Nawet 84% polskich start-upów działających w sektorze ochrony zdrowia chce się rozwijać i planuje wejścia na nowe, zagraniczne rynki w perspektywie najbliższego roku – wskazuje „Raport Digital Health” opracowany przez Fundację Startup Poland, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz firmę Roche. Badanie to analizuje obecny stan krajowego środowiska medtechowego.
Raport wskazuje między innymi na specjalizacje polskich medtechów – są one zróżnicowane, jednak w czołówce znalazły się dwa obszary: kardiologia (31%) i psychologia (23%). Z kolei wśród rozwiązań IT stosowanych przez start-upy z tego obszaru przeważają rozwiązania zdalne: telemedycyna, aplikacje mobilne (mhealth) i webowe. Z raportu można się także dowiedzieć, że w zakresie ich współpracy z partnerami biznesowymi, wiodące jest wsparcie marketingowe oraz weryfikacja założeń biznesowych. Okazuje się, że start-upy chętniej również współpracują bezpośrednio z naukowcami niż z uczelniami – niemal połowa medtechów w zakresie prac badawczo-rozwojowych kooperuje z indywidualnymi pracownikami naukowymi.
Co ważne, polskie start-upy chcą poszerzać zasięg swojej działalności i prężnie się rozwijać. „Aż 84% z nich planuje wejścia na nowe, zagraniczne rynki w perspektywie najbliższych 12 miesięcy. To świetny obraz polskiego środowiska medtechowego, pokazujący, jak rokujący i dynamiczny jest to rynek” – mówi Tomasz Snażyk, prezes zarządu Startup Poland. „W Polsce inwestycje w nowe rozwiązania digital health nie budzą jednak jeszcze tak dużego zainteresowania, jak chociażby sektor FinTech. Aby tak się stało, i aby plany rozwoju mogły się urzeczywistnić, w otoczeniu systemowo-prawnym, naukowym i biznesowym pozostaje wciąż wiele do zrobienia” – dodaje.
Kluczem wzajemna współpraca
Jednym z najistotniejszych wniosków płynących z raportu jest to, że współpraca w obszarze zdrowia cyfrowego jest kluczowa, aby zapewnić równy dostęp do niego pacjentom, a także by świadczeniodawcy działali sprawnie. O potrzebie elastyczności, wymiany wiedzy i kompetencji w tym zakresie dowodzą choćby dane dotyczące wykształcenia polskich start-uperów medycznych. Mniej niż ¼ badanych kierujących medtechami w branży digital health studiowała nauki medyczne, czytamy w badaniu. Oznacza to, że nie zawsze mają oni pełen obraz potrzeb pacjenta, lekarza lub zrozumienie specyfiki działania systemu ochrony zdrowia. Tylko otwarta, komunikatywna i pełna zaangażowania współpraca pomiędzy ekspertami z różnych dziedzin: technologii, informatyki, biotechnologii, medycyny, polityki zdrowotnej, biznesu, może pozwolić na połączenie kompetencji i zapewnienie rozwiązań najlepiej przystających do potrzeb wszystkich członków systemu ochrony zdrowia – zwracają uwagę twórcy raportu.
„Współpraca z doświadczonymi podmiotami działającymi w branży to dla startupów ładunek profesjonalnego doświadczenia. To także szansa na zbudowanie, tak potrzebnej w Polsce, płaszczyzny wzajemnego zaufania” – mówi Mariusz Mulas, dyrektor w Globalnym Centrum Rozwiązań IT Roche, będącym pomysłodawcą, głównym partnerem i współautorem raportu. „W Roche zdajemy sobie sprawę, jak ważne jest w rozwoju medycyny podejście interdyscyplinarne. Dlatego już od kilku lat rozwijamy w Polsce Globalne Centrum Rozwiązań IT, którego działalność rozpoczęła się od kilkunastoosobowego start-upu, a dziś to globalny hub innowacji, który dostarcza rozwiązania IT dla pacjentów, lekarzy i naukowców na całym świecie. Tym doświadczeniem i know-how chcemy się dzielić otwierając się coraz szerzej na współpracę, a także zwiększając co roku inwestycje w obszar badań i rozwoju w naszym kraju” – dodaje.
