Pod patronatem Unii Europejskiej wystartowała inicjatywa AI4EU. Ma ona na celu stworzenie wiodącej platformy Artificial Intelligence dla Europy oraz zbliżenie świata nauki i biznesu właśnie w kontekście prac nad sztuczną inteligencją. W przedsięwzięciu, w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, współpracuje ze sobą 80 podmiotów z 21 państw.
Jak wynika z raportu McKinsey „Notes from the AI frontier: Tackling Europe’s gap in digital and AI” z lutego 2019 roku, europejskie spółki mają zaledwie 11% udziałów w rynku sztucznej inteligencji. Stary Kontynent jest daleko za Chinami (ok. 50%) i Stanami Zjednoczonymi (38%). Co znamienne, wśród głównych czynników hamujących rozwój europejskiej myśli, raport wymienia m.in. brak zdolności skalowania rozwiązań ze względu na liczne podziały administracyjne i różnice między rynkami.
„Musimy się wyróżniać nie tylko europejskim prawodawstwem, restrykcyjnym, jeśli chodzi o ochronę danych, ale także naszą kulturą” – powiedział podczas inauguracji inicjatywy AI4EU Cedric Villani, francuski matematyk, zdobywca matematycznego Nobla. W przemowie podkreślał, że inicjatywa Unii Europejskiej i platforma, będąca jej efektem, mają być przeciwwagą dla „lekkomyślnej polityki” dotyczącej AI, prowadzonej przez Chiny i USA.
8 pilotażowych projektów AI4EU
„Mamy w Europie dużo firm i start-upów, które inwestują w sztuczną inteligencję, ale musimy zrobić kolejny krok, czyli zadbać o ich rozwój. AI4EU to najnowszy unijny projekt, którego celem jest promowanie europejskiej wizji sztucznej inteligencji, równoważącej innowacyjność oraz podejście etyczne. Ważne jest wypracowanie ‘ekosystemu partnerstwa’. To kluczowe, abyśmy dzielili wspólny cel, bo działając razem zyskamy dość zasobów i środków, by konkurować ze światowymi gigantami” – zauważa Michel Paulin, prezes zarządu OVH.
Jak wynika z raportu McKinsey „Notes from the AI frontier: Tackling Europe’s gap in digital and AI” z lutego 2019 roku, europejskie spółki mają zaledwie 11% udziałów w rynku sztucznej inteligencji. Stary Kontynent jest daleko za Chinami (ok. 50%) i Stanami Zjednoczonymi (38%). Co znamienne, wśród głównych czynników hamujących rozwój europejskiej myśli, raport wymienia m.in. brak zdolności skalowania rozwiązań ze względu na liczne podziały administracyjne i różnice między rynkami.
W efekcie prac nad projektem, zidentyfikowano najbardziej problematyczne obszary AI, a wśród nich tak istotne, jak m.in.: automatyczne systemy oceny obywateli, identyfikacja ukrytych systemów AI, kwestie prywatności oraz stosowanie AI w tzw. inteligentnej broni, np. w autonomicznych dronach wojskowych. Dlatego założeniami unijnej inicjatywy, które legły u podstaw AI4EU są:
- promowanie europejskiego podejścia wobec sztucznej inteligencji, opartego na etyce,
- wspieranie projektów badawczych poświęconych Artificial Intelligence,
- zbliżanie i ułatwianie działania podmiotów zainteresowanych współpracą,
- pomoc w pozyskiwaniu finansowania dla przedsiębiorstw z sektora sztucznej inteligencji,
- udostępnienie otwartej i zrównoważonej platformy on-demand, na której znajdą się m.in. dedykowana wyszukiwarka, a także moc obliczeniowa służąca przetwarzaniu zbiorów danych, testowaniu algorytmów oraz powstających prototypów projektów.
Badania w ramach europejskiej inicjatywy mają opierać się na 8 pilotażowych programach w takich dziedzinach, jak robotyka, opieka zdrowotna, rolnictwo czy cyberbezpieczeństwo. Komisja Europejska przeznaczy na projekt 20 mln euro, a koordynacją przedsięwzięcia zajmie się firma Thalès. Grupa OVH zapewni hosting AI4EU w swojej chmurze. Thalès i OVH miały już okazję współdziałać w kontekście sztucznej inteligencji z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) na rzecz realizacji Programu Obserwacji Ziemi – Copernicus. Kosmiczna inicjatywa ma zapewnić Europie niezależność w procesie obserwowania i monitorowania Ziemi. Gromadzone dane umożliwią m.in. analizowanie w czasie rzeczywistym zmiennych geofizycznych powierzchni lądów i oceanów, wspieranie sztabów kryzysowych na obszarach dotkniętych przez klęski żywiołowe i inne katastrofy. Dane te wymagają ciągłego nadzoru i najlepszych dostępnych na rynku maszyn zdolnych do głębokiego uczenia. Właśnie tu z pomocą przyjść może AI4EU.
Europa nie jest jeszcze gotowa na AI?
Działania w ramach AI4EU nie mają się jednak wyłącznie skupiać na rozwoju AI, ale również przybliżyć Europejczykom czym w ogóle jest sztuczna inteligencja i jaki będzie miała wpływ na najbliższą przyszłość. To o tyle istotne, że – jak wskazują badania przeprowadzone przez FleishmanHillard – prawie 60% zapytanych osób obawia się rozwoju sztucznej inteligencji. „Do roku 2022 automatyzacja będzie miała wpływ na prawie 50% znanych nam zawodów. Trzeba się zastanowić, jak pomóc ludziom przejść przez transformację związaną ze sztuczną inteligencją, jeśli okaże się ‘niepowstrzymywana’” – podkreśla Michel Paulin.
Jak mówi Cedric Villani, francuski matematyk, zdobywca Nobla, inicjatywa AI4EU Unii Europejskiej i platforma, będąca jej efektem, mają być przeciwwagą dla „lekkomyślnej polityki” dotyczącej AI, prowadzonej przez Chiny i USA. W efekcie prac nad projektem AI4EU, zidentyfikowano najbardziej problematyczne obszary AI, a wśród nich tak istotne, jak m.in.: automatyczne systemy oceny obywateli, identyfikacja ukrytych systemów AI, kwestie prywatności oraz stosowanie AI w tzw. inteligentnej broni, np. w autonomicznych dronach wojskowych.
Wcześniej, w kwietniu 2019 roku Unia Europejska opublikowała 7 wytycznych odnośnie pracy nad „sztuczną inteligencją godną zaufania”. Program ma być więc inicjatywą transparentną, odpowiedzialną, dbającą o prywatność i bezpieczeństwo. Nadrzędnym celem jest powołanie platformy współpracy i stworzenie ekosystemu oferującego wiedzę, algorytmy, narzędzia oraz potrzebne zasoby. Aby zagwarantować przestrzeganie zasad etycznych w ramach IA4EU, w jego strukturach powołano komisję ds. etyki – Ethics Observatory. Organ, w którego skład wchodzą zewnętrzne podmioty, będzie dodatkową instytucją, poza komisją ds. przemysłu oraz ds. naukowych. Komisja ds. etyki będzie wspierać prace badawcze m.in. procesów opartych na technikach informatycznych oraz weryfikacji algorytmów.
