2025 roku w mObywatelu zadebiutuje wirtualny asystent oparty na polskim modelu językowym PLLuM. Będzie on wspierać użytkowników w korzystaniu z aplikacji-– odpowiadać na pytania, wskazywać właściwe usługi i prowadzić przez proces załatwiania spraw krok po kroku.

To pierwszy przypadek w polskim prawie, gdy pojawiają się regulacje umożliwiające uruchomienie rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji w administracji publicznej.

Pozostałe funkcje

Zmiany obejmą również środowisko geodezyjne – aplikacja umożliwi cyfrowe potwierdzenie nadania uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii. Ułatwi to potwierdzanie kwalifikacji i kontakt z administracją.

Znowelizowane przepisy pozwalają również udostępniać w mObywatelu kolejne usługi publiczne, nawet jeśli nie są one wprost wymienione w ustawie. Rozwiązanie to przyspieszy rozwój aplikacji jako uniwersalnego kanału kontaktu z administracją – cyfrowego „portfela obywatela”.

Ustawa o informatyzacji umożliwi także rejestrację pobytu za granicą w aplikacji mObywatel. Dzięki integracji z systemem Odyseusz, Polacy przebywający poza krajem będą mogli zgłosić swoją obecność, co ułatwi służbom konsularnym reakcję w sytuacjach kryzysowych.

Nowelizacja ułatwia też dostęp do danych z rejestrów państwowych, takich jak PESEL, Rejestr Dowodów Osobistych czy ewidencja pojazdów. Uprawnione instytucje (np. urzędy czy banki) nie będą już musiały występować o każdorazową decyzję administracyjną. Przyspieszy to procesy obsługi, przy zachowaniu pełnej kontroli nad bezpieczeństwem i legalnością udostępniania danych.

Firmy, takie jak banki, zyskają możliwość porównania zdjęcia z dowodu osobistego z fotografią przechowywaną w Rejestrze Dowodów Osobistych. Pozwoli to skuteczniej przeciwdziałać wyłudzeniom tożsamości oraz wykrywaniu przerobionych dokumentów.

Dzięki integracji systemów, obywatele nie będą musieli samodzielnie zgłaszać zmiany dowodu osobistego w bankach czy SKOK-ach. Informacja o wymianie dokumentu będzie automatycznie przekazywana do instytucji finansowych spełniających najwyższe standardy bezpieczeństwa.