Wsparcie NCBR
Polskie medtechy korzystają w swojej działalności z różnorodnych form finansowania, przy czym ponad połowa sięga po środki Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, czytamy w analizie. Sektor Digital Health poprawia przede wszystkim dostępność i jakość usług medycznych, ale ma również wymierną wartość dla twórców technologii oraz organizacji wprowadzających rozwiązania na rynek, uważają eksperci. Jest też motorem napędowym dla innych sektorów.
„Dla osiągnięcia sukcesu w tym segmencie – poza zapewnieniem finansowania czaso- i kosztochłonnych prac B+R – niezbędne jest odpowiednie zaplanowanie rozwoju biznesowego. Zaadresowanie potrzeb rynku, z uwzględnieniem specyfiki różnych klientów oraz weryfikacja opłacalności wdrożenia to działania, które coraz częściej dostrzegamy wśród ubiegających się o wsparcie z NCBR spółek technologicznych. Mamy nie tylko pieniądze, ale także know-how jak zarządzać projektami wysokiego ryzyka. Tym bardziej cieszy mnie fakt, że founderzy korzystają z różnych form wsparcia, w tym z programów z udziałem funduszy venture capital” – tłumaczy Przemysław Kurczewski, zastępca dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Bariery stojące na drodze do rozwoju
Twórcy raportu wskazują również, w jakich obszarach medtechy mają największe trudności. I tak, problemy pojawiają się w szczególności z wyceną własności intelektualnej czy patentowaniem. Okazuje się, że połowa start-upów nie posiada własnych patentów ani nie jest w trakcie ich rejestracji. Wątpliwości i przeciwności przysparzają również skomplikowane procedury administracyjne oraz braki w zakresie otoczenia wspierającego komercjalizację, które powinny być analizowane z udziałem ekspertów ze środowiska naukowego i biznesowego.
Chociaż od kilku lat da się zaobserwować zwiększenie wsparcia ze strony sektora publicznego i ułatwienia administracyjno-prawne dla rozwoju innowacyjności – co pomaga w funkcjonowaniu oraz tworzeniu kreatywnych rozwiązań wykorzystywanych w obszarze zdrowia cyfrowego – to wciąż głównymi barierami dla start-upów we współpracy z instytucjami rządowymi są biurokracja oraz zbyt długie procesy legislacyjne. Jak podkreślają autorzy raportu, zmiana w tych obszarach powinna dotyczyć nie tylko przepisów, ale również praktyki sektora publicznego.
Autorzy raportu sformułowali także najistotniejsze ich zdaniem rekomendacje dla branży:
- Powiązanie inwestycji cyfrowych z celami w zakresie ochrony zdrowia.
- Wprowadzanie ułatwień administracyjno-prawnych we wspieraniu rozwoju innowacyjności.
- Wprowadzenie interoperacyjności pomiędzy poszczególnymi rozwiązaniami w obszarze zdrowia cyfrowego i podmiotami odpowiedzialnymi za ich realizację.
- Wprowadzenie pełnej elektronicznej dokumentacji medycznej.
- Implementacja technologii blockchain w obszarze zdrowia cyfrowego.
- Dostosowanie regulacji ustawowych do dynamiki rynku zdrowia cyfrowego.
- Uwzględniane potrzeb i opinii pacjentów w rozwiązaniach technologicznych stosowanych w obszarze ochrony zdrowia.
- Wdrożenie na stałe do obszaru zdrowia cyfrowego rozwiązań, które sprawdziły się w trakcie epidemii COVID-19.
Pełna treść raportu dostępna jest tutaj: https://www.digitalhealth.startuppoland.org/