W dniu 23 września mija termin na dostosowanie stron internetowych instytucji sektora publicznego do standardu WCAG 2.1 AA. Standard ten określa m.in. zasady zapewnienia dostępności usług cyfrowych dla osób niepełnosprawnych. W przypadku stwierdzenia braków lub niezamieszczenia zgodnej ze wzorem określonym przez Ministerstwo Cyfryzacji deklaracji zgodności podmiotom sektora publicznego grożą kary finansowe. Termin dostosowania aplikacji mobilnych oferowanych obywatelom przez instytucje publiczne upływa w czerwcu 2021 roku.
Wytyczne w zakresie dostępności cyfrowej mają na celu zagwarantowanie dostępu do informacji publicznej osobom niepełnosprawnym z dysfunkcjami narządów wzroku, słuchu czy ruchu, a także z trudnościami w rozumieniu i zapamiętywaniu treści. Wedle wytycznych określonych w ramach standardu WCAG 2.1. AA dostępność cyfrowa oznacza m.in. możliwość odbioru zawartości strony internetowej lub aplikacji mobilnej za pomocą co najmniej jednego zmysłu. Standard ten wymaga też m.in. zapewnienia zgodności serwisów internetowych instytucji publicznych z różnymi przeglądarkami internetowymi. W praktyce, wdrożenie wytycznych WCAG 2.1. AA oznacza konieczność takiego zaprojektowania aplikacji i stron internetowych, aby zapewnić jak największą ich przejrzystość, a także łatwy dostęp do wszystkich funkcji i treści.
Założenia standardu WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) definiuje ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Ustawa stanowi realizację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2016/2102 z dnia 26 października 2016 roku. Zgodnie z jej zapisami podmioty administracji publicznej są zobowiązane do umieszczenia na stronach internetowych istniejących przed 23 września 2018 roku deklaracji dostępności według standardu WCAG 2.1 AA do 23 września br. Dokument ten podlega aktualizacji i weryfikacji raz w roku, a także po każdej istotniejszej aktualizacji serwisu internetowego. Warto dodać, że w przypadku witryn, które powstały po 23 września 2018 roku obowiązywał jedynie roczny okres przejściowy.
Jednocześnie, od jutra egzekwowany będzie też obowiązek zapewnienia cyfrowej dostępności dla treści multimedialnych udostępnianych przez podmioty sektora publicznego. Termin dostosowania aplikacji mobilnych oferowanych obywatelom przez instytucje publiczne upływa w czerwcu 2021 roku. Co ważne, w ustawie przewidziano także nieobowiązkową certyfikację w zakresie dostępności cyfrowej dla podmiotów prywatnych i organizacji pozarządowych.
Zgodnie z przepisami nieuzasadnione i uporczywe łamanie zasad dostępności stron internetowych przez instytucje publiczne może skutkować nałożeniem kary finansowej w wysokości do 10 tys. zł. Niezamieszczenie deklaracji dostępności jest zagrożone karą w maksymalnej wysokości 5 tys. zł. Podobne sankcje grożą za niedostosowanie podstawowych elementów funkcjonalnych serwisów internetowych, w tym Biuletynów Informacji Publicznej.
Zdaniem ekspertów zapewnienie zgodności z regulacjami dotyczącymi cyfrowej dostępności nie ogranicza się jedynie do zamieszczenia stosownej deklaracji. Dokument ten musi znajdować potwierdzenie w faktycznych możliwościach serwisu internetowego. “Jesteśmy przekonani, że wprowadzanie standardów WCAG 2.1 AA i wdrożenie rozwiązań wspomagających korzystanie z e-usług przez osoby niepełnosprawne powinno być traktowane priorytetowo. Nie tylko sektor publiczny, ale wiele prywatnych podmiotów już dostosowało swoje serwisy do standardu WCAG 2.1 AA. Wierzymy, że stanie się to powszechnie stosowaną praktyką, będzie krokiem w kierunku prowadzenia biznesu odpowiedzialnego społecznie i zyska uznanie w oczach klientów” – mówi Tomasz Maćkowiak, prezes zarządu firmy Sputnik Software, która dostarcza rozwiązania wspierające m.in. obsługę Biuletynów Informacji Publicznej. Według niego, o ile oferowane przez firmę Sputnik Software oprogramowanie zostało dostosowane do najnowszych standardów, to zapewnienie pełnej zgodności serwisów internetowych z egzekwowanymi od jutra przepisami może wymagać określonych nakładów pracy także po stronie urzędów.
Co ważne, dodatkowe koszty zapewnienia zgodności serwisów internetowych z wytycznymi WCAG 2.1 AA mogą, w zależności od złożoności serwisu, wynosić od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Jak podkreślają przedstawiciele firmy Sputnik Software kosztów tych unikną te instytucje publiczne, które z podwykonawcami zawarły tzw. umowy kompleksowe obejmujące także na dostosowanie serwisów i aplikacji do zmian prawnych.
