Głównym powodem ograniczania aktywności wśród nabywców była niepewna sytuacja gospodarcza, której rezultatem był spadek liczby transakcji na całym rynku M&A. Pomimo zauważalnych trendów branża Application Software nadal wiodła prym, jeżeli chodzi o liczbę transakcji w ostatnich miesiącach. W ocenie specjalistów CMT Advisory, stabilizacja sytuacji makroekonomicznej na świecie powinna przełożyć się na większą liczbę transakcji przedsiębiorstw działających w modelu SaaS, a największy wpływ na tę branżę będzie miał rozwój sztucznej inteligencji. Wśród pozostałych istotnych trendów wymieniane są m. in.: wzrost znaczenia wertykalnych produktów SaaS i cyberbezpieczeństwa, zmiana naliczania cen czy platformy low-code oraz no-code.
Jak wynika z Raportu o aktywności na rynku transakcyjnym M&A w sektorze firm SaaS w latach 2021-2023, przygotowanego przez CMT Advisory, w badanym okresie na globalnym rynku miało miejsce 1 437 transakcji M&A przeprowadzonych na spółkach z branży Application Software, działających w modelu SaaS. Pod tym względem najaktywniejszy był rynek amerykański (687 transakcji), w Europie ich liczba wyniosła 532, a 220 transakcji dotyczyło spółek z reszty świata.
W latach 2021-2023 najaktywniejszym inwestorem na świecie była SaaS.group LLC. Spółka ta dokonała łącznie 11 transakcji na spółkach w modelu SaaS. Z czego 7 w Europie i 4 na rynku amerykańskim. Czyni to ją najaktywniejszym inwestorem w Europie i trzecim najaktywniejszym w Ameryce. SaaS.group to konglomerat przedsiębiorstw technologicznych z Seattle, inwestujący w spółki działające w modelu SaaS z ARR w przedziale od 2 do 10 mln USD. W Europie drugim najaktywniejszym nabywcą spółek typu SaaS w ostatnich latach jest Visma AS – inwestor branżowy z siedzibą w Oslo. Spółka zajmuje się dostarczaniem oprogramowania dla przedsiębiorstw i sektora publicznego do automatyzacji procesów administracyjnych oraz księgowych. W latach 2021-2023 Visma zakończyła w Europie 6 transakcji.
W badanym okresie zidentyfikowano 11 podmiotów, które dokonały w tym okresie co najmniej 4 transakcje. Wśród najaktywniejszych podmiotów znaleźli się zarówno inwestorzy branżowi, którzy poprzez akwizycje wertykalne i horyzontalne wzmacniali swoją pozycję na rynku jak i inwestorzy finansowi, którzy poprzez rozwój spółki i wzrost jej wartości liczą na uzyskanie w przyszłości zwrotu z inwestycji.
W Polsce do najciekawszych transakcji w latach 2021-2023 zaliczyć można przejęcia:
- dostawcy systemów i narzędzi do obsługi klienta oraz centrali telefonicznej w chmurze, firmy Focus Telecom Polska Sp. z o.o. przez fundusz MCI Capital;
- popularnej aplikacji Booksy przez estoński fundusz VC Siena Capital;
- Samito SA – platformy służącej do automatyzacji działań marketingowych – przez Wirtualną Polskę Media SA;
- Applica Sp. z o.o. – firmy dostarczającej narzędzi oparte o technologię AI, służące do analizy danych
z nieustrukturyzowanych, cyfrowych dokumentów – przez Snowflake Inc.
Główne trendy w branży SaaS
- Rozwiązania uwzględniające AI i uczenie maszynowe – jest to najczęściej wskazywany trend, który będzie miał prawdopodobnie największy wpływ na branżę w najbliższych latach. Wraz z pojawieniem się modelu językowego ChatGPT i nagłym wzrostem jego popularności zwiększył się popyt na rozwiązania wykorzystujące sztuczną inteligencję i uczenie maszynowe. W branży tak młodej i innowacyjnej jak SaaS wykorzystanie technologii sztucznej inteligencji bardzo szybko stało się oczekiwanym standardem. Eksperci szacują dalszy wzrost znaczenia AI w przyszłości.
