Najpopularniejszym sposobem gromadzenia danych w średnich i dużych przedsiębiorstwach w Polsce jest nadal ręczne wpisywanie ich do systemu. W badaniu przeprowadzonym na zlecenie PSI Polska stosowanie analogowych rozwiązań zadeklarowało, aż 67% przedsiębiorstw. Wciąż powszechne jest także wykorzystanie arkuszy kalkulacyjnych Microsoft Excel (niemal połowa ankietowanych), a 33% średnich i 15% dużych firm nie dysponuje systemami ERP. Wyniki te wskazują dobitnie, że pod względem wdrażania rozwiązań Przemysłu 4.0 polski rynek ma jeszcze dużo do nadrobienia.
Drugim najpopularniejszym sposobem, po analogowym, okazało się rejestrowanie danych za pomocą terminali lub czytników kodów kreskowych. Połowa producentów stosuje u siebie takie rozwiązania, przy czym zdecydowanie częściej (62 do 39%) korzystają z nich duże firmy – najchętniej te z branży meblarskiej (73%). Z kolei systemy automatycznych czujników umieszczanych na liniach produkcyjnych, stosowane są często przez producentów maszyn i urządzeń (31%). I w tym wypadku prym wiodą duże przedsiębiorstwa (39%).
Standardem ERP, za nim Excel
Wśród badanych firm 74% korzysta z oprogramowania ERP na potrzeby harmonogramowania produkcji – częściej większe (85%), niż średnie organizacje (67%). Drugim najpopularniejszym rozwiązaniem używanym do tego celu jest Microsoft Excel (48%), chętniej wykorzystywany przez średnich producentów. Najmniej wskazań uzyskały natomiast zaawansowane systemy klasy APS – jedynie 10%.
„Nadal wielu producentów korzysta z dokumentacji papierowej oraz z arkuszy Excel. Efektywność takich rozwiązań nie jest wysoka i może prowadzić do opóźnień oraz strat na produkcji. Niedostępność zaawansowanych systemów informatycznych znacząco utrudnia zarządzanie zasobami, co powoduje, że organizacja jest mało elastyczna i na wszelkie zmiany reaguje z dużym opóźnieniem” – powiedział Aleksander Faleńczyk, Senior Sales Manager w PSI Polska. „O ile systemy ERP sprawdzają się w wypadku firm zatrudniających kilkadziesiąt osób, to średni i duzi producenci powinni korzystać z bardziej zaawansowanych rozwiązań (MES, APS)”.
WMS, SCADA i CAQ stosowane głównie przez duże firmy
Wśród respondentów reprezentujących organizacje korzystające z oprogramowania ERP najczęściej wykorzystywane są systemy do zarządzania magazynem (WMS). Rozwiązań takich używa 39% z ankietowanych producentów, natomiast 8% zaplanowało wdrożenie takich systemów w latach 2019-2021. Na kolejnych miejscach znalazły się systemy zbierania danych z maszyn (SCADA – 24% badanych już je wdrożyło, 8% zaimplementowanie ma dopiero w planach) oraz zarządzania jakością (CAQ – odpowiednio 23 i 8%). Częściej wykorzystywanie rozwiązań wspomnianych trzech typów deklarowały duże firmy.
“Stopień wykorzystania wyspecjalizowanych systemów przez produkcję w Polsce jest relatywnie niewielki. Przyczyn takiego stanu można upatrywać w braku środków na inwestycje, ale również w niedostatecznym stopniu edukacji rynku oraz obawach personelu” – dodał Aleksander Faleńczyk. Pewnym optymizmem napawają jednak deklarowane plany inwestycji w nowe technologie. 60% z wszystkich badanych firm wdrażało lub planowało wdrożyć systemy IT, przy czym duże organizacje produkcyjne częściej niż średnie deklarowały inwestycje w narzędzia mające na celu optymalizację produkcji (78% do 41%).
Badanie „Gotowość firm produkcyjnych do wdrożenia rozwiązań Przemysłu 4.0” zostało przeprowadzone na zlecenie firmy PSI Polska przez agencję badawczą PMR w I kwartale 2019 r. Objęło duże i średnie firmy produkcyjne wykorzystujące systemy informatyczne ERP, funkcjonujące w Polsce i mające obroty powyżej 20 mln zł. W ankietach udział wzięło 228 przedsiębiorstw działających w czterech sektorach produkcyjnych: maszyn i urządzeń, samochodów i sprzętu transportowego, mebli oraz wyrobów z metalu.
