Gen AI w Polsce: szybkie wdrożenia i otwartość na innowacje, ale do nadrobienia m.in. kompetencje

Choć globalnie obserwujemy systematyczny wzrost inwestycji w technologie AI, polskie organizacje wyróżniają się relatywnie szybkim tempem adaptacji – zwłaszcza w obszarze dotyczącym agentów AI. Wyniki raportu Capgemini pt. „AI in action. How Gen AI and agentic AI redefine business operations” pokazują, że firmy w Polsce sprawniej przechodzą od fazy eksploracyjnej do wdrożeń i częściej deklarują aktywne wykorzystanie agentów niż przeciętna dla badanej próby globalnej.

Ze wspomnianej analizy wynika wyraźny globalny wzrost inwestycji w technologie Gen AI – nawet 62% ankietowanych organizacji zadeklarowało zwiększenie nakładów rok do roku. Co istotne, trend ten obejmuje również firmy, których liderzy i liderki nie są aktywnymi zwolennikami tych rozwiązań – w tej grupie 60% firm również zwiększyło inwestycje. Według raportu, między 2024 a 2025 rokiem wdrożenie Gen AI wzrosło blisko dwukrotnie. Coraz więcej firm przechodzi od testów do realnego wykorzystania tej technologii. Najlepiej widać to po liczbie organizacji, które są już na etapie pełnego wdrożenia – wzrosła ona z 5% do 18%.

Zwrot z inwestycji i strategie finansowania

Firmy, które już wdrożyły AI, zyskują średnio 1,7 razy więcej niż zainwestowały. Coraz częściej mówi się też o szybkim zwrocie – 40% organizacji liczy na dodatni wynik w ciągu roku do trzech lat, a kolejne 35% w ciągu pięciu. Liderzy w tej dziedzinie wypadają jeszcze lepiej – osiągają oczekiwane efekty nawet o 45% szybciej niż pozostali.

„Jednym z kluczowych czynników, który pozwala organizacjom szybciej osiągać realne korzyści z wdrożeń AI, są solidne fundamenty zarządcze – silne przywództwo, klarowny ład korporacyjny oraz dojrzałość organizacyjna w zakresie gotowości na AI. To właśnie te elementy odróżniają liderów od reszty rynku” – komentuje Maciej Sowa, Director Intelligence Automation Practice EMEA, Capgemini Polska.

W Polsce, podobnie jak na świecie, rośnie zaangażowanie firm w inwestycje związane z Gen AI. Aż 62% polskich organizacji biorących udział w badaniu zadeklarowało zwiększenie nakładów w porównaniu z rokiem ubiegłym – to wynik zgodny ze średnią globalną. Ciekawie wypada jednak kwestia finansowania. Polskie firmy częściej sięgają po budżety przeznaczone specjalnie na AI (42% w Polsce wobec 36% globalnie) i częściej przesuwają środki z innych obszarów (również 42% vs 33%). Rzadziej natomiast łączą te dwa podejścia – decyduje się na to tylko 16% firm, podczas gdy globalnie robi tak aż 32%.

Polska przyspiesza wdrożenia agentów AI

Krajowe firmy szybko przechodzą od testowania Gen AI do jej wdrażania w praktyce. Wśród organizacji z Polski, które brały udział w badaniu, tylko 6% jest na bardzo wczesnym etapie – czyli dopiero rozpoznaje możliwości tej technologii. To znacznie mniej niż globalna średnia, która wynosi 17%. Jednocześnie aż 32% polskich firm deklaruje, że jest już na etapie częściowego wdrożenia (wobec 20% globalnie). Na dalszych etapach – takich jak planowanie strategii, pilotaże czy pełne wdrożenie – różnice między Polską a światem są już niewielkie. Taki rozkład pokazuje, że firmy w Polsce szybciej niż przeciętnie przechodzą od wstępnych analiz do konkretnych zastosowań Gen AI w codziennym działaniu.

