System ochrony zdrowia na całym świecie zmaga się z brakami kadrowymi, a deficyt pracowników to jedno z większych wyzwań tego sektora. W obliczu trudności, kluczem do obniżenia kosztów leczenia oraz zwiększenia dostępu do opieki zdrowotnej okazać się mają rozwiązania AI – tak wynika z raportu pt. 2024 Global Health Care Sector Outlook firmy Deloitte. Sztuczna inteligencja usprawni administrację, a w dłuższej perspektywie powinna zrewolucjonizować diagnostykę medyczną.
Globalna opieka zdrowotna przechodzi obecnie okres bezprecedensowej transformacji, napędzanej postępem technologicznym, zmianami demograficznymi i zmieniającymi się potrzebami pacjentów. Według autorów wspomnianego badania, do najistotniejszych zjawisk transformujących ochronę zdrowia zalicza się: rozwój sztucznej inteligencji, niedobór personelu medycznego oraz budowanie odporności na zmiany klimatyczne.
AI w służbie zdrowiu
Kilka lat po wybuchu pandemii COVID-19 systemy ochrony zdrowia na całym świecie nadal borykają się z jej skutkami. Potrzeba obniżenia kosztów i poprawy dostępu do opieki przy jednoczesnym zmaganiu się z niedoborem wykwalifikowanych pracowników zaowocowała intensyfikacją wdrożeń nowych technologii. W latach 2019-2022 inwestorzy private equity przeznaczyli 31,5 mld dolarów na sztuczną inteligencję w medycynie. Finansowanie venture capital, uważane za barometr inwestycji technologicznych w branży, osiągnęło rekordowy wynik 39,3 mld dol. w 2021 roku. I choć rok później zaliczyło spadek o 30% (do 27,5 mld dol.), to jest to wciąż wynik świadczący o stabilnym wzroście w perspektywie ostatnich lat.
Największą szansą powiązaną ze sztuczną inteligencją jest obecnie jej zastosowanie w usprawnianiu zadań administracyjnych i zmniejszaniu związanych z nimi wydatków. AI sprawdza się w tworzeniu dokumentacji, obsługiwaniu procesów przedoperacyjnych czy analizowaniu roszczeń ubezpieczeniowych. Technologia może też pomóc w przewidywaniu wyników pacjentów w oparciu o ich unikalne profile zdrowotne, zalecać metody leczenia, a także ostrzegać lekarzy o czynnikach ryzyka, takich jak alergie i przeciwskazane leki. Z kolei Generatywna AI pozwala na analizowanie danych diagnostycznych z różnych źródeł, m. in. z elektronicznej dokumentacji medycznej i urządzeń monitorujących, noszonych przez pacjentów. Technologia ta będzie odgrywać istotną rolę we wczesnym wykrywaniu chorób, interpretowaniu wyników badań obrazowych i identyfikowaniu pacjentów wymagających najpilniejszego leczenia.
“Według naszych obserwacji tempo i zakres wdrażania sztucznej inteligencji w opiece zdrowotnej będzie w dużej mierze zależało od poziomu zaufania lekarzy i pacjentów. Priorytetem dla dostawców technologii powinno być zatem zapewnienie niezawodności AI, a zarazem dbałość o maksymalne bezpieczeństwo danych, przejrzystość ich zbierania oraz zabezpieczenie kwestii etycznych. Dla zwiększenia zaufania wśród pracowników ochrony zdrowia i pacjentów istotna okaże się też jawność zasad działania algorytmów” – komentuje Andrzej Skasko, partner associate, Deloitte Digital.
Kluczowym aspektem jest obecnie wprowadzenie jednolitych regulacji prawnych dotyczących zastosowania AI. Na tę potrzebę najszybciej zareagowała Unia Europejska. Komisja Europejska ustanowiła ramy regulacyjne dla sztucznej inteligencji w 2021 roku, a ostateczne przepisy mogą zostać wdrożone już w roku bieżącym.
Walka z niedoborem pracowników
Przytoczone w raporcie badania wskazują, że zapotrzebowanie na personel medyczny na świecie w 2030 roku ma wynosić 84 miliony. To o niemal 30% więcej niż w 2020 roku. Światowa Organizacja Zdrowia przewiduje, że do 2030 roku na całym świecie zabraknie 10 milionów pracowników ochrony zdrowia. Zaspokojenie tego popytu będzie wymagało przekształcenia modeli opieki, przeprojektowania miejsc pracy oraz zasad interakcji między pracodawcą a pracownikiem.
W najbliższych dekadach starzejące się społeczeństwa europejskie będą wymagały milionów wykwalifikowanych pracowników opieki długoterminowej. Europejska Strategia w Dziedzinie Opieki przyjęta przez Komisję Europejską w 2022 roku po części określa cele w zakresie zaspokojenia tych potrzeb. Jednym z nich jest osiągnięcie wysokiej jakości, przystępnych cenowo i dostępnych usług opiekuńczych przy lepszym wynagrodzeniu i warunkach dla profesjonalnych opiekunów.
Bez wątpienia do najskuteczniejszych metod pozyskiwania i retencji pracowników należą podwyżki wynagrodzeń. Ale na poziom zadowolenia personelu medycznego ma też pozytywnie wpłynąć sztuczna inteligencja, która odciąży lekarzy w zadaniach administracyjnych.
Pełny raport Deloitte znajduje się pod poniższym linkiem.