- Wzrost znaczenia wertykalnych produktów SaaS – czyli produktów „szytych na miarę”, dla określonej branży, odpowiadających na jej potrzeby. Głównymi odbiorcami, produktów wertykalnych są przedsiębiorcy z branży zdrowotnej, ubezpieczeniowej i finansowej. Do korzyści ze specjalizacji eksperci zaliczają niższy koszt pozyskiwania klienta, większą elastyczność i możliwości łatwiejszej personalizacji rozwiązań.
- Nacisk na cyberbezpieczeństwo – wraz z rozwojem cyberprzestępczości rosną obawy przedsiębiorstw o ochronę danych. Wątpliwości związane z bezpieczeństwem dotyczą szczególnie oprogramowania chmurowego. Eksperci prognozują, że w najbliższych latach klienci będą zwracać coraz większą uwagę na jakość zabezpieczeń. Dzięki temu wzrośnie popularność narzędzi takich jak SSPM (Saas Security Posture Management) i innych rozwiązań związanych z cyberbezpieczeństwem i ochroną danych.
- Zmiana strategii cenowej – zgodnie z informacjami z portalu DataPine, ceny oprogramowania SaaS w ostatnich latach rosły szybciej niż inflacja. Obserwowano również tak zwaną „shrinkflację”, czyli zmniejszanie funkcjonalności aplikacji przy zachowaniu cen na niezmienionym poziomie. Obecna sytuacja makroekonomiczna wymusza na przedsiębiorstwach dostosowanie strategii cenowej. Coraz częściej zamiast naliczać ceny od użytkownika wiele firm decyduje się naliczać je na podstawie „zużycia”. Jak przewidują eksperci, w najbliższej przyszłości w celu zwiększenia przychodów coraz więcej firm będzie podejmować taki krok.
- Platformy No-code/low-code – ułatwiają proces tworzenia nowego oprogramowania, bez konieczności angażowania wykwalifikowanej kadry, którą w tym czasie można wykorzystać do rozwiązywania trudniejszych problemów, wymagających kreatywnego podejścia, umiejętności i doświadczenia. Rozwiązania tego typu zwiększą innowacyjność, jakość produktów i konkurencję w branży.
- Implementacja narzędzi do współpracy i komunikacji – dzięki pandemii Covid-19 praca zdalna zyskała na popularności, co odbiło się na jakości relacji, komunikacji i współpracy wewnątrz zespołów. Oprogramowanie rozwiązujące te problemy i zwiększające efektywność firm jest i będzie pożądane przez klientów w najbliższych latach.
- Oprogramowanie do raportowania ESG – rosnący nacisk społeczny i nowe przepisy nakładają na spółki nowe obowiązki. Jednym z nich jest raportowanie ESG. Eksperci przewidują, że rynek oprogramowania wspomagającego raportowanie ESG będzie jednym z najszybciej rosnących w najbliższych latach.
“Jak wynika z przeprowadzonych przez zespół CMT Advisory analiz, w latach 2021-2023 spadkowi liczby transakcji w segmencie SaaS towarzyszyło obniżenie mediany mnożników transakcyjnych EV/S. W naszej ocenie, wraz z poprawą warunków ekonomicznych nastąpi odbudowa globalnego rynku M&A, co wpłynie pozytywnie zarówno na popyt ze strony inwestorów, jak i wyceny przedsiębiorstw. Analizując pierwsze 10 tygodni 2024 roku widać, że branża application software, obejmująca m.in. spółki operujące w modelu SaaS, nadal wiedzie prym pod względem liczby zawieranych transakcji M&A. Spodziewamy się dalszej kontynuacji tego trendu” – podsumowuje Jakub Multański, menedżer w CMT Advisory
