Czy wraz z rozwojem sztucznej inteligencji spadną wynagrodzenia Polaków?

Niemal co czwarta osoba reprezentująca firmy działające w Polsce uważa, że w związku z wdrażaniem rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji, zarobki pracowników spadną. Z kolei 60% respondentów jest zdania, że rozwój AI nie wpłynie na poziom wynagrodzeń, a może znacznie poprawić produktywność, stworzyć nowe zawody oraz zmienić wymagania wobec kandydatów do pracy – tak wynika z badania „AI i rynek pracy w Polsce”, przygotowanego przez Cpl Poland i portale pracy Just Join IT oraz RocketJobs.pl. 

Wpływ sztucznej inteligencji na rynek pracy jest nieunikniony i zasługuje na uwagę zarówno ze strony pracodawców, jak i kandydatów. Pracownicy muszą być elastyczni i gotowi do nauki nowych narzędzi, co może stanowić wyzwanie, ale jednocześnie stworzy szanse na rozwój zawodowy. Z kolei pracodawcy, dzięki AI, mogą znacząco zautomatyzować niektóre stanowiska, co może prowadzić do redukcji etatów – uważają twórcy wspomnianego raportu.

“I tutaj pojawia się kwestia inwestowania w przekwalifikowanie i reedukację pracowników, aby utrzymać ich na rynku pracy. Kluczem do sukcesu dla obu tych grup będzie umiejętność adaptacji i ciągłego rozwoju umiejętności, aby sprostać wyzwaniom i korzystać z możliwości, jakie niesie ze sobą rozwijająca się technologia” – skomentowała Katarzyna Piotrowska, Country Managerka Cpl Poland.

Jak wynika z raportu, aż 87% ankietowanych uważa, że AI doprowadzi do stworzenia nowych rodzajów pracy, a tym samym nowych stanowisk. “Jednocześnie zmienią się kluczowe kompetencje, ułatwiające koegzystencję z AI. To zdolność krytycznego myślenia i efektywne komunikowanie się będą najbardziej cenione” – stwierdził Piotr Nowosielski, CEO Just Join IT.

Nawet 61% pracowników biurowych ocenia swój poziom wiedzy o sztucznej inteligencji jako dobry, a 17% jako zaawansowany. W profesjonalny sposób z rozwiązań AI korzysta 6% ankietowanych. Wśród przedstawicieli firm z wiedzą ogólną o AI jest nieco gorzej, bo 38% ocenia ją jako podstawową (vs 22% pracowników), a 53% jako dobrą. W sposób zaawansowany sztucznej inteligencji do celów zawodowych używa 8,57% ankietowanych reprezentantów biznesu.

Kogo zastąpi sztuczna inteligencja?

Co trzeci pracodawca uważa, że AI nie zastąpi pracowników, a co czwarty jeszcze nie wie, jakie będą skutki rewolucji AI w jego firmie. Około 5% respondentów z badanych firm wskazuje, że sztuczna inteligencja w dalszej przyszłości zastąpi część pracowników, a niecałe 2% uważa, że stanie się to jeszcze w tym roku. Pracownicy wyrażają jednocześnie nadzieję, że zmiany nie będą negatywne: 21% twierdzi, że AI przyniesie więcej szans niż zagrożeń, w porównaniu z ośmioma procentami głosów, że pojawi się więcej zagrożeń.

Obszary, które według pracowników może zastąpić AI na polskim rynku pracy to głównie tłumaczenia i copywriting (ponad 80% wskazań), tworzenie grafik i obsługa klienta (ponad 65% wskazań), obróbka zdjęć i analiza oraz procesowanie danych (ponad 55% wskazań). Programowanie i doradztwo, np. w zakresie prawa, wskazuje ok. 35% badanych osób. Co ciekawe, 1,5% ankietowanych uważa, że żaden z obszarów zawodowych nie zostanie zastąpiony.

Czy rozwój AI odchudzi nasze portfele?

Spośród badanych pracowników 28% uważa, że przez AI wynagrodzenia spadną, a 17% wierzy, że będzie odwrotnie. Ponad połowa (54%) stwierdza, że AI nie będzie miała żadnego wpływu na zarobki. Pracodawcy są w tej kwestii nieco bardziej spokojni. 60% z nich przewiduje, że AI nie wpłynie na poziom wynagrodzeń. Wciąż jednak 23% z nich wskazuje, że sztuczna inteligencja przyczyni się do spadku zarobków. Jak będzie w rzeczywistości?

“AI ma już istotny wpływ na rynek pracy i ma potencjał do dalszego kształtowania wynagrodzeń w przyszłości. Po pierwsze, automatyzacja pracy. AI i robotyka mogą zastąpić niektóre rutynowe i powtarzalne zadania, co może prowadzić do zmniejszenia zapotrzebowania na pracowników do wykonywania tych zadań. W rezultacie, niektóre stanowiska mogą ulec redukcji, co może wpłynąć na konkurencyjność na rynku pracy i obniżenie wynagrodzeń pracowników na tych stanowiskach. Po drugie, AI może pomagać w tworzeniu nowych miejsc pracy. Pracownicy, którzy zdobędą umiejętności związane z AI, będą bardziej konkurencyjni na rynku pracy, co może wpłynąć pozytywnie na wzrost ich wynagrodzeń. Programiści, inżynierowie ds. danych, analitycy danych i eksperci ds. uczenia maszynowego mogą już teraz cieszyć się wzrostem wynagrodzeń, ponieważ ich umiejętności są coraz bardziej cenne na rynku pracy” – powiedziała Katarzyna Piotrowska.

Pracodawcy nie są gotowi na AI

Przedstawiciele firm jeszcze nie wiedzą, czy wprowadzą odpowiednie procedury weryfikujące, iż wykorzystywane narzędzia AI działają etycznie i niezawodnie. Ledwie co 4 firma planuje zaadresować ten obszar wyzwań. Polscy pracodawcy nie mają także w planach przekwalifikowania pracowników, których role mogą zostać zastąpione przez AI. Zaledwie 7% z nich wskazuje, że myśli o takich rozwiązaniach.

Jak podsumowują twórcy badania, to duże wyzwanie dla firm, aby przygotować polityki dotyczące stosowania sztucznej inteligencji.

W badaniu udział wzięło ponad 100 przedstawicieli firm oraz ponad 600 pracowników biurowych.