Polskie firmy wyróżniają się na tle świata, jeśli chodzi o wykorzystanie agentów AI. Już 17% aktywnie wdrożyło takie rozwiązania – to więcej niż globalna średnia, która wynosi 13%. Częściej też testują konkretne zastosowania, uruchamiając pierwsze pilotaże (14% vs 8%). Choć zaawansowane systemy typu multi-agent (zespół współpracujących ze sobą jednostek, które potrafią rozwiązywać bardziej skomplikowane problemy) są w Polsce nadal rzadkością (1% wobec 7% globalnie), to w szerszym ujęciu widać, że organizacje z naszego kraju działają szybciej i chętniej sięgają po nowe technologie niż wiele firm na świecie.

Agenci AI i systemy multi-agentowe przynoszą konkretne korzyści: zwiększają efektywność, obniżają koszty, poprawiają jakość obsługi klienta i zmniejszają liczbę błędów. Wstępne dane pokazują, że po ich wdrożeniu kluczowe wskaźniki poprawiają się o 40-45%. Raport Capgemini zwraca też uwagę, że połączenie agentów AI z modelami Gen AI pozwala oszczędzać więcej niż wykorzystanie samej technologii generatywnej – średnio o 4%

Wybory technologiczne

Jedną z wyraźnych cech polskiego rynku jest większa popularność modeli open-source wśród kadry zarządzającej – wskazało na nie 25% respondentów z Polski, przy średniej globalnej na poziomie 17%. To spora różnica w porównaniu z dominującym na świecie podejściem, gdzie częściej wybierane są rozwiązania własnościowe: 34% firm korzysta z usług wyspecjalizowanych dostawców, a 43% z ofert dużych dostawców chmurowych (tzw. hyperscalerów). W Polsce te wskaźniki są wyraźnie niższe – odpowiednio 24% i 38%.

Choć modele open-source oferują szereg korzyści, takich jak elastyczność wdrożeniowa i niższy koszt licencyjny, raport odnotowuje, że globalnie rosną obawy związane z ich ograniczeniami – m.in. potencjalnymi lukami w zabezpieczeniach, poleganiem na społecznościowym wsparciu oraz wolniejszymi cyklami aktualizacji. Mimo to, obserwowana w Polsce wyższa skłonność do wyboru rozwiązań open-source stanowi wyróżnik lokalnej strategii technologicznej.

Z globalnej perspektywy koszt implementacji pozostaje jedną z kluczowych barier dla szerokiej adopcji technologii AI – wskazuje na nią 42% badanych organizacji. To właśnie aspekty kosztowe w dużej mierze mogą wpływać na wybory technologiczne firm, w tym rosnące zainteresowanie modelami open-source.

Ludzie i przywództwo

Jednym z obszarów, w których Polska wypada słabiej na tle średniej globalnej, jest gotowość pracowników i pracownic do pracy z technologiami AI. Prognozowane wskaźniki w zakresie dostępności narzędzi, poziomu przeszkolenia oraz przewidywanych zmian ról zawodowych są w Polsce konsekwentnie niższe we wszystkich analizowanych horyzontach czasowych – 2025, 2026 oraz 2027–2028. Przykładowo, w 2025 roku jedynie 34% osób pracujących w Polsce ma dostęp do zatwierdzonych narzędzi AI (wobec 46% globalnie), a odsetek przeszkolonego personelu wynosi również 35% – o 11% mniej niż średnia globalna.

Wśród polskich liderów biznesu entuzjazm wobec Gen AI jest mniejszy niż na świecie. Odsetek zdecydowanych zwolenników tej technologii wynosi w Polsce 27%, co jest wynikiem niższym niż średnia globalna (32%). Równocześnie wyższy jest udział liderów i liderek deklarujących sceptycyzm lub brak przekonania co do potencjału Gen AI – 19% w Polsce wobec 14% globalnie.